Konkurs 1 — rozstrzygnięcie
Polska Macierz Szkolna 1930
Rozstrzygnięcie: wizerunek godła państwowego pochodzi z roku 1930. Jego przedstawienie umieszczone zostało na plakacie wydanym przez Polską Macierz Szkolną, promującym Dar Narodowy 3-go Maja na cele oświatowe. Z przesłanych odpowiedzi żadna nie wskazała tej daty. Tym samym konkurs uznany zostaje za rozstrzygnięty, choć bez wyłonienia jego zwycięzcy. Nagroda będzie oczekiwać na kolejny konkurs.
Przedmiotowa grafika, wzorowana na ustawowym godle państwowym z roku 1927, umieszczana była także na patriotycznych drukach ulotnych — tzw. nalepkach okiennych — rozprowadzanych przez PMS jako „cegiełki”. Odnalazłem ją też w estońskim dzienniku anonsującym wizytę prezydenta RP Ignacego Mościckiego w Tallinie w sierpniu 1930 roku.
Szkoda, że z wielu osób odwiedzających portal podczas trwania konkursu jedynie znikoma ich część zdecydowała się „zaryzykować” udzielenie odpowiedzi. Choć w sumie nie dziwi mnie to, gdyż wbrew pozorom, pytanie nie było łatwe — a wręcz podchwytliwe — i nawet zawodowym historykom sprawiło trudność. Tym bardziej więc dziękuję tym, którzy przesłali swoją odpowiedź.
Trudność stanowił bowiem fakt iż wizerunek orła — choć w charakterystycznej stylizacji orła Zygmunta Kamińskiego ze wzoru ustawowego z roku 1927, to w odróżnieniu od pierwowzoru posiada koronę zwieńczoną krzyżem — stąd większość odpowiedzi wskazywała rok 1956 jako datę publikacji grafiki. Źródeł takiego przekonania upatrywać należy w tym, że przy okazji prowadzonej w przestrzeni publicznej dyskusji na temat ewentualnego przywrócenia krzyża w koronie wieńczącej orła w aktualnym wzorze polskiego herbu, przywoływany jest wzór godła państwowego z dekretu prezydenta RP na uchodźstwie z roku 1956. Jego przedstawienie oparte na wzorze 1927 posiadało koronę z dorysowanym pałąkiem oraz wieńczącym ją krzyżem, zmienioną w odpowiedzi na usunięcie korony w godle państwowym PRL dekretem władz komunistycznych z roku 1955.
• Dar Narodowy 3-go Maja, Polska Macierz Szkolna 1930 — plakat © A. Bąk archiwum własne / AP w Lublinie • Dar Narodowy 3-go Maja, Polska Macierz Szkolna 1930 — nalepki okienne © Licytacja Allegro / Biblioteka Jagiellońska • Tallinna Maleva Teated, 7.08.1930 © Estońska Biblioteka Narodowa • Godło państwowe PRL, Dekret z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych © ISAP / Kancelaria Sejmu RP
• Godło państwowe RP, Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 listopada 1956 r. o zmianie Rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach, barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach przez dodanie Krzyża w Koronie © ISAP / Kancelaria Sejmu RP
Zważając na zwiększającą się ilość odwiedzin portalu jakiznaktwoj.pl oraz wyrażane przez czytelników zainteresowanie zamieszczanymi treściami i ilustracjami pozwalam sobie zaproponować mały konkurs — zagadkę. Proszę odpowiedzieć na pytanie:
- z KTÓREGO ROKU pochodzi zamieszczony powyżej wizerunek godła państwowego?
Jedna osoba, która jako pierwsza udzieli właściwej odpowiedzi, nagrodzona zostanie jedną książką z mojej biblioteczki (czytaj: używaną, ale wartościową :) „Orzeł Biały. 700 lat herbu Państwa Polskiego” — katalogiem wystawy zorganizowanej z okazji 700 lecia herbu państwa polskiego w Zamku Królewskim w Warszawie w roku 1995:
Konkurs będzie trwał do 31 marca 2019 roku do godziny 23:59. Uczestnik konkursu może udzielić tylko 1 odpowiedzi z jednego adresu e-mail. Odpowiedzi można przesyłać za pomocą poniższego formularza:
Zastrzeżenie formalne: Konkurs nie ma charakteru gry losowej i stanowi formę konkursu wiedzy. Przyznana nagroda nie zostanie obłożona ciężarami o charakterze publicznoprawnym, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, gdyż stanowi przedmiot używany a jej wartość jednostkowa nie przekracza kwoty 760 złotych brutto. W przypadku braku udzielenia właściwej odpowiedzi konkurs uznany zostanie za rozstrzygnięty bez przyznania nagrody. Dane zebrane na podstawie formularza posłużą jedynie przeprowadzeniu procedury konkursowej oraz kontaktu z uczestnikami i nie będą gromadzone, ani w jakikolwiek sposób przetwarzane lub udostępniane podmiotom trzecim, a po zakończeniu konkursu zostaną usunięte. Wszelkie decyzje dotyczące sposobu przeprowadzenia oraz rozstrzygnięcia konkursu leżą w gestii jego organizatora. Droga prawna wykluczona.
• Orzeł Biały — wizerunek godła państwowego © A. Bąk archiwum własne • Orzeł Biały, 700 lat herbu państwa polskiego — red. S. Kuczyński, Arx Regia, Warszawa 1995
|
|
