Projektowanie herbów i innych symboli samorządowych — kontakt:
Spis treści
Nowy Rok
1 stycznia 2015 r.
Mniej urzędowego „wywijania orła” — w każdej dziedzinie — by nie musiał się wstydzić.
Prof. Tomasz Nałęcz o noweli grudniowej przyjętej 29 grudnia 1989 roku
Rozmowa dnia / Sygnały dnia / Jedynka
Polskie Radio
29 grudnia 2014 r.
Z „Rozmowy dnia” w Polskim Radio:
Krzysztof Grzesiowski: „Pewnie już tego nie pamiętamy albo nie wszyscy pamiętają, ot, choćby ze względu na wiek, jakie dyskusje toczyły się, kiedy przywracano orłu koronę i jaki to miał być wzór orła, czy to jest godło, czy to jest herb, bo to są różnice. Pan jest historykiem, zwłaszcza dwudziestolecie międzywojenne. To był wzór z 1927 roku projektu Zygmunta Kamińskiego ten orzeł, którego przywrócono. To takie ciekawe czasy, mówiąc szczerze, udało się.
Tomasz Nałęcz: Tak, heraldycznie to herb...
KG: Ten spór dotyczył zupełnie innych spraw i toczył się na zupełnie innym poziomie.
TN: Zresztą wiele też było takiej praktyczności w realizacji tego postanowienia, bo nawet przywracano... Zresztą ta nazwa, nie herb, tylko godło, jest pomyłką polityczną czy legislacyjną z roku 21, bo rzeczywiście heraldycy — wiem to, zajmuję się tym u boku prezydenta Komorowskiego — od czasu do czasu nalegają na prezydenta, żeby zmienić Konstytucję, wprowadzić terminy zgodne właśnie z tymi naukowymi...
KG: Z heraldyką.
TN: Tak, tylko że mamy do czynienia z pewnym konstytucyjnym takim nieporozumieniem, ale trwającym od blisko wieku, tak że... Ale myślę, że w 89 roku to rzeczywiście powtórzono tą pomyłkę z roku 21 i herb nazwano godłem i tak to już jest, chociaż studenci na pierwszym roku na wydziałach historii uczą się, co jest godłem, co jest herbem, to w naszej Konstytucji zapis jest inny.
Natomiast musiało potrwać, zanim wyprodukowano nowe wizerunki, no bo kopiowano te rozwiązania z lat 20., z II Rzeczypospolitej, a radzono sobie na razie w taki domowy sposób, to znaczy do tego peerelowskiego orła po prostu domalowywano czy dorabiano koronę, co heraldycznie nie pasowało, bo ta korona powinna być wkomponowana w skrzydła, dostosowana do wielkości orła. No, do legendy przechodzą te żony czy córki milicjantów, które dohaftowywały na mundurach tego orła do peerelowskich niebieskich wtedy jeszcze mundurów.
Takie to było to przepoczwarzanie się PRL-u w Rzeczpospolitą Polską, ale ta zmiana konstytucyjna była takim właśnie ukoronowaniem tego procesu, a zarazem otwarciem nowego, bo rok następny 90., będziemy to ćwierćwiecze obchodzili właśnie w tym roku, który się rozpocznie za parę dni, był rokiem kolejnych zmian.[…]*
Komentarz:
To tytułem uzupełnienia informacji o 25 leciu ponownego ukoronowania orła (patrz niżej: Aktualności 21 grudnia 2014) świeżym cytatem z radiowego wywiadu z prof. Tomaszem Nałęczem. Trzeba przyznać, że w wypowiedziach doradcy prezydenta ds. historii i dziedzictwa narodowego pojawiają się „smaczki” nie do pominięcia — choćby obrona wprowadzenia przez Kancelarię Prezydenta RP w 2010 roku „kotylionu narodowego” lub propozycja zakładania na Święto Niepodległości stroju zająca z czerwonymi uszami i z białym nosem, jako symbolu radosnego patriotyzmu (patrz: Aktualności listopad 2012).
Pomijając odbrązawiające legendy o przywróceniu korony rękami dobrych sejmowych komunistów, tudzież żon milicjantów, tym razem ciekawostką jest wskazanie źródła „konstytucyjnego błędu” w określeniu herbu Polski mianem godła oraz datowanie owej pomyłki na rok 1921. Trudno bowiem zlokalizować legislacyjny akt, formułujący takowy zapis, we wskazanym przez profesora Nałęcza okresie. Zachodzi uzasadnione podejrzenie, że historykowi myli się tzw. konstytucja marcowa z 1921 roku z ustawą z roku 1919.
Jedynym — i to pozalegislacyjnym — oficjalnym opracowaniem wydanym w roku 1921, dotyczącym wizerunku polskich symboli państwowych, była publikacja Ministerstwa Spraw Wojskowych RP „Godło i barwy Rzeczypospolitej Polskiej”. Zawierała ona jednak wyłącznie opis godła przedstawionego pod postacią pieczęci państwowych oraz flagi Naczelnika Państwa:
Godło i barwy narodowe, na mocy uchwały Sejmu Ustawodawczego z dnia 1 sierpnia r. 1919 […] są następujące:
Godło. W polu czerwonym orzeł srebrny z głową zwróconą w prawo, ze skrzydłami uniesionymi do gówy, z dziobem, szponami i koroną złotemi (fig. 1, 2, 3, 5).1
Aktualny opis godła państwowego zawarty w Konstytucji RP brzmi:
Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego w koronie w czerwonym polu.2
natomiast odpowiedni zapis zamieszczony w obowiązującej ustawie o godle, barwach i hymnie RP nosi brzmienie:
Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego ze złotą koroną na głowie zwróconej w prawo, z rozwiniętymi skrzydłami, z dziobem i szponami złotymi, umieszczony w czerwonym polu tarczy.3
Przez długi czas wielu specjalistów od symboli narodowych, w tym historyków i heraldyków, z projektantami włącznie, wskazywało jako źródło mylenia herbu z godłem komunistyczną konstytucję z 1952 roku stanowiącą iż:
Godłem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej jest wizerunek orła białego w czewonym polu.4
Dopiero od niedawna publicznie „odkryto”, że określenie „godło” dla herbu pojawiło się już w 1919 roku. Przypomnijmy zatem odpowiednie zapisy:
Ustawa z dnia 1 sierpnia 1919 r.:
Dopóki nie zostaną ustalone granice Państwa Polskiego i dopóki konstytucja nie określi godeł, barw państwowych, jak i tytułów urzędów i instytucji państwowych, urzędy Rzeczypospolitej używać winny godeł i barw według załączonych wzorów:
Za Herb Rzeczypospolitej Polskiej uznaje się znak orła białego z głową zwróconą w prawo (dla patrzącego w lewo), ze skrzydłami wzniesionemi do góry, ze złotemi szponami, koroną i dziobem w czerwonem polu prostokątnem (wzór N° 1).5
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r.:
Godłami państwowemi są:
herb państwowy t. j. wizerunek orła białego z głową zwróconą w prawo (dla patrzącego w lewo), ze skrzydłami rozwiniętemi, z koroną i dziobem oraz szponami złotemi (orzeł państwowy) na prostokątnej tarczy w polu czerwonem (wzór N° 1),
chorągiew Rzeczypospolitej, przysługująca wyłącznie Prezydentowi Rzeczypospolitej, t. j. chorągiew barwy czerwonej z wizerunkiem orła państwowego pośrodku i z obramieniem dookoła. Stosunek szerokości do długości chorągwi wynosi 5:6, wysokość wizerunku orła państwowego w stosunku do szerokości chorągwi 3:5 (wzór N° 2).6
Powtórzmy zatem ponownie — w odniesieniu do naczelnych symboli i znaków państwowych jest jak najbardziej uprawione określanie herbu mianem godła, rozumianego jako najwyższe insygnium tożsamościowe. Natomiast herb, jako określenie heraldyczne, dotyczy nierozłącznego przedstawienia wizerunku godła (symbolu heraldycznego) umieszczonego w polu tarczy. Herb Polski — przedstawiający wizerunek białego orła na czerwonej tarczy — nosi nazwę „Orzeł Biały”.
Właściwa „poprawka” zapisów konstytucji oraz ustawie o godle nie powinna dotyczyć zatem zamiany określenia godło na herb, lecz uzupełnienia jego opisu o nazwę własną „Orzeł Biały”:
Godłem państwowym Rzeczypospolitej Polskiej jest herb „Orzeł Biały”.
Za herb Rzeczypospolitej Polskiej uznaje się wizerunek srebrnego (białego) orła w złotej koronie i takimż orężem w czerwonym polu.
A tak przy okazji pytanie — czy Kancelaria Prezydenta RP nie mogłaby postarać się o mniej „przepoczwarzony” domowym sposobem wizerunek orła, wyświetlanego przy okolicznościowych iluminacjach Pałacu Prezydenckiego?
Powstanie Wielkopolskie
27 grudnia 1918 r.
Komentarz:
96 rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Warto pamiętać nie tylko ze względu na historyczny sukces w postaci samodzielnie odzyskanej przez Wielkopolskę niepodległości. Wywalczona zbrojnie wolność to także efekt prawie 100 lat pracy paru pokoleń Wielkopolan — nie tylko żołnierzy, ale i kupców, ziemian, nauczycieli, księży, prawników, przemysłowców, inżynierów, rolników, robotników, księgarzy i wydawców, pisarzy, działaczy oświatowych, a przede wszystkim rodzin — kobiet, mężczyzn i dzieci — które pielęgnowały polskość w praktyce.
Biuro Bezpieczeństwa Narodowego
Oficjalna strona internetowa
Wdrożenie: 22 grudnia 2014 r.
Z zapisów ustawy: Art.11:
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej wykonuje zadania w zakresie bezpieczeństwa i obronności przy pomocy Biura Bezpieczeństwa Narodowego.
Do pracowników Biura Bezpieczeństwa Narodowego stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o pracownikach urzędów państwowych. Przewidziane w tych przepisach uprawnienia właściwych organów przysługują odpowiednio Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej.
Biurem Bezpieczeństwa Narodowego kieruje sekretarz stanu wyznaczony przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Działalność Biura Bezpieczeństwa Narodowego jest finansowana ze środków budżetowych Kancelarii Prezydenta.
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej określa organizację oraz zakres działania Biura Bezpieczeństwa Narodowego.[…] *
Komentarz:
Wydawałoby się, że może być tylko lepiej, gdy w sierpniu br. — z lekkim opóźnieniem w stosunku do Kancelarii Prezydenta RP — także BBN umieściło herb Rzeczypospolitej na winiecie swojej strony internetowej (patrz: Aktualności 14 sierpnia 2014 r.). Było to zgodne z właściwą interpretacją art. 2a ustawy o godle, barwach i hymnie RP w odniesieniu do urzędów państwowych. Co prawda wskazany został problematyczny sposób zestawiania znaku graficznego biura z herbem RP, ale trudno przecież oczekiwać od instytucji państwowej wszystkiego od razu (sarkazm).
Wygląda na to, że BBN postanowiło zrezygnować z dotychczas umieszczonego na winiecie strony internetowej znaku (logotypu), co wydaje się być całkiem zrozumiałe i słuszne, jeśli nie wręcz pożądane. Jednocześnie jednak — co jest zupełnie niezrozumiałe —usunęło ustawowy wzór godła państwowego — herb Rzeczypospolitej Polskiej i zastąpiło go wizerunkiem samego orła na białym tle. Winieta BBN przed zmianą (sierpień 2014) i po (grudzień 2014):
Pozostaje zatem skierować przedstawicieli BBN do Dyrektora Zespołu Szefa Kancelarii Prezydenta RP, w której to rękach jest publikacja pt. „Wprowadzenie do standaryzacji godła państwowego”. Należy wierzyć, że zawarte w niej podstawowe dane, związane z użytkowaniem symboli państwowych, zostaną udostępnione także dla potrzeb BBN, zgodnie z deklaracją ich wykorzystania przez KPRP.
Boże Narodzenie
Życzenia urzędów centralnych
Oficjalne strony internetowe
24 grudnia 2014 r.
Przegląd świątecznych życzeń skierowanych do obywateli przez urzędy administracji centralnej:
Prezydent RP, Sejm RP*, Premier RP**,
Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ministerstwo Gospodarki,
Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego,
Ministerstwo Obrony Narodowej, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwo Sportu i Turystyki,
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, Ministerstwo Spraw Zagranicznych,
Ministerstwo Sprawiedliwości, Ministerstwo Środowiska.
Na stronach Senatu RP, Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej, Ministerstwa Skarbu Państwa oraz Ministerstwa Zdrowia życzeń brak.
Komentarz:
Większość urzędów centralnych zamieszcza życzenia na swoich oficjalnych stronach internetowych, poza Kancelarią Premiera, która użyła do tego celu konta na Facebook'u. Życzenia mają formę tekstową zilustrowaną zdjęciem lub formę graficzną — kartki świątecznej.
W tym roku jedynie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych umieściło na życzeniach swoje urzędowe logo z wizerunkiem orła. Ciekawostką jest datowanie na 26 grudnia życzeń złożonych przez ministra Obrony Narodowej 24 grudnia.
A tak przy okazji dobra rada (gratis) dla tych urzędów, które jak diabeł święconej wody unikają wizualnych odniesień do religijnego źródła Świąt Bożego Narodzenia — nic by chyba się nie stało, gdyby choinka z urzędowych życzeń przyozdobiona była bombką z państwowym, „orlim” akcentem, choć może niekoniecznie w oparciu o wzory ogólnie dostępne.***
Świąteczne pozdrowienia dla przedstawicieli administracji państwowej.
„Nowela grudniowa”
Ustawa o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej LudowejSejm PRL
29 grudnia 1989 r.
Z zapisów ustawy:
Art. 1. W Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz.U. z 1976 r. Nr 7, poz. 36, z 1980 r. Nr 22, poz. 81, z 1982 r. Nr 11, poz. 83, z 1983 r. Nr 39, poz. 175, z 1987 r. Nr 14, poz. 82, z 1988 r. Nr 19, poz. 129 i z 1989 r. Nr 19, poz. 101) wprowadza się następujące zmiany:
1) tytuł otrzymuje brzmienie:
"Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej"; […]
19) w art. 103 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego w koronie w czerwonym polu."*
Komentarz:
Nowelizacja Konstytucji wprowadziła przede wszystkim zmianę ustrojową, przywracając władzę Narodowi, jako suwerenowi. Zmieniona też została nazwa państwa z „Polska Rzeczpospolita Ludowa” na „Rzeczpospolita Polska” oraz wizerunek godła państwowego. Po 45 latach zapisami Konstytucji przywrócono herb Rzeczypospolitej Polskiej — „Orzeł Biały” odzyskał koronę.
29 grudnia minie 25 lat od tego symbolicznego faktu. Nowy wizerunek godła państwowego wprowadzony został dopiero 9 lutego 1990 roku ustawą o zmianie przepisów o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej.
Była to „nowelizacja” ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Wymienione zostały wzory godła państwowego (załącznik nr 1) oraz flagi państwowej z godłem RP (załącznik nr 2).
Ciekawostką jest fakt, że wstępne projekty nowego wzoru herbu, przygotowane przez Andrzeja Heidricha, zawierały m.in. wizerunek orła z trójlistnym zwieńczeniem przepaski oraz kształt tarczy oparty na tzw. wzorze hiszpańskim.**
Warto podkreślić, że do dziś godło państwowe nie doczekało się oficjalnego opracowania użytkowego, pozwalającego na stosowanie spójnych wizualnie elementów wizerunkowych państwa oraz jego administracji.
Głosowanie: „Logo dla Polski”
Organizatorzy głosowania:
Stowarzyszenie Komunikacji Marketingowej SAR
Krajowa Izba Gospodarcza
Konfederacja Lewiatan
Pracodawcy RP
14 / 28 października — 14 grudnia 2014 r.
Z informacji organizatora:
W dniach od 14 października do 14 grudnia Polacy oddawali swoje głosy na jeden z trzech projektów logo, które wskazano jako potencjalny znak handlowy naszego kraju. Kampania wywołała bardzo ważną i szeroko zakrojoną debatę publiczną na temat ujednolicenia identyfikacji wizualnej naszego kraju. Projekt spotkał się z licznymi głosami poparcia, ale również krytyki. W opiniach Polaków przeważał pogląd o słuszności przyjęcia idei Creative Tension, z sugestią dalszej pracy nad samą egzekucją w zakresie projektów logotypów. Dlatego koncepcja Creative Tension będzie punktem wyjściowym w dalszym procesie prowadzenia dialogu społecznego oraz procesu informacyjno-edukacyjnego w obszarze brandingu narodowego. Zapraszamy wszystkie środowiska do wyrażania opinii, prowadzenia dyskusji i konsultacji wokół poszukiwania symbolu handlowego dla marki POLSKA. Wasz wkład będzie nieoceniony w procesie ujednolicenia identyfikacji wizualnej naszego kraju.*
Komentarz:
Przedłużenie głosowanie o 2 miesiące niewiele pomogło. „Sprężyna” jako znak wizerunkowy poległa. Akcja „Logo dla Polski”, przeprowadzona przez profesjonalistów ze środowiska reklamowego, może być podręcznikowym przykładem błędu w sztuce (patrz: Aktualności 14 października 2014).
Zgodnie z regulaminem głosowania jego wyniki są wiążące dla Organizatora, a znak z największą liczbą głosów winien być przekazany na rzecz Skarbu Państwa, jako oficjalny logotyp dla Polski (Regulamin, Wyniki Głosowania, ust. 1 i 3).
W kontrze do szeroko promowanego medialnie „oficjalnego” działania, pojawiła się kolejna inicjatywa, tym razem „oddolna”. 11 listopada firma ITRO z Białegostoku ogłosiła konkurs na… „Eksportowe logo Polski”:
Konkurs obejmuje opracowanie projektu graficznego logo promującego Polskę na arenie międzynarodowej. Logo powinno być uniwersalne ponieważ będzie używane jako element wspólny wielu akcji promocyjnych. Powinna być również możliwość używania go jako znak graficzny na produktach „made in POLSKA” i w Internecie.**
Zamiarem organizatora jest wyłonienie 5 projektów spośród prac nadesłanych na konkurs, które zostaną poddane internetowemu głosowaniu. Zwycięzca ma otrzymać nagrodę 20.000 złotych, choć nie jest ona gwarantowana, gdyż organizator przyznaje sobie prawo do niewyłonienia zwycięzcy. Wybrany znak ma zostać przekazany nieodpłatnie Skarbowi Państwa.
Warto zauważyć, że główną ideą inicjatora konkursu jest stworzenie „pierwszej na świecie platformy informacyjnej służącej do promocji kraju POLSKIEJ Wirtualnej Wystawy Narodowej. Jednolitej platformy mającej służyć promocji Polski w Internecie.”
Budzi to nieodparte wrażenie, że pomysł na konkurs jest bardziej sposobem na autopromocję niż na poszukiwanie wizerunkowego znaku promocyjnego dla Polski. Sama formuła konkursowa jest również podręcznikowym przykładem na darmowe pozyskiwanie wartości intelektualnych, jakimi są projekty znaków graficznych.
Jednym słowem — duży znak zapytania…
Stan wojenny w Polsce
Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego
13 grudnia 1981 r.
Proklamacja WRON:
„Polki i Polacy! Obywatele polscy Rzeczypospolitej Ludowej! Zwraca się do was Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego. Ojczyźnie naszej grozi śmiertelne niebezpieczeństwo. Antypaństwowe, wywrotowe działania sił wrogich socjalizmowi zepchnęły społeczeństwo na krawędź wojny domowej. Bezprawie, samowola i chaos rujnują gospodarkę, obezwładniają kraj, narażają suwerenność i byt biologiczny narodu. Jawne już przygotowania reakcyjnego zamachu, groźba terroru doprowadzić może do przelewu krwi.
Wysiłki Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, rządu i organów administracji państwowej okazały się nieskuteczne. Apele o patriotyczną rozwagę i wszystkie akty dobrej woli są lekceważone. Agresywność sił antysocjalistycznych, nierzadko inspirowanych i wspieranych materialnie z zagranicy, godzi w konstytucyjne zasady ustroju, torpeduje porozumienie narodowe. Siły te pod szyldem NSZZ „Solidarność” bojkotują rozmyślnie inicjatywy mogące przyczynić się wyprowadzenia Polski z kryzysu.
Czas zejść z drogi klęski, zapobiec narodowej zgubie. Czas na stanowcze działania w imię wyższej konieczności. Natychmiastowo zapewnione być musi wykonywanie i poszanowanie decyzji legalnych władz i organów państwowych, dyscyplina, ład i porządek.
Powodując się nadrzędnym interesem narodowym i powagą historycznej chwili Rada Państwa na mocy art. 33 ust. 2 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wprowadziła z dniem 13 grudnia 1981 roku stan wojenny na obszarze całego kraju. […]” *
Komentarz:
Warto pielęgnować pamięć o trudnych chwilach w historii Polski. Warto przypominać — kto, co, jak, kiedy i gdzie. Warto też korzystać z odpowiednich symboli.
Przy okazji apelu o zapalenie w oknach świec pamięci dla upamiętnienia rocznicy wprowadzenia stanu wojennego, kancelaria Prezydenta RP po raz kolejny posługuje się graficznym przedstawieniem czerwonej wstęgi.**
Po „kotylionie narodowym” na Święto Niepodległości (2010) oraz różowych barwach akcji „Orzeł może” na Dzień Flagi (2013) to kolejny przykład trudności z posługiwaniem się symbolami o właściwym znaczeniu.
Samolot rządowy
Wizyta zagraniczna Prezydenta RP
Spotkanie Grupy Wyszechradzkiej w Pradze
11 grudnia 2014 r.
Z informacji KPRP:
Bronisław Komorowski przebywa od czwartku z dwudniową wizytą w Pradze, gdzie bierze udział w spotkaniu przywódców państw Grupy Wyszehradzkiej oraz Austrii i Słowenii.*
Komentarz:
Wizerunek polskiego godła państwowego na samolotach przeznaczonych do obsługi rządowych rejsów VIP umieszczony został w takim miejscu, że otwarcie drzwi powoduje jego zasłonięcie.
Jak widać, wciąż trzeba tłumaczyć, że na całość wizerunku państwa składają się także takie „drobiazgi” jak właściwe wykorzystywanie symboli w sytuacjach i miejscach bezpośrednio związanych z jego reprezentantami.
W kontekście zapowiedzianego przez Ministerstwo Obrony Narodowej zakupu nowych maszyn, warto zaznaczyć w odpowiednim czasie i miejscu, potrzebę zmiany w malowaniu. Może i nawet na taką:
Godło państwowe
Mównica prezydenta
Konferencja prasowa
10 grudnia 2014 r.
Komentarz:
Tak, być może jest to tzw. „drobiazg”, małe przeoczenie lub tylko niedbałość, która nie ma wpływu na… Rzecz w tym, że właśnie wielość takich niedopilnowanych małych rzeczy składa się na rzeczywisty wizerunek państwa, dosadnie określony przez byłego ministra spraw wewnętrznych.
Zamieszczony od pewnego czasu na mównicy prezydenckiej wzór graficzny herbu państwowego ma pewien mankament. Pomijając sam fakt, że nie jest to oficjalny, ustawowy wzór godła państwowego, to niestety przy jego wykonaniu niedokładnie wycięto ogon samego orła.
Gdyby w KPRP ktoś pytał, po co Prezydent RP otrzymał „Wstęp do standaryzacji godła państwowego” — odpowiedź jest prosta. Po to, aby urzędnik odpowiedzialny za stosowanie symboli miał do dyspozycji odpowiednie i pomocne narzędzie pracy.
A może nie otrzymał? Pozdrowienia dla zaglądających tu pracowników Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Dyplom uznania
„Majówka z Polską”
Prezydent RP
Dzień Samorządu Terytorialnego
27 maja 2013 r.
Z informacji na portalu miejskim:
Prezydent RP Bronisław Komorowski podczas uroczystości z okazji Dnia Samorządu Terytorialnego wręczył Katowicom dyplom uznania za najpiękniej podświetlony budynek publiczny w ramach akcji „Majówka z Polską 2013". Wyróżnienie odebrała wiceprezydent Krystyna Siejna.
Przypomnijmy, Prezydent RP Bronisław Komorowski wraz z Małżonką zachęcał Polaków do wspólnego obchodzenia świąt majowych: Dnia Flagi RP oraz rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Wśród zainicjowanych obchodów, objętych wspólnym hasłem radosnej „Majówki z Polską”, znajdowały się m.in.: akcje kotylionowe w szkołach, biało-czerwone iluminacje, do których dołączyły liczne miasta, a także atrakcje przygotowane w okolicy Pałacu Prezydenckiego.*
Komentarz:
Nie wydaje się, aby kotylion był oficjalnym znakiem wizerunkowym, sygnującym działania Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Godło państwowe
Bandera cywilna
MS Piłsudski, 1936 r.
Minister Środowiska Maciej Grabowski podarował gdańskiemu Narodowemu Muzeum Morskiemu godło wycięte z bandery transatlantyka MS Piłsudski. Bandera była własnością Władysława Milewskiego, dziadka ministra, który otrzymał ją po zakończeniu służby na MS Piłsudski w 1936 roku.*
wyborysamorządowe2014.pl
Portal wyborczy
Tqit.pl, Łukasz Trzeciakiewicz, Wieluń
Wdrożenie: październik 2014 r.
Z informacji na portalu:
„Plakaty wyborcze na witrynach sklepowych, przystankach, w szkołach i miejscach publicznych to powszechnie już znany powtarzający się przed wyborami obraz każdego miasta i wsi w Polsce. Teraz każdy Kandydat może wzbogacić swoją kampanię reklamową o dodatkowy innowacyjny nośnik promocji swojej osoby – portal wyborczy wyborysamorzadowe2014.pl Nie zgłosiłeś jeszcze swojej Kandydatury? Wystarczy wypełnić krótki formularz zgłoszeniowy i wysłać wiadomość mailową, a masz szansę zwiększyć swój sukces wyborczy. Przekonaj do siebie Wyborców. Pierwsza w Polsce strona internetowa wyborysamorzadowe2014.pl daje Ci szeroki wachlarz możliwości.*
Komentarz:
Kolejny przykład tzw. kreatywnego mimetyzmu, stosowanego przez podmioty nieuprawnione do używania oficjalnego wizerunku godła państwowego. W ramach szerokiego wachlarza możliwości wykorzystywania symboli państwowych, godłopodobne wzory określane są jako „forma stylizowana lub artystycznie przetworzona”.
Kłopot tylko w tym, że granicą prze(po)twarzania oficjalnego wizerunku Orła Białego jest jego cecha immanentna — biel. Dodatkowym kłopotem może być w pewnych przypadkach — eufemistycznie ujmując — „bezumowny transfer własności intelektualnej”, którą stanowi wzór graficzny.
Niektórym użytkownikom internetu wydaje się bowiem, że wszystko, co pojawi się na monitorze jest do wzięcia. W „realu” przedmiot pożądania chroni szyba lub lada, a jeśli nie to sprzedawca skasuje klienta za towar pobrany z półki (do koszyka, a nie do kieszeni) przed jego wyjściem ze sklepu.
Za „bezumowne pobranie” w sklepie batonika o wartości 0,99 zł sąd wymierzył obwinionemu grzywnę w wysokości 40,00 zł — czyli 40 krotność jego wartości — ta zaś zamieniona miała być na areszt. Utwór chroniony prawem autorskim ma odpowiednio większą wartość, a jego przywłaszczenie zagrożone jest odpowiednio boleśniejszą sankcją karną.
Brak tej świadomości jest zadziwiający, gdyż jak się okazuje nie dotyczy to osób biednych, bezdomnych lub chorych psychicznie, lecz prowadzących komercyjną działalność gospodarczą, świadczących usługi prawne albo nawet — O tempora, o mores! — utytułowanych wykładowców akademickich renomowanych uczelni, parających się… projektowaniem.
Spotkanie Prezydenta RP z Wicepremierem
Belweder
8 września 2014 r.
Z informacji na stronie prezydent.pl:
W Belwederze spotkanie prezydenta z prezesem PSL. Prezydent Bronisław Komorowski podczas poniedziałkowego spotkania z prezesem PSL, wicepremierem Januszem Piechocińskim uzyskał potwierdzenie, że kandydatem koalicji większościowej na premiera jest marszałek Sejmu Ewa Kopacz.*
Komentarz:
Po długotrwałej krytyce Ministerstwo Gospodarki oficjalnie wycofało w lipcu 2014 roku wizerunek czarnego orła ze swojego Systemu Identyfikacji Wizualnej (patrz: Aktualności 15 lipca 2014 r.).
Na potrzeby dokonania tej zmiany ogłoszono wcześniej zapytanie ofertowe na: „Modyfikację Systemu Identyfikacji Wizualnej polegająca na zmianie koloru elementu logotypu (orła) ze stalowego na biały w Księdze Systemu Identyfikacji Wizualnej oraz wszystkich jej elementów”. Za kwotę 1 227,45 złotych realizację tę wykonała firma MIXGRAF Studio Reklamy.
Pomimo tego czarny orzeł nadal widnieje na elementach wizerunkowych ministerstwa — od ścianki prezentacyjnej widocznej podczas konferencji prasowych, przez wydawnictwa i prezentacje, aż po torby reklamowe. Zapewne zapasy wykonanych materiałów promocyjnych z czarnym orłem zalegają w ministerialnych szafach i trudno je tak po prostu wyrzucić.
Ale… żeby torbę z czarnym orłem Prezydentowi?
Herb RP na mównicy
„Apel o uspokojenie debaty”
Prezydent RP
19 listopada 2014 r.
Komentarz:
Wiadomo, zrozumiałe — tyle spraw na głowie. Co chwilę kolejne wystąpienia Pana Prezydenta, karuzela zagranicznych gości — na mównicy trzeba zmieniać symbole, a to nowa flaga, a to znowu jakiś herb…
Gdyby w KPRP ktoś pytał, po co Prezydent RP otrzymał „Wstęp do standaryzacji godła państwowego” — odpowiedź jest na powyższym obrazku. Po to, aby urzędnik odpowiedzialny za stosowanie symboli nie był zmuszony do korzystania z nieautoryzowanego wzoru graficznego, ściągniętego z internetu.
Przez prawie 4 lata punktowany był krzywo zawieszony herb na mównicy prezydenckiej, co widoczne było w transmisjach telewizyjnych z największych uroczystości państwowych. W oficjalnym piśmie urzędnik Kancelarii Prezydenta RP — powołując się na własne zdjęcia — nie stwierdzał uchybienia przez odchylenie. Dopiero organoleptyczna weryfikacja ustawiła herb oraz urzędnika do pionu. Czy i tym razem będzie podobnie?
A przy okazji — jutro Pan Prezydent udaje się z wizytą do Mołdawii. Może warto, by wchodząc do samolotu sam zwrócił uwagę, gdzie znajduje się godło państwowe. A gdzie jest orzeł…? Podpowiem — odpowiedź jest w Aktualnościach 2011.
Porcelana Ambasady MSZ II RP
Ministerstwo Spraw Zagranicznych
17 listopada 2014 r.
Z informacji na stronie msz.gov.pl:
[…] Konsekwencja działań i podejścia kierownictwa MSZ do problemu promocji polskiej sztuki za granicą stało się zlecanie polskim artystom projektowania elementów wyposażenia dla placówek dyplomatycznych. Jak powiedział minister August Zaleski w wystąpieniu przed Komisją Budżetową Senatu w kwietniu 1928 r. MSZ „zerwało z zadawnioną tradycją zakupu sprzętu, zwłaszcza o wartości artystycznej za granicą”. Jego zdaniem tego typu zakupy dokonywane w kraju nie tylko miały służyć „bilansowi handlowemu”, ale i rozwojowi „rodzimej twórczości szczególnie w dziedzinie sztuki stosowanej. […]*
Komentarz:
Odzyskany z Czech ponad 100-elementowy zestaw obiadowy polskiej Ambasady w Pradze z okresu międzywojennego, wyprodukowany został przez Polską Fabrykę Porcelany w Ćmielowie. W jego skład wchodzą: półmiski owalne, salaterki kwadratowe, półmiski okrągłe, talerze płytkie, talerze głębokie, waza na zupę, „kartoflanka” (naczynie na danie ciepłe), sosjerka, naczynie na musztardę, talerze deserowe, filiżanki do herbaty i do kawy.
Zróżnicowane wizerunki herbu Rzeczypospolitej na naczyniach wskazują, że kolekcja musi składać się ze zdekompletowanych serwisów, pochodzących z różnych okresów. Jedno jednak jest pewne — ręczne zdobienie stanowi przykład na to jak ustawowy wzór godła może zostać poddany pięknej „stylizacji formy” i prawdziwie „artystycznemu przetworzeniu”.
Konferencja prasowa
Państwowa Komisja Wyborcza
16 listopada 2014 r.
— nikt go nie poratuje, nikt mu nic nie powie, tylko się każdy gapi, tylko się każdy gapi i nic…*
Komentarz:
Trudno się dziwić, że PKW nie może dać gwarancji niezawodności systemu informatycznego, skoro nawet taki drobiazg, jak właściwe przedstawienie wizerunku godła państwowego, stanowi dla niej nie lada wyzwanie.
Pozostaje także zapytać, dlaczego najwyższy organ wyborczy w Polsce — organ władzy wykonawczej — sygnuje się na swojej oficjalnej stronie internetowej honorowym medalem „Iudices Electionis Custodes”, zamiast herbem RP ustalonym dla godła państwowego, a oficjalne informacje prasowe oznacza wizerunkiem orła niewiadomego pochodzenia?
Legitymacja służbowa policjantów
Wzór 2015-2018
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych
Wdrożenie: 9 października 2014 r.
Z informacji MSW: „
Od 1 stycznia 2015 roku będą obowiązywały nowe legitymacje służbowe policjantów. Nowe dokumenty będą posiadały więcej zabezpieczeń, które podniosą poziom ich bezpieczeństwa. Legitymacje będą ważne przez 4 lata, czyli do 31 grudnia 2018 roku. Dokumenty, którymi aktualnie posługują się policjanci tracą ważność 31 grudnia br.*
Z opisu awersu legitymacji:
„[…] nad wizerunkiem twarzy policjanta oraz znakiem graficznym w kształcie godła państwowego napisy w kolorze czarnym […]**
Komentarz:
Po 3 latach wprowadzany jest nowy wzór legitymacji służbowej policjantów. Poza „niedostrzegalnymi” zmianami w obszarze zabezpieczeń dostrzec można próbę dokonania sugerowanej zmiany wizerunku herbu państwowego.
Wygląda jednak na to, że — podobnie jak w przypadku nowego wzoru dowodu osobistego — nadal brak graficznego wzorca ustalonego dla godła państwowego. Na brak jednolitego nazewnictwa legislacyjnego wskazują natomiast formy opisu herbu RP:
„znak graficzny w kształcie godła państwowego” z ministerialnego rozporządzenia oraz
„wizerunek orła według wzoru ustalonego dla godła Rzeczypospolitej Polskiej” z załącznika do projektu rozporządzenia.
Poniżej policyjne legitymacje służbowe z lat 2009-2011 oraz 2012-2014 z nieustawowymi wizerunkami godła państwowego.
„Orzeł Biały — Herb Rzeczypospolitej Polskiej
Wprowadzenie do standaryzacji godła państwowego”
11 listopada 2014 r.
Z okazji 11 Listopada: Na ręce Pana Prezydenta, Panów Marszałków obu Izb Parlamentu oraz Pani Premier, przekazana została autorska publikacja Orzeł Biały — Herb Rzeczypospolitej Polskiej — Wprowadzenie do standaryzacji godła państwowego. Stanowi to kontynuację indywidualnych działań, dotyczących symboli państwowych.
Podobnie jak w roku 2009, gdy pełniący najwyższe stanowiska w państwie otrzymali opracowanie Jaki Znak Twój, a w roku 2011 Kokardę Narodową, której właściwy wzór jest od tego czasu używany przy okazji świąt narodowych.
Kolejna inicjatywa jest odpowiedzią na wieloletnie zaniedbania w zakresie sposobu użytkowania godła państwowego w przestrzeni publicznej. Celem uporządkowania panującej sytuacji przygotowany został wstęp do całościowego opracowania standaryzacji wizualnej oficjalnych symboli państwowych.
Ustalenie wzorca obowiązującego wizerunku symboli państwowych stworzy oficjalne źródło, z którego korzystać będą mogły podmioty uprawnione. Pozwoli to wyznaczyć zasady właściwej praktyki ich użytkowania oraz służyć będzie ujednoliceniu wizualnej tożsamości wszystkich organów administracji państwowej.
„Komunikat w sprawie w sprawie obecności Orła Białego na stronach internetowych uczelni”
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego RP
3 listopada 2014 r.
Z komunikatu rzecznika ministerstwa:
„Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przypomina o uchwale Komisji Heraldycznej, organu opiniodawczo-doradczego Ministra Administracji i Cyfryzacji, w sprawie obecności Orła Białego na stronach internetowych podmiotów uprawnionych do używania jego wizerunku (nr 8/2013 z dnia 18 stycznia 2013).
W opinii Komisji, symbole Rzeczypospolitej Polskiej nie są należycie eksponowane w przestrzeni publicznej, zwłaszcza gdy dotyczy to obszarów nieuregulowanych w przepisach prawa, a mianowicie stron internetowych. Dlatego Komisja apeluje między innymi do państwowych i niepaństwowych szkół wyższych, które z przysługującego im przywileju posługiwania się Orłem Białym jeszcze nie skorzystały, by uczyniły to bez zbędnej zwłoki. Według przyjętego stanowiska herb Rzeczypospolitej Polskiej winien widnieć na stronach internetowych wskazanych podmiotów.
Ministerstwo rekomenduje zatem korzystanie z dobrych przykładów wykorzystanie godła w serwisach internetowych innych instytucji publicznych, takich jak: Kancelaria Prezydenta, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Sejm, Senat, Prokuratura Generalna, Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji i inne.”*
Komentarz:
Przyjrzyjmy się zatem tym rekomendowanym przez ministerstwo „dobrym przykładom” wykorzystania godła:
Wymienione w komunikacie MNiSW przykłady urzędowych stron internetowych wskazują na to, że ministerstwo nie do końca orientuje się w przedmiocie, o którym pisze. Niestety, ani ministerstwo, ani także uchwała Komisji Heraldycznej, nie wskazują właściwego źródła dla pozyskania oficjalnego wzoru użytkowego godła państwowego.
Cóż zatem pozostało adresatom ministerialnego pisma? Przeczesać zasoby internetowe i „ściągnąć” pierwszy lepszy clip-art z banku darmowych grafik, nieustawowy plik z Wikipedii lub ze strony prezydent.pl (ten sam wzór), albo nawet projekt herbu RP z niniejszego portalu.
Warto przy tej okazji wskazać, że samo MNiSW — podobnie jak MAiC — używa wzoru godła państwowego pobranego z zasobów internetowych.
Należy zatem ponownie zaapelować, jak przy październikowym komunikacie MEN, aby „bez zbędnej zwłoki” organ odpowiedzialny — a wedle wszelkich ustaleń jest nim obecne Ministerstwo Cyfryzacji i Administracji — dokonał odpowiednich regulacji i udostępnił podmiotom uprawnionym właściwy użytkowy wzór godła państwowego.
„Strategia Bezpieczeństwa Narodowego RP”
Rada Ministrów RP
5 listopada 2014 r.
Z informacji na stronie prezydent.pl:
Prezydent Bronisław Komorowski zatwierdził Strategię Bezpieczeństwa Narodowego RP. Strategia jest najważniejszym dokumentem dotyczącym bezpieczeństwa i obronności państwa.*
Komentarz:
Warto po raz kolejny przypomnieć, że wizerunkiem godła państwowego jest herb Rzeczypospolitej Polskiej. Narodowy i państwowy jednocześnie symbol składa się z nierozłącznego przedstawienia białego orła na czerwonym polu.
Poza podniesioną kwestią merytoryczną wskazać należy, że wzór orła zamieszczony na okładce „najważniejszego dokumentu” — pobrany z nieautoryzowanego źródła — obarczony jest wadą graficzną. Stanowi to widomy dowód na brak oficjalnego wzorca użytkowego w dyspozycji urzędów państwowych.
Przykre jest to, że w tak zasadniczych kwestiach, jak dbałość o stosowanie właściwego wizerunku symboli państwowych, najwyższe organy administracji państwowej wciąż wykazują bezprzykładną ignorancję.
Tytułem uzupełnienia — przedstawienia orła z dokumentów „Strategia Bezpieczeństwa Narodowego 2007” (z lewej) oraz „Strategia Rozwoju Systemu Bezpieczeństwa Narodowego 2013” (z prawej). Uwagę zwracają „złocona” brew oraz dolna część lewego (heraldycznie) podudzia orła.
Godło państwowe — herb Rzeczypospolitej Polskiej
Oficjalne witryny internetowe ministerstw RP
Stan: 3 listopada 2014 r.
Przegląd resortów:
10 na 17 ministerstw stosuje wizerunek godła państwowego w postaci herbu RP.
Komentarz:
Można powiedzieć, że po tzw. „aferze ze znikaniem orła ze stron internetowych ministerstw” (patrz: Aktualności luty 2013), zastępowanego resortowymi logo, wiele się zmieniło. W 2011 roku tylko 4 na 18 ówczesnych ministerstw stosowały właściwy wizerunek godła państwowego, czyli w czerwonym polu tarczy białego orła.
W ciągu kolejnych 3 lat ministerstwa zmieniały swoje symbole razem ze zmieniającymi się ministrami. Część zamieszczała czarno-biały wzór orła zamiast herbu, a część w ogóle rezygnowała z wizerunku orła na rzecz resortowego logo.
Dopiero zamach na orła, dokonany w 2013 roku przez — nomen omen — czerwono-zieloną muchę na stronie Ministerstwa Sportu i Turystyki, wywołał na tyle silną falę społecznej krytyki, że instytucje formalnie odpowiedzialne za nadzór nad symbolami narodowymi poczuły się wywołane do tablicy.
Mimo początkowego oporu — artykułowanego ustami ministra kultury (sic!) — odpowiedzialni decydenci zdecydowali się na zmiany. I tak na winiety urzędowych stron zawitały ponownie orły. Rzecz w tym, że z braku dostępności jednego oficjalnego wzoru, w postaci użytkowego pliku elektronicznego, najczęściej korzystano z tego, co można wyszukać w zasobach internetu.
Na przykładzie winiet ministerialnych stron internetowych widać najwyraźniej owe różnice. Nawet wśród 10 wzorów godła państwowego przedstawionego w postaci herbu RP, tylko 4 bazują na jego oficjalnym ustawowym wzorcu.
Dla „niewtajemniczonych” lub niespostrzegawczych wyjaśnienie: większość używa godłopodobnego pliku z zasobów Wikipedii. Niestety wzór ten udostępnia także kancelaria Prezydenta RP mimo, że na winiecie swojej strony prezydent.pl zamieszcza właściwy wzór ustawowy.
Pełny obraz „wywijania orła” ukazuje przegląd stron internetowych pozostałych podmiotów publicznych — od urzędów centralnych i agencji rządowych, przez sądy, uczelnie wyższe i szkoły, aż po jednostki samorządu terytorialnego.
Do Święta Niepodległości 11 Listopada został równo tydzień. Zadaję pytanie — czy w ciągu 7 dni uda się przynajmniej wszystkim pozostałym 6 ministerstwom — z Panią Premier na czele — zamieścić barwny wizerunek godła państwowego — herbu Rzeczypospolitej Polskiej „Orzeł Biały”?
Liczę, że tak. Osobiście trzymam kciuki. A w razie potrzeby — mogę pomóc :)
Godło państwowe — herb RP
Oficjalna witryna internetowa
Ministerstwo Sportu i Turystyki RP
Wdrożenie: 27 października 2014 r.
Ministerstwo Sportu i Turystyki umieściło pełny wizerunek głównego godła państwowego — herbu Rzeczypospolitej Polskiej „Orzeł Biały” na witrynie swojej oficjalnej strony internetowej.
Komentarz:
I stało się… — ministerstwa stosujące nieustawowy wizerunek godła państwowego na winietach swoich oficjalnych stron internetowych są już mniejszości. Po ostatnich zmianach na winietach stron internetowych Ministerstwa Gospodarki, Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, a wcześniej Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, Prezydenta RP, Trybunału Konstytucyjnego, Najwyższej Izby Kontroli, Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji, Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Ministerstwa Finansów, także na witrynie Ministerstwa Sportu i Turystyki zamieszczono właściwy wzór symbolu państwowego.
Wygląda na to, że faktycznie coraz większymi krokami zmierzamy w kierunku przywracania obecności właściwych wzorów symboli narodowych używanych w przestrzeni publicznej przez podmioty uprawnione, choć — powtórzmy wrześniową opinię — podejrzewać należy, że jest to bardziej wpływ przedwyborczej presji, aniżeli wynik wieloletniego wskazywania zaniedbań.
W przypadku Ministerstwa Sportu i Turystyki wypada podkreślić, że zastosowano ustawowy wzór godła państwowego, a nie po jego „clip-artowy” zamiennik, jak w przypadku części ministerstw.
A zatem — z listy „nieherbownych” ministerstw odhaczamy kolejny resort i czekamy na następnych odważnych do noszenia orła na tarczy:
Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji
Ministerstwo Edukacji Narodowej
Ministerstwo Finansów
Ministerstwo Gospodarki
Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Ministerstwo Obrony Narodowej
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Ministerstwo Skarbu Państwa
Ministerstwo Sportu i Turystyki
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
Ministerstwo Spraw Zagranicznych
Ministerstwo Sprawiedliwości
Ministerstwo Środowiska
Ministerstwo Zdrowia
Oczywiście o nowym Prezesie Rady Ministrów nie zapominamy…
Tym razem pozdrowienia dla urzędników Ministerstwa Sportu i Turystyki.
Logo dla Polski
„ogólnonarodowa dyskusja”
14-17 października 2014 r.
Komentarz:
Żeby było jasne — szczególnie dla tych, którzy czytają bez zrozumienia lub czytają to, co chcą przeczytać — zaprezentowana forma znaku graficznego „Sprężyny”, jako symbolu promocyjnego Polski, zdecydowanie nie budzi mojej atencji.
Tym bardziej nie budzi jej zaproponowana pseudodemokratyczna ścieżka wdrożenia znaku, poprzez odwołanie się do „vox populi”. Niestety obywatelom nie dano możliwości wyrażenia swojego zdania poprzez wybór opcji: „ŻADEN”. Osobiście zgłaszam swoje votum separatum. Jestem na NIE i nie jest mi PRZYKRO…
Zaistniała sytuacja — którą można określić jako klasycznie kryzysową — wskazuje na zadziwiający błąd popełniony przez, bądź co bądź, specjalistów od działań reklamowych, wizerunkowych, PR-owych itp. To dobry przykład na to, jak można spalić naprawdę ciekawą i chyba trafną koncepcję, zawartą w idei „Creative Tension”.
Projekt stworzenia „Marki Polski”, bez wątpienia ważny i przygotowywany od lat, wprowadzany jest pod obłudnym (sic!) hasłem — „po raz pierwszy w historii, to społeczeństwo wybierze oficjalny logotyp dla kraju” — za pomocą wyborczego mechanizmu znanego z czasów PRL'u. Podsumuję to delikatnie — PRZYKRE…
To tyle tytułem ogólnej oceny strony wdrażającej.
Natomiast z równą przykrością należy stwierdzić, że przetaczające się — szczególnie przez wirtual — komentatorskie tsunami, przypomina raczej histerię niż merytoryczną krytykę. Gros komentarzy uczestników owej ogólnonarodowej „dysputy” wskazuje na to, że nie mają zielonego pojęcia o jej przedmiocie, a pseudodyskusja odbywa się na rozmijających się płaszczyznach.
Dominuje emotio nad ratio, brak zapoznania się z materiałem źródłowym, czytanie bez zrozumienia, niekompetencja, mylenie pojęć, nieuprawnione porównania — o żenującej wulgarności nie wspominając. Kto wie, czy nie jest to właśnie odsłona zbiorowej emanacji „twórczego napięcia”, jako polskiej cechy narodowej, przypisanej nam przez Wally'ego Olinsa.
Usprawiedliwieniem może być „wybuchowa” reakcja społeczna na trafnie odczytaną — co tu dużo ukrywać — marketingową ściemę. Podsumuję to delikatnie — PRZYKRE…
To tyle tytułem ogólnej oceny strony krytykującej.
Jednak najbardziej przykre jest wrażenie, że w niektórych przypadkach dokonuje się swoistej manipulacji, w imię obrony symboli narodowych. Jakiekolwiek sugerowanie „rugowania orła” poprzez zastąpienie herbu Polski w identyfikacji państwa inkryminowaną „Sprężyną”, jest zwyczajnym nadużyciem.
Wieloletni bałagan, panujący w zakresie tożsamości wizualnej Polski, nie usprawiedliwia tego w żaden sposób. Można to tłumaczyć wyłącznie ukrywanym prywatnym interesem. A prywatne działania — nawet deklarowane jako „hobbystyczne” — są interesem.
Podsumuję to mniej delikatnie — to zwyczajne wycieranie sobie gęby Orłem Białym.
Andrzej-Ludwik Włoszczyński:
Mam wrażenie jakby ktoś postanowił koniecznie wyruchać orła, i nie jest to UE, ale nasi.*
Komentarz:
Warto to upamiętnić…
Głosowanie na Logo dla Polski
Fundacja „Marka dla Polski”
Organizatorzy głosowania:
Stowarzyszenie Komunikacji Marketingowej SAR
Krajowa Izba Gospodarcza
Konfederacja Lewiatan
Pracodawcy RP
14 – 28 października 2014 r.
Z informacji na stronie głosowania:
„Zapraszamy wszystkich Polaków, mieszkających w kraju a także za granicą, do wzięcia udziału w wyborach Logo dla Polski! Sami zadecydujmy, która sprężyna najbardziej do nas pasuje i oddaje nasz narodowy charakter! […]
Polacy nigdy nie akceptowali zastanej i narzuconej im rzeczywistości. Dlatego w zgodzie z naszymi narodowymi cechami (twórczym napięciem), pierwszy raz w historii, to społeczeństwo wybierze oficjalny logotyp dla kraju, który po przekazaniu Skarbowi Państwa będzie miał szansę stać się znakiem oficjalnym. Chcemy by obywatele dostrzegli w sobie te cechy, które stanowią o naszej wyjątkowości i zapewniają Polsce stabilny stały rozwój. Uwierzmy w swoje możliwości!. […]
Potrzebny nam jest silny, integrujący działania promocyjne znak (który nie zastąpi GODŁA czy FLAGI będących oficjalnymi symbolami naszego państwa). Stanowić będzie wizytówkę polskich produktów, usług i naszej zdolności do zmian, kreatywnych poszukiwań i innowacyjnych rozwiązań. Posiadanie silnej, definiującej Polskę marki - to mocny fundament na drodze budowania nowoczesnego i silnego wizerunku Polski i Polaków w XXI wieku.”*
Komentarz: Głosowanie w imię wolnego wyboru na… w rzeczywistości „zastany i narzucony” projekt. Z całym szacunkiem, ale nie utożsamiam się z żadną z zaproponowanych wizualnych „logo-emanacji” — skądinąd ciekawej i trafnej idei Wally'ego Olinsa — „Creative Tension”. Pozwalam sobie zauważyć, że w głosowaniu zabrakło czwartej możliwości wyboru znaku graficznego — ŻADEN.
Dlatego w zgodzie z wrodzoną, czy też przypisaną mi, cechą narodową «twórczego napięcia» — wierząc w swoje możliwości, mówię „logo-sprężynie” — NIE! :)
Sąd Najwyższy
Uchwała z dnia 3 sierpnia 2010 r.
III SW 370/10
w sprawie ważności wyborów Prezydenta RP
Z treści uchwały:
[…] Na podstawie art. 129 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 76 ust. 1 i 2 ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w związku z obwieszczeniem Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 5 lipca 2010 r. o wynikach ponownego głosowania i wyniku wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 122, poz. 828) stwierdza ważność wyboru Bronisława Marii Komorowskiego na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, dokonanego dnia 4 lipca 2010 r.*
Komentarz:
Piotr VaGla Waglowski wyłapał owo „curiosum” wśród uchwał zamieszczonych na portalu Sądu Najwyższego.** W kontekście politycznego klimatu 2010 roku, można odnieść wrażenie, że jedynie Orzeł Biały zgłosił zdanie odrębne od przedmiotowej uchwały pełnego składu sędziowskiego.
Tytułem historycznego odniesienia, w stanie wojennym paru drukarzy „Gazety Poznańskiej” — organu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej — „przyozdobiło” komunistycznego proletariusza z Orderu Sztandaru Pracy, widniejącego na gazetowej winiecie, w adekwatny męski organ.
Ministerstwo Edukacji Narodowej
Minister Joanna Kluzik-Rostkowska
List do dyrektorów szkół
22 września 2014 r.
Z treści pisma MEN:
[…] Uprzejmie informuję, że Komisja Heraldyczna, organ opiniodawczo-doradczy Ministra Administracji i Cyfryzacji, podjęła uchwałę w sprawie obecności Orła Białego na stronach internetowych podmiotów uprawnionych do użytkowania jego wizerunku. W opinii Komisji symbole Rzeczypospolitej Polskiej nie są należycie eksponowane w przestrzeni publicznej, a zwłaszcza, gdy dotyczy to obszarów nieuregulowanych w przepisach prawa, a mianowicie na stronach internetowych. Komisja apeluje do publicznych i niepublicznych szkół, które z przysługującego im przywileju posługiwania się Orłem Białym jeszcze nie skorzystały, by uczyniły to bez zbędnej zwłoki. Według przyjętego stanowiska herb Rzeczypospolitej Polskiej winien widnieć na stronach internetowych wskazanych podmiotów. […]*
Komentarz:
Oczywiście cieszy, że kolejni decydenci dostrzegają problem braku stosowania przez podmioty uprawnione wizerunku godła państwowego. Rzecz w tym, że kierując stosowne pismo do dyrektorów szkół, Pani Minister nie podała źródła, z jakiego mogliby pozyskać właściwy wzór herbu Rzeczypospolitej Polskiej. Sama zresztą na winiecie urzędowego pisma stosuje nieautoryzowany wzór godła, pozyskanego z tzw. „ogólnodostępnych” clip-artów.
Niestety także uchwała Komisji Heraldycznej ze stycznia 2013 roku, nie wskazuje właściwego organu dysponującego oficjalnym wzorem użytkowym. Cóż zatem pozostało wojewódzkim kuratorom oświaty? Rozesłać odpowiedni okólnik i… — i znów każdy sobie orła skrobie, przeczesując zasoby internetowe. A to „ściągnie” plik z darmowego stocka clip-artów lub z Wikipedii, a to ze strony Prezydenta, albo nawet z niniejszego portalu.
Należy zatem ponownie zaapelować, aby „bez zbędnej zwłoki” organ odpowiedzialny — a wedle wszelkich ustaleń jest nim obecne Ministerstwo Cyfryzacji i Administracji — dokonał odpowiednich regulacji i udostępnił podmiotom uprawnionym właściwy użytkowy wzór godła państwowego.
Eliminacje UEFA EURO 2016
Mecz Polska-Niemcy, Warszawa
11 października 2014 r.
Z informacji FIFA:
Poland recorded a historic first win over Germany with a hard-earned 2-0 victory in their UEFA EURO 2016 Group D qualifier in Warsaw.*
Komentarz:
Grunwald to może za dużo powiedziane, ale Płowce…
Z opisu filmu:
Rok 1924. Brytyjski wywiad planuje inwazję wojsk „Białych” na Związek Radziecki. Strategia przewiduje równoczesny atak w kilku miejscach: z Besarabii, krajów bałtyckich i Azji Środkowej. Ale główny cios ma zostać zadany z terytorium Polski. Aby zapobiec atakowi Zarząd NKWD wysyła do akcji czekistę Michaiła Ostanina, podszywającego się pod jego przyjaciela z dzieciństwa — oficera „Białych” porucznika Janusza Galeckiego, poległego w walkach z „Czerwonymi” na południu Rosji. Ostanin, jako dezerter i przemytnik, przenika na terytorium Polski, gdzie zgłasza się do dowódcy operacji i przyszłego Najwyższego Gubernatora okupowanych terytoriów radzieckiej Ukrainy i Białorusi generała Romowskiego. Wszystko idzie zgodnie z planem, ale niespodziewanie dla samego siebie bohater zakochuje się i musi wybrać między miłością a obowiązkiem.*
Komentarz:
W kontekście przygotowywanej w 2013 roku rosyjskiej agresji na Ukrainę, fabuła filmu oparta na fikcyjnym planie kontrrewolucyjnego ataku na Rosję Sowiecką szykowanego z terytorium Polski, stanowi przykład precyzyjnie prowadzonych działań propagandowych, w ramach tworzonej dla aktualnych potrzeb polityki historycznej Rosji.
Po wybitnie antypolskiej produkcji „Rok 1612”, z udziałem Michała Żebrowskiego, która stała się propagandówką specjalnie ustanowionego przez Putina w 2004 roku święta Dnia Jedności Narodowej — 4 listopada — z okazji wyzwolenia Moskwy spod polskiej okupacji, tym razem uwiarygadniana jest wizja groźnej Polski jako miejsca, z którego stale nadchodzi zagrożenie dla niewinnej Rosji.
Bezpośrednio zagrożone są oczywiście tereny radzieckiej (czytaj: od zawsze rosyjskiej) Białorusi i Ukrainy. W rolę oficera polskiego kontrwywiadu — słynnej „Dwójki” — wciela się Jan Frycz. Przyznać należy, że udział w takich produkcjach polskich aktorów stanowi przykład — delikatnie ujmując — niefrasobliwości.
Dodatkowym „smaczkiem” jest fakt, że na potrzeby internetowej promocji serialu przygotowano plakat — w polskich krwawych barwach — na którym zamieszczono herb Rzeczypospolitej Polskiej bezumownie „zapożyczony” z niniejszego portalu.
Ot, trofiejne — вот что значит старая привычка.
Mistrzostwa Świata w Siatkówce Mężczyzn 2014
Mecz finałowy Polska-Brazylia, Katowice
21 września 2014 r.
Z informacji FIVB:
„Poland dethroned Brazil as monarchs of men’s volleyball with an epic victory in four sets (18-25, 25-22, 25-23, 25-22) in front of a crowd of more than 12,000 spectators at Spodek Hall on Sunday.” *
Skład nowej Rady Ministrów
Kancelaria Premiera Rady Ministrów RP
Oficjalny profil KPRM / Facebook
Centrum Informacyjne Rządu
19 września 2014 r.
Z informacji na profilu KPRM:
Oto skład nowej Rady Ministrów. Ewa Kopacz przedstawiła dziś szefów wszystkich 17 resortów.*
Komentarz:
Trudno nie odnieść wrażenia, że dizajnerski klimat informacji kancelarii premiera — à la restauracyjne menu — o dokonanej „restauracji” rządu, utrwala zupełnie przecież nieuprawnione — bo nielegalnie podsłuchane — przekonanie, iż polityka administracji państwowej prowadzona jest przy suto zastawionych stolikach.
W kontekście niesławnej propozycji kulinarnej „szczaw lub mirabelki”, złożonej społeczeństwu przez pewnego posła, wymowne staje się stwierdzenie — równie niesławnej pamięci rzecznika PRL'owskiego rządu — „Rząd się sam wyżywi”.
Tyle tytułem żartu — natomiast całkiem serio należy wyrazić nadzieję, że oficjalne działania rządu będą prowadzone w ramach spójnej tożsamości wizualnej z wykorzystaniem głównego godła państwowego, jakim jest herb Rzeczypospolitej Polskiej.
17 września 1939 r.
Agresja Rosji Sowieckiej na Polskę
75 rocznica
„Bez obaw! Jestem zagwarantowaną przez Anglię pomocą sowiecką!”*
Komentarz:
Historia uczy, że… lubi się powtarzać…
Godło państwowe — herb RP
Oficjalna witryna internetowa
Ministerstwo Gospodarki RP
Wdrożenie: 2 września 2014 r.
Komentarz:
Po ostatnich zmianach na winietach oficjalnych stron internetowych Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, a wcześniej Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, Prezydenta RP, Trybunału Konstytucyjnego, Najwyższej Izby Kontroli, Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji, Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Ministerstwa Finansów, także na witrynie Ministerstwa Gospodarki zamieniono „stylizowanego orła” na pełny wizerunek głównego godła państwowego — herbu Rzeczypospolitej Polskiej „Orzeł Biały”.
Wygląda na to, że jednak coraz większymi krokami zmierzamy w kierunku przywracania obecności właściwych wzorów symboli narodowych używanych w przestrzeni publicznej przez podmioty uprawnione — choć podejrzewać należy, że jest to bardziej wpływ przedwyborczej presji, aniżeli wynik wieloletniego wskazywania zaniedbań.
W przypadku Ministerstwa Gospodarki wypada podkreślić, że zastosowano ustawowy wzór godła państwowego, a nie po jego „clip-artowy” zamiennik, jak w przypadku większości ministerstw.
A zatem — z listy „nieherbownych” ministerstw odhaczamy kolejny resort i czekamy na następnych odważnych do noszenia orła na tarczy:
Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji
Ministerstwo Edukacji Narodowej
Ministerstwo Finansów
Ministerstwo Gospodarki
Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Ministerstwo Obrony Narodowej
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Ministerstwo Skarbu Państwa
Ministerstwo Sportu i Turystyki
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
Ministerstwo Spraw Zagranicznych
Ministerstwo Sprawiedliwości
Ministerstwo Środowiska
Ministerstwo Zdrowia
Oczywiście o Prezesie Rady Ministrów nie zapominamy…
Tym razem pozdrowienia dla urzędników Ministerstwa Gospodarki.
1 września 1939 r.
Agresja Niemiec na Polskę
75 rocznica rozpoczęcia II Wojny Światowej
Adolf Hitler:
„Naszą siłą jest nasza szybkość i brutalność. Dżyngis Chan pognał miliony kobiet i dzieci na śmierć, świadomie i z radosnym sercem. Historia widzi w nim wyłącznie wielkiego założyciela państw. To, co sądzą o mnie słabe cywilizacje zachodnioeuropejskie, jest obojętne.
Wydałem rozkaz — i każę rozstrzelać każdego, kto wyrazi choć jedno słowo krytyki — że celem wojny nie jest osiągnięcie jakiejś określonej linii, lecz fizyczna eliminacja przeciwnika. Dlatego umieściłem, chwilowo tylko na wschodzie, moje oddziały SS-Totenkopf z rozkazem bezwzględnego i bezlitosnego zabijania mężczyzn, kobiet i dzieci polskiego pochodzenia i języka.
Tylko tak zyskamy przestrzeń życiową, której potrzebujemy. Kto dziś mówi jeszcze o zagładzie Ormian?”*
Godło państwowe — herb RP
Oficjalna witryna internetowa
Ministerstwo Obrony Narodowej RP
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego RP
Wdrożenie: sierpień 2014 r.
Po sierpniowych zmianach na winiecie oficjalnej strony internetowej Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, a wcześniej Prezydenta RP, Trybunału Konstytucyjnego, Najwyższej Izby Kontroli, Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji, Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Ministerstwa Finansów, także na witrynach Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego umieszczono pełny wizerunek głównego godła państwowego — herbu Rzeczypospolitej Polskiej „Orzeł Biały”.
Winieta przed i po zmianach:
Winieta przed i po zmianach:
Komentarz:
Powtórzyć należy — kropla drąży skałę. Małymi krokami zmierzamy w kierunku przywracania obecności właściwych wzorów symboli narodowych używanych w przestrzeni publicznej przez podmioty uprawnione. Czego to się nie robi przed wyborami…
Gdyby tylko jeszcze zastosowano ustawowy wzór godła państwowego — a nie po jego „wikipedyjny” zamiennik — byłaby to już pełnia szczęścia. Dla niewtajemniczonych zobrazowanie różnic — wektorowy plik wikipedyjny z lewej, plik rastrowy wzoru z załącznika do ustawy o godle z prawej:
Z listy „nieherbownych” ministerstw odhaczamy zatem kolejne 2 resorty i czekamy na następnych odważnych do noszenia orła na tarczy:
Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji
Ministerstwo Edukacji Narodowej
Ministerstwo Finansów
Ministerstwo Gospodarki
Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Ministerstwo Obrony Narodowej
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Ministerstwo Skarbu Państwa
Ministerstwo Sportu i Turystyki
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
Ministerstwo Spraw Zagranicznych
Ministerstwo Sprawiedliwości
Ministerstwo Środowiska
Ministerstwo Zdrowia
Oczywiście o Premierze nie zapominamy…
27 sierpnia 1492 r.
Elekcja Jana Olbrachta na króla Polski
Sejm elekcyjny, Piotrków Trybunalski
Koronacja: Kraków, 23 września 1492 r.
Tytułem komentarza:
Wbrew potocznej interpretacji zapisu kronikarskiego*, szlachta nie wyginęła wycięta w pień na nieudanej wyprawie mołdawskiej, podjętej przez Jana Olbrachta w 1497 roku, lecz jej przedstawiciele — decyzją królewską — tracili szlachectwo w wyniku konfiskat majątków za uchylanie się od uczestnictwa w pospolitym ruszeniu.
Dość krótkie panowanie Jana Olbrachta (1497-1501) przyniosło natomiast dwie nowości — jedną ze sfery wizerunkowej, a drugą z obszaru finansowego. Pierwszą było przedstawienie korony zamkniętej, którą władca umieścił na pieczęci wielkiej koronnej, co stanowiło wyraz manifestacji ideowej «rex est imperator in regno suo».
Drugą natomiast było wprowadzenie uchwałą sejmu z 1496 r. określenia „złoty polski” jako jednostki obrachunkowej ustalonej na 30 groszy srebrnych.** Bite w tym czasie monety — denary i półgrosze koronne — nadal posiadały wizerunek korony otwartej.
Ministerstwo Gospodarki
Spotkanie z przedstawicielami zagranicznych agencji inwestycyjnych
26 sierpnia 2014 r.
Z informacji ministerstwa:
Zachęty dla inwestorów realizujących swoje projekty w Polsce to główny temat spotkania wicepremiera, ministra gospodarki Janusza Piechocińskiego z przedstawicielami zagranicznych agencji inwestycyjnych. Rozmowy odbyły się 26 sierpnia 2014 r. w MG.*
Komentarz:
Trudno nie odnieść wrażenia, że wicepremier polskiego rządu, występując w kontaktach międzynarodowych z koniczynką w klapie, wizerunkowo nie jest oficjalnym reprezentantem RP, lecz PSL. Utwierdza to niestety powszechne przekonanie o rządowym „partiotyzmie”.
Dodatkowo warto zauważyć, że mimo wdrożonej w lipcu modyfikacji Systemu Identyfikacji Wizualnej ministerstwa — polegającej na „zmianie koloru elementu logotypu (orła) ze stalowego na biały” (patrz Aktualności — 15 lipca 2014 r.) — konferencje prasowe odbywają się nadal na tle czarnego orła, natomiast filmowe materiały informacyjne Ministerstwa Gospodarki sygnowane są znakiem PSL.*
23 sierpnia
Europejski Dzień Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu (Black Ribbon Day)
Parlament Europejski, Bruksela
Uchwalenie: 23 września 2008 r.
Oświadczenie Parlamentu Europejskiego w sprawie ogłoszenia dnia 23 sierpnia Europejskim Dniem Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu:
„Parlament Europejski,
uwzględniając Konwencję ONZ o niestosowaniu przedawnienia wobec zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości,
uwzględniając następujące artykuły Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności Rady Europy: artykuł 1 - Konieczność przestrzegania praw człowieka, artykuł 2 - Prawo do życia, artykuł 3 - Zakaz tortur i artykuł 4 - Zakaz niewolnictwa i pracy przymusowej,
uwzględniając rezolucję 1481 (2006) Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy w sprawie potrzeby międzynarodowego potępienia zbrodni totalitarnych reżimów komunistycznych,
uwzględniając art. 116 Regulaminu,
mając na uwadze podpisany między Związkiem Radzieckim a Niemcami pakt Ribbentrop-Mołotow z dnia 23 sierpnia 1939 r., który za sprawą tajnych protokołów dodatkowych podzielił Europę na dwie strefy interesów,
mając na uwadze, że masowe deportacje, morderstwa i zniewolenie, popełnione w ramach aktów agresji stalinizmu i nazizmu, kwalifikują się do kategorii zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości,
mając na uwadze, że w rozumieniu prawa międzynarodowego przedawnienie nie ma zastosowania do zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości,
mając na uwadze, że Europa słabo orientuje się w tym, jaki wpływ wywarł reżim radziecki na byłe komunistyczne republiki, oraz jakie było znaczenia jego okupacji dla obywateli tych krajów,
mając na uwadze, że art. 3 decyzji 1904/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. ustanawiającej na okres 2007-2013 program "Europa dla obywateli" w celu promowania aktywnego obywatelstwa europejskiego wzywa do wsparcia działania "Aktywna pamięć europejska", którego celem jest zapobieżenie powtórzeniu się zbrodni nazizmu i stalinizmu w jakiejkolwiek formie,
proponuje, by dzień 23 sierpnia ogłosić Europejskim Dniem Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu celem upamiętnienia ofiar masowych deportacji i eksterminacji, a jednocześnie ściślejszego zakorzenienia demokracji i wzmocnienia pokoju i stabilizacji naszego kontynentu;
zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszego oświadczenia wraz z nazwiskami sygnatariuszy parlamentom państw członkowskich.*
Komentarz:
Warto wskazać, że wynikiem działań reżimu stalinowskiego była także utrata mienia. Honorowanie do dziś przez niepodległe od 25 lat państwo Polskie dekretów wprowadzonych przed 70 laty przez niekonstytucyjne przedstawicielstwo komunistycznego reżimu, pozbawiających obywateli polskich ich własności, jest nie tylko skandalem, ale przede wszystkim ewidentnym łamaniem praw człowieka.
„Co jest nie tak z orłem na nowym dowodzie? «Zapanowała mała konsternacja»”
Tomasz Żółciak
dziennik.pl
22 sierpnia 2014 r.
Z artykułu prasowego:
„MSW szykuje nowe dowody osobiste. Resort ma jednak drobny problem z orłem. Ten z przygotowanego dokumentu różni się od ustawowego godła. […] Ale chip to nie jedyny problem, jaki resort Bartłomieja Sienkiewicza może mieć z nowym blankietem. Naszych informatorów zdziwił zawarty tam wizerunek orła białego, jednego z symboli RP. Twierdzą, że różni się on od tego, o którym mówi ustawa o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych z 31 stycznia 1980 roku (wzór zawarto w załączniku nr 1 do ustawy).”*
Komentarz:
Po ponad dwóch tygodniach od opublikowania przeze mnie notki «Nowy dowód — „nowsze” godło» (6.08.2014) pojawia się w „Dzienniku” artykuł o nowym dowodzie osobistym, powołujący się na… anonimowych „informatorów”, których — cytuję:
„[…] zdziwił zawarty tam wizerunek orła białego, jednego z symboli RP. Twierdzą, że różni się on od tego, o którym mówi ustawa o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych z 31 stycznia 1980 roku (wzór zawarto w załączniku nr 1 do ustawy).
W sumie cieszy, że zawodowi dziennikarze zaglądają na portal jakiznaktwoj.pl, ale osobiście nie miałbym nic przeciw, gdyby pozyskując informację, cytowali je z podaniem źródła — bynajmniej nie anonimowego.
Wczoraj minęło 14 dni ustawowego terminu odpowiedzi Ministerstwa Spraw Wewnętrznych na wniosek o udzielenie informacji publicznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w kwestii wzoru godła państwowego na projekcie nowego dowodu osobistego. Należy mieć nadzieję, że urzędowe pismo „idzie” pocztą…
Dowód na „wywijanie orła” przy projektowaniu nowego dowodu osobistego przedstawiony został poniżej w Aktualnościach z 6 sierpnia 2014 r., łącznie z zaprezentowaną „wizualną rozbieżnością” przedstawienia wzoru godła państwowego na projekcie nowego dowodu osobistego (z lewej) oraz ustawowego wzoru (z prawej).
Intrygujące są w tym kontekście cytowane w artykule wypowiedzi ministerialnych urzędników, szczególnie w kwestii samego przedstawienia godła państwowego. Według urzędnika MSW jest to ustawowy wzór, a zauważane różnice w reprodukcji mają wynikać z braku cyfrowych parametrów wizerunku godła w załączniku do ustawy.
Dodatkowo „rozbieżność” pomiędzy użytym wzorem w wizualizacji a wzorem ustawowym mają być konsekwencją… niskiej rozdzielczości udostępnionego publicznie projektu dowodu osobistego. Rozwiązaniem tego „problemu” będzie zastosowanie w druku dokumentu zaawansowanych technologii m.in. mikrodruku i farb optycznie zmiennych.
Kuriozalność tej argumentacji staje się widoczna gołym okiem przy porównaniu zastosowania odpowiednich wzorów godła na przykładzie udostępnionego publicznie projektu w rozdzielczości zaprezentowanej przez ministerstwo:
Dobra rada dla ministerstwa — nie kombinujcie, ale użyjcie po prostu ustawowego wzoru.
A tak nawiasem: żaden — powtórzmy — ŻADEN z wyprodukowanych plastikowych dowodów osobistych (wersje z lat 2000 i 2009) łącznie z projektem z 2011 roku, nie zawierał przedstawienia ustawowego wzoru godła państwowego (patrz: Aktualności 6 sierpnia).
Katy Carr
„Paszport”
MJM Music PL
Rok wydania: 2012 r.
Z informacji na autorskiej stronie piosenkarki:
„Urodziła się w Nottingham ze związku Polki oraz Brytyjczyka szkockiego pochodzenia. Katy śpiewała już w szkole podstawowej i wygrała wiele nagród jeszcze przed pójściem do szkoły średniej. W dzieciństwie zafascynowało ją lotnictwo i bardzo chciała zostać pilotem oraz latać samolotem. Bardzo poważnie zaangażowała się w organizację Air Training Corps szkolący kadetów do lotnictwa w Anglii i już jako nastolatka uzyskała licencję “warrant officer”. Jej inspiracją była Amelia Earhart oraz Amy Johnson. Chciała jak one latać samolotem oraz zostać pilotem w brytyjskich siłach powietrznych Royal Air Force. Wkrótce zrobiła licencję pilota w RAFie, a później także licencję prywatnego pilota (PPL). Jej fascynacja do muzyki stała się jednak silniejsza i Katy postanowiła zająć się nią poważniej.
[…] czwarty album, Paszport, został nagrany w 2012 w 70. rocznicę ucieczki Kazimierza Piechowskiego z Auschwitz. Cały album zainspirowany jest losem członków polskiego ruchu oporu z okresu II wojny światowej. Na płycie znajduje się m.in. utwór dedykowany Piechowskiemu “Kommander’s Car”, utwór “Wojtek”, którego bohaterem jest syryjski niedźwiedź brunatny oraz szeregowiec służący w 2 Korpusie Polskim – Wojtek oraz utwór pt. “Mała little Flower” poświęcony Irenie Opdyke (pseudonim “Mała”) jednej z 6 339 Polskich Sprawiedliwych wśród Narodów Świata oraz jej narzeczonemu Jankowi Ridlowi (pseudonim ‘Mercedes Benz’), który zginął w czasie akcji bojowej w maju 1944 roku, na dzień przed zaplanowanym ślubem. Utwór dnia 9. listopada 2012 roku zadebiutował na Liście przebojów Trójki docierając w styczniu 2013 roku na 17. miejsce listy. Album został wydany w Polsce 17 września 2012 przez wydawnictwo MJM Music PL.” *
Komentarz: Posłuchać warto…
15 sierpnia — Święto Wojska Polskiego
Rocznica Bitwy Warszawskiej 1920 roku
Znak promocyjny Wojska Polskiego
Wdrożenie: 4 maja 2009 r.
Z rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dn. 4.05.2009 r.:
Znak promocyjny Wojska Polskiego może być używany w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w działalności promocyjnej.*
Komentarz:
Od 5 lat Wojsko Polskie „promuje się” czymś, co uzurpuje sobie prawo do bycia jego wizerunkowym symbolem. W założeniach Departamentu wychowania i promocji obronności Ministerstwa Obrony Narodowej miał to być znak rozpoznawalny w przyszłości jak… Coca-Cola czy Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy. Twórca logo — Andrzej Pągowski — tak tłumaczył swoją kreację:
„Chciałem stworzyć łagodne i przyjazne dla oka logo, które nie kojarzyłoby się z militarnymi zadaniami armii. To ma być znak firmy, w której warto pracować: dynamiczny, ale nie agresywny.” **
Pomijając mankamenty warsztatowe, znak wygląda tak, jakby jedna z głów rosyjskiego orła zaglądała Polsce w… tzn. przez wschodnią granicę. W kontekście agresywnych działań politycznych i militarnych, od lat podejmowanych przez Rosję, można śmiało zanegować słuszność założeń budowania wizerunku polskiej armii w oparciu o łagodność i przyjazność, nie kojarzącą się z militarną specyfiką.
Święto świętem, ale chyba najwyższy czas, by — wzorem Marszałka — powiedzieć w prostych, żołnierskich słowach: Panowie Żołnierze — wyp… to logo!
Godło państwowe — herb RP
Oficjalna witryna internetowa
Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju RP
Wdrożenie: 14 sierpnia 2014 r.
Po 25 dniach od złożenia wniosku o udostępnienie informacji publicznej na winiecie oficjalnej strony internetowej Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju umieszczono pełny wizerunek głównego godła państwowego — herbu Rzeczypospolitej Polskiej „Orzeł Biały”.
Komentarz:
Co tu powiedzieć… — kropla drąży skałę. Małymi krokami zmierzamy w kierunku przywracania obecności właściwych wzorów symboli narodowych używanych w przestrzeni publicznej przez podmioty uprawnione.
Gdyby tylko jeszcze sięgnięto po ustawowy wizerunek godła państwowego — a nie po jego wikipedyjny „ersatz” — byłaby to już pełnia szczęścia. Dobrze by też było zrobić coś z „herbopodobnym” wizerunkiem godła na ministerialnej stronie BIP.
Tym razem pozdrowienia dla urzędników Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju.
Z listy „nieherbownych” ministerstw odhaczamy zatem kolejny resort i czekamy na następnych odważnych do noszenia orła na tarczy.
Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji
Ministerstwo Edukacji Narodowej
Ministerstwo Finansów
Ministerstwo Gospodarki
Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Ministerstwo Obrony Narodowej
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Ministerstwo Skarbu Państwa
Ministerstwo Sportu i Turystyki
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
Ministerstwo Spraw Zagranicznych
Ministerstwo Sprawiedliwości
Ministerstwo Środowiska
Ministerstwo Zdrowia
Oczywiście o Prezesie Rady Ministrów nie zapominamy…
Godło państwowe — herb RP
Oficjalna witryna internetowa
Biuro Bezpieczeństwa Narodowego RP
Wdrożenie: 14 sierpnia 2014 r.
Status prawny BBN:
„Biuro Bezpieczeństwa Narodowego jest urzędem państwowym, utworzonym na mocy przepisu art. 11 Ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.*
Komentarz:
Z lekkim opóźnieniem w stosunku do Kancelarii Prezydenta RP, ale w końcu jednak także BBN umieściło państwowy symbol w jego ustawowym wydaniu, do którego użytkowania jest nie tylko uprawnione, ale i uprzywilejowane.
Problemem nadal pozostaje umiejętność zestawiania godła państwowego z innymi znakami i symbolami, co — jak widać — stanowi dużą trudność.
Godło państwowe — herb RP
Oficjalna witryna internetowa
Ministerstwo Edukacji Narodowej RP
Ministerstwo Finansów RP
Wdrożenie: 5 sierpnia 2014 r.
Na winietach oficjalnych stron internetowych Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Ministerstwa Finansów umieszczono główne godło państwowe — herb Rzeczypospolitej Polskiej „Orzeł Biały” — w jego pełnym wizerunku.
Komentarz:
A jednak słowo ma moc… Konstruktywna krytyka poparta odpowiednim wnioskiem odnosi właściwy skutek. Wygląda na to, że można jednak wykonać kolejny „mały krok” w kierunku przywracania obecności właściwych wzorów symboli narodowych używanych w przestrzeni publicznej przez podmioty uprawnione.
Warto zauważyć, że szczególnie małymi kroczkami przeprowadzało zmiany Ministerstwo Finansów. Wizerunek orła „pieczętnego”, zamieszczonego w lutym 2013 roku, zmieniono na „linearny” przy okazji 70 rocznicy Powstania Warszawskiego, a ten ostatecznie wymieniono 5 sierpnia na wizerunek herbu.
Drobiazgiem w kontekście całościowego problemu stosowania wizerunku godła państwowego wydają się zatem takie kwestie jak zestawianie herbu państwowego ze znakiem graficznym (logo) ministerstwa (szczególnie MEN w jego różowym wydaniu) oraz to, że w Ministerstwo Finansów odróżnieniu od Ministerstwa Edukacji Narodowej zamieściło nie wzór ustawowy herbu RP, lecz plik wikipedyjny.
Przypomnijmy, że po zgłoszonych uwagach umieściły w tym roku herb państwowy na swoich oficjalnych witrynach internetowych Trybunał Konstytucyjny, Najwyższa Izba Kontroli, Prezydent RP oraz Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji.
Na bardzo długiej liście głównych urzędów i ministerstw pozostają jeszcze m.in.:
Premier RP
Minister Infrastruktury i Rozwoju
Minister Gospodarki
Minister Zdrowia
Minister Sprawiedliwości
Minister Sportu i Turystyki
Minister Skarbu Państwa
Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Minister Pracy i Polityki Społecznej
Minister Obrony Narodowej
Minister Spraw Wewnętrznych
Minister Spraw Zagranicznych
— no i oczywiście Sąd Najwyższy — o Trybunale Stanu nie wspominając…
Powtórzmy zatem: jeden orzeł wiosny nie czyni — choć mamy już połowę lata za sobą i wyborcza jesień nadciąga — ale być może oznacza to podjęcie właściwych zmian w zakresie urzędowej dbałości o tożsamość wizerunkową państwa. Pozdrowienia dla urzędników Ministerstwa Edukacji Narodowej i Ministerstwa Finansów.
Nowy wzór dowodu osobistego
Projekt rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych RP
Planowane wdrożenie: 1 stycznia 2015 r.
Z informacji ministerstwa z dnia 6 sierpnia 2014 r.:
Od 1 stycznia 2015 będzie obowiązywał nowy wzór dowodu osobistego. Nowy dowód nie będzie zawierał już informacji o adresie zameldowania, kolorze oczu i wzroście. Nie będzie też zeskanowanego podpisu posiadacza dowodu osobistego.
Format i wymiary dowodu osobistego pozostaną takie same jak dotychczas. Natomiast fotografia, która będzie wykorzystywana w dowodzie osobistym będzie taka sama jak ta, która obowiązuje w paszportach.*
Komentarz:
Format i wymiary te same, ale godło państwowe jakieś takie… „nowe” — a w każdym razie na pewno nie będące ustawowym wzorem polskiego herbu. Co więcej — wygląda na to, że zakładając użytkowe zmniejszenie nie zadbano o detale zastosowanej grafiki.
Widać to w obrębie dzioba oraz ogona, gdzie pozostały białe przestrzenie, zakrywające barwę pola tarczy. Samego orła natomiast wrzucono niejako „luzem” w tarczę, której kształt także został zmieniony.
Każdorazowo wprowadzany wzór dowodu osobistego przynosi nowy wizerunek graficzny godła państwowego (2000, 2009, 2011) i za każdym razem żaden z nich nie jest wzorem ustawowym. Przy okazji warto przypomnieć, że z projektu nowego prawa jazdy orzeł „wyfrunął” na dobre.
Logicznie uzasadnionym jest przekonanie, że gdyby ustawodawca przewidywał dowolność przedstawiania wizerunku godła państwowego dla potrzeb identyfikacji państwa, właściwych podmiotów administracji rządowej oraz indywidualnych dokumentów tożsamości obywateli to by nie zamieszczał odpowiedniego wzoru w załączniku do ustawy.
Wzór ustawowy ma zatem rangę obligatoryjnie obowiązującego przedstawienia godła państwowego. Brak oficjalnej wersji elektronicznego pliku nie upoważnia żadnego organu do uprawiania „radosnej twórczości” w stosowaniu jego wizerunku.
Wygląda na to, że na ścieżce legislacyjnej nowego rozporządzenia w fazie konsultacji znowu zabrakło Komisji Heraldycznej, jako uprawnionego organu opiniodawczo-doradczego, do którego obowiązków należy także opiniowanie projektów wzorcowych aktów prawnych.
Godło państwowe — herb RP
Oficjalna witryna internetowa
Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji RP
Wdrożenie: 4 sierpnia 2014 r.
4 sierpnia 2014 r.: Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji umieściło na winiecie swojej oficjalnej strony internetowej mac.gov.pl pełen wizerunek głównego godła państwowego — herbu Rzeczypospolitej Polskiej „Orzeł Biały”.
Komentarz:
A jednak słowo ma moc… — po uprzednich 3 wzorach orła wreszcie właściwy herb Polski. Kolejny z „małych kroków” w kierunku przywracania obecności właściwych wzorów symboli narodowych używanych w przestrzeni publicznej przez podmioty uprawnione.
Dotychczas, w wyniku błędnej interpretacji zapisów ustawy o godle, na winiecie strony MAiC umieszczony był wizerunek samego orła na nieheraldycznym tle. O historii „cyfryzacji orła” przez ministerstwo można przeczytać poniżej.
3 lata konsekwentnego wskazywania na stosowanie niewłaściwych wzorów orła przyniosło skutek. Drobnostką w tym kontekście wydaje się zatem użycie elektronicznego pliku graficznego herbu RP, pobranego z Wikipedii, zamiast oryginalnego wzoru z załącznika do ustawy o godle. Ci co nie znają niuansów, nie widzą różnicy — szczególnie przy zmniejszeniu grafiki.
Warto przypomnieć, że w tym roku na podobną zmianę — choć z zastosowaniem właściwego wzoru ustawowego — zdecydowała się Kancelaria Prezydenta oraz Najwyższa Izba Kontroli. Herb zamieściły wcześniej także Ministerstwo Środowiska, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, przy czym te dwa ostatnie użyły wzoru wikipedyjnego.
Byłoby zatem właściwe wezwać pozostałe ministerstwa oraz inne główne (choć nie tylko) urzędy administracji państwowej, do podjęcia właściwych działań. Z bardzo długiej listy można wywołać do tablicy jako pierwszych:
Premiera RP
Ministra Infrastruktury i Rozwoju
Ministra Gospodarki
Ministra Zdrowia
Ministra Sprawiedliwości
Ministra Sportu i Turystyki
Ministra Skarbu Państwa
Ministra Edukacji Narodowej
Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Ministra Pracy i Polityki Społecznej
Ministra Obrony Narodowej
Ministra Spraw Wewnętrznych
Minstra Spraw Zagranicznych
Ministra Finansów
no i oczywiście Sąd Najwyższy — o Trybunale Stanu nie wspominając…
Parafrazując: jeden orzeł wiosny nie czyni — choć mamy już środek lata i wyborcza jesień nadciąga — ale być może oznacza to podjęcie właściwych zmian w zakresie urzędowej dbałości o tożsamość wizerunkową państwa. Pozdrowienia dla urzędników Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji.
Powstanie Warszawskie
1 sierpnia — 3 października 1944 r.
Narodowy Dzień Pamięci Powstania Warszawskiego
1 sierpnia
Komentarz:
Tym, którzy dziś, pod sztandarami chłodnej, naukowej prawdy historycznej, stawiają zarzut „obłędu” gorączce przeszłości, do przeczytania — ze zrozumieniem — trzy współczesne artykuły kodeksu karnego:
art. 25 — obrona konieczna;
art. 148 — zabójstwo;
art. 162 — nieudzielenie pomocy w niebezpieczeństwie.
Ustawa o ochronie Znaku Polski Walczącej
z dnia 10 czerwca 2014 r.
Z informacji Kancelarii Prezydenta:
„Prezydent Bronisław Komorowski podpisał w środę podczas uroczystości 70. rocznicy Powstania Warszawskiego ustawę o ochronie Znaku Polski Walczącej. Podpisanie miało miejsce w Parku Wolności przy Muzeum Powstania Warszawskiego.” *
Z treści ustawy:
„Art. 1.
Znak Polski Walczącej, będący symbolem walki polskiego narodu z niemieckim agresorem i okupantem podczas II wojny światowej, stanowi dobro ogólnonarodowe i podlega ochronie należnej historycznej spuściźnie Rzeczypospolitej Polskiej.
Znakiem Polski Walczącej jest symbol w kształcie kotwicy składającej się z połączonych ze sobą liter „P” i „W”, w taki sposób, że litera „P” umieszczona jest nad środkiem litery „W”.
Art. 2.
Otaczanie Znaku Polski Walczącej czcią i szacunkiem jest prawem i obowiązkiem każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 3.
Kto publicznie znieważa Znak Polski Walczącej, podlega karze grzywny.
Do postępowania w sprawach, o których mowa w ust. 1, stosuje się przepisy ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2013 r. poz. 395, 765 i 1247 oraz z 2014 r. poz. 486 i 579).
Art. 4.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.” **
Komentarz:
Najgorsze prawo to martwe prawo — to tak w kontekście ustawowo chronionego wizerunku godła państwowego.
Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji RP
Oficjalna strona internetowa
mac.gov.pl
Wdrożenie: grudzień 2011 r.
Z informacji MSWiA z dn. 18.11.2011 r.:
Zgodnie z zapowiedziami premiera Donalda Tuska o podziale dotychczasowego resortu spraw wewnętrznych i administracji na Ministerstwo Spraw Wewnętrznych oraz Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji powołano dwóch nowych ministrów. Prezydent RP Bronisław Komorowski wręczył dzisiaj (18 listopada br.) nominację Jackowi Cichockiemu na stanowisko ministra spraw wewnętrznych. Szefem Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji został Michał Boni.*
Komentarz:
Powołane w listopadzie 2011 roku Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji przyjęło wizerunek zielonego orła dla swojej identyfikacji na oficjalnej stronie internetowej. Poza oczywistym złamaniem ustawowej barwy godła państwowego, ministerstwo dokonało „zapożyczenia” wzoru orła z logotypu Ministerstwa Gospodarki (patrz: Aktualności 2011).
Po wskazaniu uchybień ministerstwo w styczniu 2012 roku zmieniło wizerunek orła na „ustawowy”, kierując się błędną interpretacją treści artykułu 2a ustawy o godle, wskazującego podmiotom uprawionym używanie „wizerunku orła ustalonego dla godła”.
„Krytykowali Państwo wizerunek orła na naszej stronie – że nie jest zgodny z ustawą o godle. Poprawiamy to. Od dziś na stronie jest ustawowy orzeł. Dzięki Państwa licznym głosom zrozumieliśmy, że administracja powinna posługiwać się uporządkowanym i spójnym językiem wizualnym – będziemy na to zwracać uwagę. Dziękujemy.”
Warto przypomnieć brzmienie artykułu 2 ustawy o godle:
Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego ze złotą koroną na głowie zwróconej w prawo, z rozwiniętymi skrzydłami, z dziobem i szponami złotymi, umieszczony w czerwonym polu tarczy.
Wzór godła Rzeczypospolitej Polskiej zawiera załącznik nr 1.
Pomijając nieprecyzyjność zapisów ustawowych, zauważyć należy, że zastosowanie pełnej wersji herbu — czyli wizerunku orła na czerwonej tarczy — pozwoliłoby ministerstwu uniknąć problemów z „zanikaniem” rysunku białego orła na białym tle winiety internetowej witryny.
Po upływie kolejnych 12 miesięcy, w styczniu 2013 roku, ministerstwo zafundowało sobie kolejną zmianę wizerunku orła — tym razem bazującego na wzorze dostępnym w internetowych bankach grafik wektorowych — tzw. „clip artach”.
Zastosowanie przedmiotowego wzoru ministerstwo uzasadniło następująco:
[…] Źródłem godła na stronie mac.gov.pl, oraz na facebook.com i twitter.com jest Ustawa z dnia 9 lutego 1990 r. o zmianie przepisów o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej (http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19900100060). W załączniku do niej przedstawiony jest herb RP, czyli godło na tarczy herbowej. Cyfrowy wizerunek orła wykonany został przez Wydawnictwo Bookmark S.A. w celu personalizacji albumu „Polska od Bałtyku do Tatr”. Wydawnictwo poinformowało, iż nie posiada praw autorskich ani nie rości sobie takich praw w stosunku do ww. logo, tym samym MAC ma pełne prawo do wykorzystania wizerunku orła na dowolnych polach eksploatacji.**
Co skłoniło ministerstwo do zmiany wzoru orła — trudno powiedzieć. Być może właśnie kwestia wzmocnienia grafiki poprzez użycie konturowego obrysu orła. A to możliwe było tylko przy zastosowaniu pliku wektorowego. Jak wiadomo, oficjalny wizerunek godła państwowego takiej wersji nie posiada, toteż sięgnięto do nieautoryzowanych wzorów obecnych w zasobach internetu.
W tym kontekście intrygującym, z prawnego punktu widzenia, wydaje się przekonanie ministerstwa o posiadaniu pełni praw do wzoru graficznego znaku orła — bazującego na udostępnionym w internecie pliku clip art — na podstawie oświadczenia wydawnictwa o braku praw autorskich do przedmiotowej grafiki. Trudno byłoby oczekiwać, aby wydawnictwo rościło sobie jakiekolwiek prawa do logo ministerstwa, gdy samo nie posiadało autorskich praw do grafiki, która posłużyła do „personalizacji” urzędowej publikacji.
Dopełnieniem kuriozalności całej sytuacji związanej z wizerunkiem ministerstwa oraz stosowaniem symboli państwowych — poza osobną kwestią związaną z rozumieniem praw autorskich, ich posiadania, odsprzedaży, nabywania i wykorzystania — jest fakt, iż przy Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji działa Komisja Heraldyczna, jako organ opiniodawczo-doradczy.
Do zadań Komisji Heraldycznej należy m.in.: opiniowanie symboli jednostek samorządu terytorialnego, opiniowanie i przygotowywanie projektów wzorcowych aktów prawnych związanych z ustanawianiem insygniów władzy państwowej, herbów, flag, emblematów i innych znaków i symboli związanych z heraldyką i weksylologią, udzielanie konsultacji władzom i organom administracji publicznej w dziedzinie właściwego używania insygniów władzy państwowej, herbów, flag, emblematów i innych znaków i symboli związanych z heraldyką i weksylologią.
Utrzymywanie do dziś na oficjalnej stronie MAiC „cyfrowego wizerunku orła”, niezgodnego z ustawowym wzorem — na który ministerstwo się powołuje — wydaje się być dowodem na to, że Komisja Heraldyczna nie dość efektywnie wywiązuje się ze swoich ustawowych obowiązków.
Dodatkowo warto też wskazać, że Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji w swoich działaniach informacyjnych posługuje się odrębnym znakiem graficznym — logo MAC:
Uchwała Komisji Heraldycznej z dn. 18.01.2013 r.: „Działając na podstawie art. 2a ust. 3 pkt. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 1978 r. o odznakach i mundurach (Dz. U. Nr 31, poz. 130 z późn. zm.) Komisja Heraldyczna postanawia:
§ 1 Przyjąć stanowisko w sprawie obecności Orła Białego na stronach internetowych podmiotów uprawnionych do używania jego wizerunku, w brzmieniu jak w załączniku.
§ 2 Przekazać uchwałę ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej do stosownego wykorzystania.” *
Stanowisko Komisji Heraldycznej: „Komisja Heraldyczna z ubolewaniem stwierdza, że symbole Rzeczypospolitej Polskiej nie są należycie eksponowane w przestrzeni publicznej. Na szereg nieprawidłowości w tym zakresie wskazywały wyniki kontroli przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli w latach 2003-2004, dotyczącej używania symboli państwowych przez organy administracji publicznej. Wyniki i wnioski pokontrolne opublikowane zostały w roku 2005.
Kontrola ta dotyczyła jednak — inaczej bowiem być nie mogło — przede wszystkim stosowania obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa, w szczególności ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych.
Kontrola nie objęła natomiast kwestii nieuregulowanych w przepisach prawa, w szczególności nowych dziedzinach życia społecznego, nie obejmując na przykład zagadnienia stosowania symboli Rzeczypospolitej Polskiej na stronach internetowych podmiotów, które są uprawnione do stosowania wizerunku orła ustalonego dla godła.
Wydaje się, że przepisy prawa nie regulują powyższej tematyki w wyczerpujący i satysfakcjonujący sposób. Zdziwienie może budzić fakt, że choć ustawa, dodanym niedawno art. 3a, przesądza o obecności godła państwowego [recte: herbu] na strojach polskich sportowców, to brak w niej zobowiązania, by Orzeł Biały pojawił się na stronach urzędów państwowych.
Należy jednak pamiętać, że choć ustawa nie zawiera takiego zobowiązania, to stosownie do jej art. 3 ust. 2, godło Rzeczypospolitej Polskiej umieszczać można w innych miejscach niż wymienione w ust. 1, a więc także na stronach internetowych podmiotów uprawnionych do używania wizerunku godła ustalonego dla godła.
Niezależnie od tego czy kwestia symboli Rzeczypospolitej Polskiej doczeka się nowej, kompleksowej regulacji w randze ustawy, Komisja Heraldyczna stoi na stanowisku, że herb Rzeczypospolitej Polskiej — Jej i wszystkich Polakow naczelny i najważniejszy symbol — winien widnieć na stronach internetowych ministerstw i innych instytucji państwowych, tak jak winien widnieć na tablicach urzędowych umieszczonych na budynkach siedzib tych podmiotów, w pomieszczeniach urzędowych, salach obrad, salach wykładowych i lekcyjnych.
Komisja Heraldyczna zwraca się z apelem do tych podmiotów — w tym przede wszystkim organów władzy państwowej i administracji rządowej, samorządu terytorialnego, władzy sądowniczej, Wojska Polskiego i innych służb mundurowych, szkół publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych oraz państwowych i niepaństwowych szkół wyższych — które z przysługującego im przywileju posługiwania się Orłem Białym jeszcze nie skorzystały, by uczyniły to bez zbędnej zwłoki.” **
Przewodniczący Komisji Heraldycznej
Paweł Dudziński
Komentarz:
To, że Andrzej-Ludwik Włoszczyński może czegoś nie wiedzieć — nie dziwi, ale…, że Alfred Znamierowski, jako członek Komisji Heraldycznej nic nie wie o jej oficjalnym stanowisku — to już musi budzić uzasadnione zdziwienie.
Informacja o uchwale Komisji Heraldycznej, podjętej w kontekście „znikania” wizerunku godła państwowego z oficjalnych witryn internetowych organów państwowych oraz cytaty wypowiedzi odpowiedzialnych ten za stan rzeczy ministrów, zamieszczona została w zeszłorocznych Aktualnościach — sierpień 2013.
Statuetka „Prezydencki proporzec z godłem Polski”
Wzór zastrzeżony dla Kancelarii Prezydenta RP
Studio Reklamy STIGLASS
Wdrożenie: luty 2014
Z Nowej Encyklopedii Powszechnej PWN:
Kicz, utwór o małej wartości artystycznej, apelujący do przeciętnych gustów odbiorców sztuki, utrwalający ich stereotypowe poglądy o świecie i sztuce oraz powierzchowne emocje, charakterystyczny wytwór seryjnej produkcji przedmiotów sztuki, często nie pozbawiony cech rzemieślniczej sprawności.*
Z opisu oferty producenta:
Oferowane artystyczne wyroby szklane jak i "ciepłe" są produktami w 100% polskimi (nie jest to sztampowy wyrób masowo sprowadzany z Chin).**
Komentarz:
Parafrazując klasyka: kicz jaki jest, każdy widzi… — no, może jednak nie każdy.
Godło państwowe
Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu
Winieta witryny internetowej
Wdrożenie: luty 2014
Z wikipedyjnej definicji: „Barwa biała — najjaśniejsza z barw. Jest to zrównoważona mieszanina barw prostych, która jest odbierana przez człowieka jako najjaśniejsza w otoczeniu odmiana szarości.”
Komentarz:
Po nagłośnionej medialnie w lutym ubiegłego roku aferze „znikania” wizerunku godła państwowego z oficjalnych witryn internetowych ministerstw oraz uczelni, przywołane do porządku instytucje na gwałt zamieszczały symbol państwowy.
Znając życie można śmiało postawić tezę, że odbywało się to na zasadzie: „Panie grafik — pan znajdzie!”. Grafik tzn. informatyk… Stąd też orły wygrzebywane na szybko z zasobów internetu miały wszelkie cechy niezgodności z ustawowym wzorem.
Wydawać by się mogło, że takie uczelnie jak politechniki lub akademie sztuki, z definicji winny przyłożyć większą wagę do zamieszczanego wizerunku godła państwowego. Niestety, jak proza życia wskazuje — nic bardziej mylnego.
I tak przykładowo: Politechnika Krakowska „zapożyczyła” sobie orła od Ministerstwa Gospodarki, osadzając go najpierw na niebieskim tle, a później w niebieskim polu tarczy (patrz: Aktualności majowe 2014). Po otrzymanym przez rektora piśmie z prośbą o wyjaśnienie tego faktu uczelnia wstawiła pełny wizerunek godła — niestety w wersji wikipedyjnej — stosownej odpowiedzi na pismo uczelnia jednak nie udzieliła…
Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu początkowo (patrz: Aktualności luty 2013) zamieścił „odrutowanego” orła, którego po roku zamienił na artystyczną szarą plamę.
Trudno nie odnieść wrażenia, że godłopodobny twór na oficjalnej witrynie UAP rzeczywiście może być — zgodnie z misją uczelni — wynikiem wytężonej pracy nad sublimacją wyobraźni oraz świadomości ukształtowanej zgodnie z aktualnymi intuicjami sztuki i społecznego ich funkcjonowania…
Modyfikacja Systemu Identyfikacji Wizualnej
Księga Systemu Identyfikacji Wizualnej
Ministerstwo Gospodarki
Opracowanie: Spółdzielnia Socjalna MIXGRAF Studio Reklamy
Wdrożenie: lipiec 2014
Z treści zapytania ofertowego:
Przedmiotem zamówienia jest modyfikacja Systemu Identyfikacji Wizualnej polegająca na zmianie koloru elementu logotypu (orła) ze stalowego na biały w Księdze Systemu Identyfikacji Wizualnej oraz wszystkich jej elementów […]
Wykonawca ma wykonać 3 projekty i przedstawić je Zamawiającemu w terminie określonym w złożonej i zaakceptowanej przez Zamawiającego ofercie. Zamawiający zastrzega sobie prawo do wyboru projektu z co najmniej trzech przedstawionych przez Wykonawcę propozycji. […]*
Z informacji poprzetargowej:
Analiza rynku dotycząca oferty na modyfikacji Systemu Identyfikacji Wizualnej. Zapytanie ofertowe dotyczyło modyfikacji Systemu Identyfikacji Wizualnej polegającej na zmianie koloru elementu logotypu (orła) ze stalowego na biały […]. Zapytanie zostało wysłane 11 kwietnia 2014 r. do 7 firm oraz umieszczone na stronie Biuletynu Informacji Publicznej MG. Termin składania ofert został wyznaczony do dnia 23 kwietnia 2014 r. do godziny 13.00. W wyznaczonym terminie odpowiedziało 12 firm […]. Po przeprowadzonej analizie rynku do realizacji zlecenia wybrana została firma MIXGRAF Studio Reklamy. Oferta cenowa: 1 227,45 zł. Termin realizacji: 15 lipca 2014 r.*
Komentarz:
Próba wyjścia z twarzą z wizerunkowej wpadki Ministerstwa Gospodarki, które przyjęło zaprojektowany w 2011 roku przez agencję Mamastudio znak z czarnym orłem, nie wypada najlepiej. Zarówno pierwotne uzasadnienie autorów projektu, jak i późniejsza jego obrona artykułowana przez ministerstwo, wskazywały na ignorancję w zakresie projektowania znaków opartych o główny symbol państwowy:
„Nowa oprawa wizualna resortu odwołuje się do podstawowych cech Ministerstwa jako instytucji: profesjonalizmu i rozwoju. Dominujący w logotypie kolor stalowy symbolizuje tradycję, siłę i powagę. Kolor zielony to z kolei nawiązanie do nowoczesności, innowacji i odnawialnej energii.”
„Symbol orła w logotypie MG stanowi wierne odwzorowanie znaku orła z godła państwowego. Jego kontrastowy, stalowoszary kolor służy lepszemu uwidocznieniu znaku na jasnych tłach. Istnieje oczywiście także wersja logotypu z białym orłem, którą stosuje się na tłach ciemnych.”
Przez ostatnie 3 lata wszystkie działania wizerunkowe oraz promocyjne w kraju i zagranicą, podejmowane przez ministerstwo na rzecz Polski, sygnowane były „czarną glapą” (patrz: Aktualności 2012/2013). Na domiar złego sam wzór orła był klasycznym przykładem „błędu w sztuce”.
Opracowanie uproszczenia wzoru godła państwowego nie jest zadaniem łatwym. Trzeba bowiem podjąć właściwą decyzję — albo dokonuje się zamierzonej stylizacji w postaci uproszczenia, albo próbuje utrzymać charakter rysunku pierwowzoru. Wykonana realizacja wypadła niestety kuriozalnie. Orzeł oślepł, korona zamieniła się w czapkę błazeńską, a ogon w palmowy wiecheć.
Pod presją krytyki ministerstwo podjęło poniewczasie próbę zmiany barwy orła szukając wykonawcy w trybie zapytania ofertowego. Jedynym kryterium wyboru oferenta były jednak nie kompetencje, ale cena. Jeden tysiąc dwieście dwadzieścia siedem złotych wraz z podatkiem VAT.
Trudno się zatem dziwić efektowi. Nadal pozostawiono fatalną formę graficzną wizerunku orła. Wprowadzona zmiana polegała wyłącznie na dodaniu ciemnego obrysu w dotychczasowej białej wersji orła w kontrze oraz zastąpieniu nią ciemnego orła w wersjach barwnych znaku.
Niestety dowodem na trwanie w błędzie kolejnego wykonawcy i ministerstwa jest wzór znaku w pozytywowej wersji achromatycznej, w której pozostawiono czarny wizerunek orła. Biały przewidziano wyłącznie dla wersji znaku w kontrze. Drobiazgiem przy tym wydaje się optyczne złudzenie przechylenia znaku na prawo, wynikające z ukośnego położenia dwubarwnych belek w jego podstawie.
A tak nawiasem — niezmiernie intrygujące jest to, jakie „co najmniej 3 propozycje projektów do wyboru”, zgodnie z warunkami ofertowymi, zostały przedstawione ministerstwu przez wykonawcę zlecenia.
Na koniec warto zauważyć, że wprowadzona aktualnie „nowa” wersja znaku pojawiła się na winiecie witryny internetowej ministerstwa już w maju 2012 roku (patrz: Aktualności 2012).
Przy okazji anons: już niedługo kolejne ministerstwo odsłoni swoje logo. Ostatni ministerialny„logo-wykwit” Ministerstwa Skarbu Państwa ujawniony był w majowych aktualnościach poniżej.
Certyfikat „Rzetelny Samorząd”
Certyfikat „Rzetelny Menedżer”
Projekt „Rzetelni”
Organizator: Mazowieckie Zrzeszenie Handlu, Przemysłu i Usług
Europa 2000 Consulting Sp. z o.o.
Edycja 2014
Z informacji projektu „Rzetelni”:
„Potwierdź swoją rzetelność. Ideę Programu popiera Parlament Europejski i Kancelaria Prezydenta.
Celem Projektu „Rzetelni” jest kreowanie i umacnianie etycznych działań w czterech obszarach życia społecznego i gospodarczego: przedsiębiorczości, samorządu, instytucji oraz ochronie zdrowia. Nagrody przyznawane na podstawie obiektywnych kryteriów, zdobyte w sposób transparentny, według uznanych reguł i zasad są odzwierciedleniem wysokiej jakości produktu i usługi, a także pozwalają rzetelnym i uczciwym podmiotom poddać swoje dokonania kontroli i ocenie udowadniając, że są partnerem godnym zaufania. Laureaci Projektu to podmioty, które przestrzegają zasad etycznych w swojej działalności, a terminowość i najwyższa jakość usług to ich priorytet. Certyfikat Projektu „Rzetelni” to synonimem uczciwości, rzetelności i profesjonalizmu. […]
Organizatorami Projektu są Mazowieckie Zrzeszenie Handlu, Przemysłu i Usług oraz Europa 2000 Consulting Sp. z o.o.”*
Komentarz:
Artykuł 2a ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej wyraźnie wymienia katalog podmiotów uprawnionych do używania wizerunku godła państwowego. Wydaje się, że wzmianka o prezydenckim poparciu, wyrażonym dla idei programowej projektu „Rzetelni”, nie stanowi raczej formalnej podstawy dla stosowania wizerunku herbu RP na certyfikatach wydawanych przez organizację przedsiębiorców oraz przedsiębiorczą spółkę z o.o.
Fakty TVN 24
„Orła cień”
Prowadzący: Kamil Durczok
Reporter: Paweł Abramowicz
7 lipca 2014 r.
Ze wstępu redaktora prowadzącego:
Kamil Durczok: „U nas nowe i zaskakujące fakty w sprawie godła. Uczeni od dziecka, że żyjemy pod znakim orła, uznawaliśmy, że ten ptak w godle to oczywista oczywistość. Nauka burzy mity, więc z naukowym zacięciem, po dokładnym sprawdzeniu okazuje się, że w polskim godle wcale nie widnieje orzeł tylko całkiem inne stworzenie.”*
Z reporterskiego przekazu:
Rafał Abramowicz: „Kto ty jesteś? — wiadomo, Polak mały, ale — jaki znak twój? to już kłopot, bo choć biały to nie orzeł.
Rafał Łapiński — fotograf przyrody: W naszym godle jest bielik, tak że nie orzeł. Tu trzeba… no niestety rozczaruje się wiele osób, ale to nie jest orzeł. To jest orłan. Prawdę mówiąc to największy drapieżnik, ale niestety żadnych cech orła nie posiada.
Rafał Łapiński mylić się nie może. Jest jednym z najlepszych polskich fotografów przyrody. To jego zdjęcia bielików, czyli orłanów, czyli stworzenia, które mamy w godle. […]
Różnica między bielikiem w godle, który orłem nie jest a ptakiem z prawej, który jest orłem, zresztą przednim, to upierzenie nóg. Jeden nie ma, drugi ma. Ale to nie wszystko. Jest też kwestia dzioba, mówi prezentując wspomniany dziób z godła, opiekun ptaków z wrocławskiego ZOO.
Tadeusz Drazny — opiekun ptaków: Bielik ma żółty, a orzeł przedni ma ciemny dziób.
W tej sytuacji zapis w konstytucji, mówiący, że godłem Polski jest wizerunek orła białego nie wydaje się być precyzyjnym. Twórca wzoru herbu, prof. Zygmunt Kamiński prawdopodobnie inspirowal się wyglądem bielika, a nie orła. No i mamy… bielika.
Kwestie ornitologiczne i szczegóły anatomiczne nie mogą mieć wpływu na tysiącletnią tradycję, mówi heraldyk Tomasz Steifer, bo przecież heraldyka posługuje się kodem, symbolami, uproszczeniami.
Tomasz Steifer — heraldyk: Stylizacje heraldyczne zwierząt realnych często nie maja nic wspólnego z rzeczywistością.
To prawda, w herbach państw wizerunki zwierząt, w tym przypadku ptaków, zazwyczaj nie odzwierciedlają tego, co w swym geniuszu wymyśliła i stworzyła natura. Gdyby twórcy tych herbów chcieli być super precyzyjni, musieli by chyba umieszczać w nich fotografie ptaków.
Ale z naszym herbem sprawa jest bardziej skomplikowana. Skoro ten nasz orzeł to wcale nie jest orzeł tylko jakiś… bielik.
Z tego faktu wynikają dla nas 2 wiadomości: dobra i zła. Dobra, teoretycznie, jest taka, że bielik w godle zbliża nas do Amerykanów, którzy też mają bielika, choć oczywiście amerykańskiego. Zła natomiast jest taka, że nasza duma narodowa lekko, z powodu bielika, ucierpi.
Tadeusz Drazny — opiekun ptaków: Lepiej, żeby mieć takiego drapieżnego w godle niż bielika…
No właśnie, bielik nie do końca spełnia nasze drapieżne ambicje.
Rafał Łapiński — fotograf przyrody: Jest tchórzliwy, bardzo ostrożny, żywi sie głównie padliną, rzadko poluje, nie ma siły praktycznie czegokolwiek podnieść.
I jak my mamy teraz udźwignąć ciężar tej wiedzy, która podcina skrzydła? Złośliwi powiedzą: Jaki kraj, taki w godle ptak. Niestety coś w tym jest — sądzimy i wierzymy, że mamy orła, a to tylko orła cień.” *
Komentarz:
Fakt — coś w tym jest. Jednakże nie tyle cień, co cienizna. Nie trzeba być bardzo złośliwym, by stwierdzić, iż pełnia lata potwierdza się nie tylko podniesioną temperaturą powietrza, lecz także przejawami udaru — intelektualnego. Ale żeby tak od razu publicznie i to na wizji?
Chcąc burzyć mity do końca — z naukowym zacięciem i dokładnie — mógł dziennikarz spytać fotografa przyrody oraz opiekuna ptaków z ZOO (przy całej osobistej do nich sympatii i z szacunkiem dla ich profesji) np. o szaszora lub dwugłowego orła z herbu rosyjskiego, smoka z herbu Żmigrodu albo Ornety, czy też brytyjskiego jednorożca, albo przynajmniej o warszawską Syrenę.
Niezrozumiałe jest, dlaczego nie zasięgnął porady u hydraulika — też na H — bo najwyraźniej specjalista od heraldyki w zrozumieniu problemu dziennikarzowi nie pomógł. Niezrażony tym jednak ogłosił urbi et orbi wieść hiobową — NIE MAMY ORŁA — nie bacząc na to, że miesza pojęcia, byty i źródła eksperckie.
No, ale czego oczekiwać od rozgrzanego reportera TVN.
III UERP
Ruch Odrodzenia Żydowskiego w Polsce
Nacjonalistyczne Stowarzyszenie Zadruga
Unia Wchodnioeuropejska
RP Upiorna
Wielka Rzeczpospolita
Komentarz:
Jest pełnia lata, pogoda dopisuje a temperatury w dzień i w nocy nie pozostają bez wpływu na funkcje poznawcze. Stąd tytułem lżejszego ujęcia tematu — choć nie oznacza to wcale umniejszenia jego ważkości — przykłady ideowego „prze-po-tworzenia” polskich symboli w zależności od temperatury autorskich wizji państwa.
Z opisu produktu:
„Piłka nożna POLSKA. Rewelacyjna piłka JET5 - POLSKA GOLA z orłem. Piłka ma z dwóch stron napisy POLSKA GOLA oraz wizerunek orła. Kolorystyka charakterystyczna dla barw narodowych. Piłka posiada super refleksy mieniące się w świetle dziennym. Wykonana z tworzywa PCV, szyta maszynowo, rozmiar 5 (standardowy). Przeznaczona do gry rekreacyjnej na trawie.”*
1 rubel
Centralny Bank Rosji
Wdrożenie: 17 czerwca 2014 r.
Z informacji Centralnego Banku Rosji:
W dniu 17 czerwca 2014 roku Bank Rosji wprowadza do obiegu […] w ramach programu emisyjnego monetę o nominale 1 rubla — „Graficzny wizerunek symbolu rubla.*
Komentarz:
11 grudnia 2013 roku — po prawie siedmiu latach pracy — oficjalnie zatwierdzono nowy symbol dla rosyjskiej waluty. Znak przedstawia literę «P» alfabetu cyrylickiego (odpowiednika łacińskiej litery «R»), przekreśloną poziomą kreską. Znak wybrany został spomiędzy 5 propozycji, uzyskując w publicznym głosowaniu 61% głosów.
Studium Generale
Fundacja Kazimierza Wielkiego
Kraków
12 maja 1364 r.
„W Imię Pańskie. Amen. To, co wolą królewskiego Majestatu szczególnie z głębokiej pobożności i czystości wiary ku pożytkowi poddanych i zbawieniu rodzaju ludzkiego w szczerym i szlachetnym uczuciu stanowi, niechaj zyska wiarygodność i cieszy się większą trwałością, ponieważ nic nie znaczą ustawy, jeśli się ich jak najusilniej nie przestrzega. Przeto My, Kazimierz, z Bożej łaski król Polski i ziem: krakowskiej, sandomierskiej, sieradzkiej, łęczyckiej, kujawskiej, pan i dziedzic Pomorza i Rusi, pragnąc gorąco, tak jak to jest naszym obowiązkiem, aby się rzecz pożyteczna i wszelka pomyślność rodzaju ludzkiego rozszerzała, bacząc na to, co lepsze o nie wątpiąc, że duchowieństwu i poddanym Królestwa naszego pożytek przyniesie, postanowiliśmy w mieście naszym, Krakowie, wyznaczyć, obrać, ustanowić i urządzić miejsce, na którym by Studium Powszechne w każdym dozwolonym wydziale kwitnęło, a dla przyszłości na wieczne czasy tym pismem jego istnienie zapewnić chcemy. Niechże więc tam będzie nauk przemożnych perła, aby wydała męże dojrzałością rady znakomite, ozdobą cnót świetne i w różnych umiejętnościach wyuczone; niechaj otworzy się orzeźwiające źródło nauk, a z jego pełności niech czerpią wszyscy naukami napoić się pragnący.” *
Koronacja Przemysła II na króla Polski
Gniezno
26 czerwca 1295 r.
„Roku Pańskiego 1295 Przemysł II książę wielkopolski został namaszczony i koronowany na króla przez czcigodnych ojców, księży Jakuba arcybiskupa gnieźnieńskiego, Jana Gerwica biskupa poznańskiego, Wisława włocławskiego, Konrada lubuskiego, Jana Muskuły z kościoła krakowskiego, w katedrze gnieźnieńskiej w najbliższą niedzielę po dniu świętego Jana Chrzciciela, kiedy to wypadała uroczystość świętych Jana i Pawła.” *
Komentarz:
Po latach rozbicia dzielnicowego koronacja Przemysła II na króla Polski odnowiła ideę zjednoczonego Królestwa. Potwierdzeniem tego programu było umieszczenie na pieczęci majestatowej wizerunku koronowanego orła — symbolu władzy królewskiej — oraz legenda „+ Reddidit Ipse Deus Victricia Signa Polonis” — Sam Najwyższy przywrócił zwycięskie znaki Polakom.
„Армия России. Новый рубеж.” — Armia Rosji. Nowy etap.
Prezentacja nowego znaku Armii Rosji
Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej
Wdrożenie: 21 lipca 2014 r.
Z oficjalnej informacji ministerstwa obrony FR:
„21 czerwca na podmoskiewskim poligonie Alabino odbyła się oficjalna ceremonia prezentacji znaku "Armii Rosji". Impreza rozpoczęła się po czwartych z kolei zawodach wojskowo-sportowych "Wyścig bohaterów". W uroczystości wziął udział minister obrony Federacji Rosyjskiej gen. Siergiej Szojgu.
Przy tworzeniu wizerunku przyszłego symbolu projektanci odnieśli się do tradycji armii rosyjskiej, biorąc za podstawę znak pięcioramiennej gwiazdy, która od trzech tysięcy lat jest postrzegana jako symbol ochrony i bezpieczeństwa. Znak wskazuje na postęp i dążenie do nowych celów.
Pięcioramienna gwiazda jest silnie związana z tradycją i zwycięstwami armii rosyjskiej. Znak jest szanowany i czczony tak przez starsze pokolenie jak i ludzi młodych. Nowy znak był zastosowany na pojazdach wojskowych biorących udział w defiladzie na Placu Czerwonym 9 maja, i jest szeroko stosowany w produkcji pamiątek. Ponadto, nowy znak stał się oficjalnym logo kanału "Gwiazda".”*
Komentarz:
Maszyna PR'owa Kremla rozkręca się. Dopełnieniem trwającego procesu „kanonizacyjnego” armii rosyjskiej jest jej nowy znak tożsamościowy. Zgodnie z nowymi wytycznymi, Armia Rosji jest spadkobierczynią „świętej” armii wyzwolicieli, a znak gwiazdy symbolem roztaczanej przez nią ochrony i bezpieczeństwa.
Pozostawiając na boku dyskusję z ideowymi założeniami rządowej PR'opagandy, trudno nie docenić mistrzowskiej umiejętności robienia ludziom wody z mózgu. Nie da się ukryć, że wynika to z parusetletniego doświadczenia rosyjskiej dyplomacji.
Przypatrując się jednak całej tej sztuce z bliska odnieść można wrażenie, że władzom Rosji bezwzględnie dolega kompleks niższości. Chcąc zaznaczyć swoją wartość i miejsce w świecie, podejmują działania nie tylko w oparciu o agresywne środki, ale także — w obszarze wizerunkowym — posługując się zwyczajnym naśladownictwem. Stworzony nowy wizerunek armii może być tego najlepszym przykładem.
Nowy znak Armii Rosji zaprojektowany został przez wewnętrzne biuro projektowe rosyjskiego ministerstwa obrony. Pierwotnie przygotowano 13 projektów przedstawionych do oceny i głosowania członkom Społecznej Rady przy Ministerstwie Obrony we wrześniu 2013 roku.
Po upublicznieniu wzorów rozgorzała ożywiona dyskusja, bowiem zaprezentowane projekty w sposób aż nadto widoczny „nawiązywały” do znaków używanych w armii amerykańskiej — US Army oraz US Air Force.
Próby poszukiwania alternatywy ograniczone zostały przez ministra obrony terminem wdrożenia znaku wyznaczonym na październik 2013. Postawione zarzuty o „wstępowaniu” Rosji do NATO, tudzież przybieraniu barw amerykańskiego lotnictwa wojskowego, poskutkowały wprowadzeniem zmian w znaku, którego nowy wizerunek zaprezentowano na paradzie z okazji Dnia Zwycięstwa 9 maja 2014 roku.
Znak miał formę przeciętej czerwonej gwiazdy położonej na barwach wstęgi Orderu św. Jerzego.
Okazuje się jednak, że znak ten ostatecznie został ponownie przetworzony i w konsekwencji z czerwonoarmijnego stał się… znów amerykańskopodobny. Wygląda bowiem na to, że tym razem inspiracją dla projektu trójbarwnej pięcioramiennej gwiazdy rosyjskiej armii stał się użytkowany do maja 2013 roku znak centrum handlowego Mall of America.
Jak widać, uporczywe dążenie do „nowoczesności” w powiązaniu z urzędowym przekonaniem o wszechkompetencji, prowadzi do spektakularnych wpadek.
Warto w tym miejscu przypomnieć przykład wdrożonego w 2009 roku znaku Wojska Polskiego. Zgodnie z urzędowymi założeniami stworzony znak miał być powszechnie rozpoznawalny jak… Coca-Cola czy Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy.
W swoich wyjaśnieniach autor znaku WP — Andrzej Pągowski — stwierdził, że chciał stworzyć łagodne i przyjazne dla oka logo, które nie kojarzyłoby się z militarnymi zadaniami armii — znak firmy, w której warto pracować: dynamiczny, ale nie agresywny.**
Wyszło jak wyszło — w kontekście prowokacyjnych działań Rosji w regionie można powiedzieć, że w znaku WP prawa (heraldycznie) głowa rosyjskiego dwugłowego orła wchodzi Polsce w… paradę. Ministerstwo Obrony Narodowej jest jednak (z siebie) dumne, żołnierze zaciskają zęby, ale ostatecznie z logo przecież się nie strzela.
Wydaje się jednak, że są granice — także w projektowaniu symboli — których przekraczać nie należy.
Oficjalna strona internetowa
Trybunał Stanu
Sąd Najwyższy
Wdrożenie: lipiec 2012 r.
Komentarz:
W kontekście przywracania ustawowego wzoru godła państwowego na oficjalnych stronach internetowych niektórych organów władzy wykonawczej oraz sądowniczej, właściwym wydaje się uczynienie tego przez Trybunał Stanu oraz Sąd Najwyższy.
Należy podkreślić, że powszechne stosowanie wizerunku samego orła wynika z błędnej interpretacji zapisów ustawy o godle. Co więcej, dowodem na kompletny brak świadomości wizerunkowej naczelnego organu władz sądowniczych w Polsce świadczyć może fakt, że w lipcu 2012 roku na winiecie witryny Sądu Najwyższego zamieniono konstytucyjny wizerunek orła „wyciętego” z ustawowego wzoru, na internetowy clip-art.
Oficjalna strona internetowa
Trybunał Konstytucyjny
Wdrożenie: styczeń 2014 r.
Z informacji na stronie TK:
„Konstytucja z 2 kwietnia 1997 r. do właściwości Trybunału Konstytucyjnego zalicza cztery dziedziny:
kontrolę norm (abstrakcyjną i konkretną; a posteriori i a priori - art. 188 pkt 1-3, art. 122 ust. 3 i 4, art. 133 ust. 2 Konstytucji); szczególną procedurą kontroli norm jest rozpatrywanie skarg konstytucyjnych (art. 79 i art. 188 pkt 5 Konstytucji);
rozstrzyganie sporów kompetencyjnych pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa (art. 189 Konstytucji);
orzekanie o zgodności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznych (art. 188 pkt 4 Konstytucji);
uznawanie przejściowej niemożności sprawowania urzędu przez Prezydenta Rzeczypospolitej (art. 131 ust. 1 Konstytucji).”*
Komentarz:
Cieszy, że po latach Trybunał Konstytucyjny przywrócił na winiecie swojej oficjalnej strony internetowej właściwy wizerunek najwyższego godła państwowego — herbu Rzeczypospolitej Polskiej — zgodny z załącznikiem do ustawy o godle, w miejsce internetowego clip-artu.
Administracja państwowa
Wizerunek zewnętrzny
Z ustawy o pracownikach urzędów państwowych:
Obowiązki i prawa urzędnika państwowego:
Urzędnik państwowy jest obowiązany chronić interesy państwa oraz prawa i słuszne interesy obywateli.
Urzędnik państwowy obowiązany jest w szczególności:
przestrzegać Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i innych przepisów prawa,
strzec autorytetu Rzeczypospolitej Polskiej oraz dążyć do pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa,
racjonalnie gospodarować środkami publicznymi,
rzetelnie i bezstronnie, sprawnie i terminowo wykonywać powierzone zadania,
dochowywać tajemnicy związanej z wykonywaniem obowiązków,
rozwijać własną wiedzę zawodową,
godnie zachowywać się w pracy oraz poza nią. […]*
Komentarz:
Wydawałoby się, że jest kwestią bezdyskusyjną sposób właściwego reprezentowania państwa przez urzędników administracji rządowej. Jednakże w kontekście nie po raz pierwszy ujawnianych wypowiedzi osób publicznych, artykułowanych „prywatnie” w kwestiach wagi państwowej, wygląda na to, że nie wszyscy zdają sobie sprawę, iż urzędnikiem na najwyższym szczeblu nie jest się wyłącznie od godziny 7:00 do 15:00.
Każde bowiem działanie zewnętrzne, podejmowane przez przedstawiciela administracji rządowej, wpływa na obraz w jaki obywatele odbierają swoje państwo.
Pozostawiając na boku „pikantne” przystawki z menu poufnych pogaduch, warto przeanalizować spotkania odbywane w świetle dnia i kamer. Wystarczy spojrzeć na ubiór, w jakim reprezentujący państwo polskie przedstawiciele administracji rządowej pojawiają się na spotkaniach rangi międzynarodowej, żeby przekonać się o ich świadomości wizerunkowej.
Na oficjalnych ubiorach jest miejsce, które w komunikacji wizualnej wykorzystywane bywa dla podkreślania tożsamości państwowej lub zaznaczenia rangi. W klapach marynarek lub żakietów można umieścić odpowiedni element symboliczny — najczęściej w postaci wpinanych odznak. Są nimi m.in. miniaturki flag, a także miniaturki lub baretki orderów oraz odznaczeń państwowych.
Standardem wpisanym w amerykańską politykę wizerunkową jest to, że udający się w zagraniczne podróże przedstawiciele administracji USA, noszą w klapie miniaturkę flagi narodowej. Polska delegacja rządowa — chyba po raz pierwszy w historii — założyła miniaturki polskiego herbu podczas podroży zagranicznej na Daleki Wschód w 2013 roku.
Niestety nie obyło się bez wpadki, gdyż kształt odznaki zdecydowanie odbiegał od oficjalnego wzoru godła państwowego (patrz: Aktualności 2013).
Ze zdziwieniem spostrzec jednak można, że premier Polski na spotkaniach o randze międzynarodowej nie ma w zwyczaju wpinać jakiegokolwiek polskiego symbolu tożsamościowego — czy to na wyjazdach zagranicznych, czy to przyjmując międzynarodowe delegacje w kraju.
Natomiast wicepremier Polski — minister gospodarki (zarówno poprzedni jak i obecny) ma w zwyczaju, nawet na spotkaniach na szczeblu międzynarodowym, wpinać miniaturkę partyjnego symbolu — zieloną koniczynkę PSL.
W kontekście tego bezwzględnie „PARTIOtycznego sprywatyzowania” wizerunku administracji rządowej szczególnego znaczenia nabiera podsłuchana wypowiedź ministra spraw wewnętrznych:
— Państwo polskie istnieje tylko teoretycznie.
Informacja Ministra Spraw Zagranicznych na temat polityki polonijnej
Senat RP
11 czerwca 2014 r.
Z treści informacji ministra:
„Priorytety, zasady i środki implementacji współpracy zawarte są w projekcie rządowego programu współpracy z polską diasporą. Program, obecnie konsultowany w MSZ, będzie poddany konsultacji w resortach, w ramach prac wspomnianego już zespołu, na najbliższym posiedzeniu. […]
W programie proponujemy nowość, a mianowicie to, aby w miejsce pojęcia „Polonia i Polacy za granicą” zacząć konsekwentnie stosować nowe pojęcie „diaspora polska” czy „diaspora narodowa”. Sformułowanie to rozpowszechnione jest w nazewnictwie światowym, w tym w grupie języków słowiańskich. Naszym oddziaływaniem chcemy objąć wszystkich tych, którzy mają sentyment do Polski lub mają związki rodzinne lub historyczne z ziemiami historycznej Rzeczypospolitej. Diaspora polska to wszyscy, którzy Polsce dobrze życzą.” *
Komentarz:
Zabawy ze słowami bywają ryzykowne. Przykładem może być niefortunna próba wprowadzenia „nowoczesnego” określenia „kotylion” dla Kokardy Narodowej.
Przy okazji warto też zauważyć, na przykładzie opublikowanego przez MSZ „Atlasu polskiej obecności za granicą”, jak niewłaściwym wizerunkowo jest stosowanie wzoru orła linearnego w wersji negatywowej. Nadużywany przez organy administracji rządowej wizerunek orła w wersji pieczętnej, przeznaczony był w swojej pierwotnej funkcji do zastosowań pozytywowych — czyli na białym/jasnym tle.
Położenie go na tle ciemnym z zastosowaniem mechanicznej inwersji — czyli odwrócenia kolorystyki — odbiera polskiemu godłu jego immanentną cechę: biel. Orzeł przybiera wówczas barwę tła, stając się orłem czarnym, czerwonym, granatowym, zielonym albo niebieskim. O barwie godła stanowi bowiem nie kolor linii konturowych, lecz barwa wypełnienia.
25 lat Wolności Rynkowej
„Dobry Produkt — Silne Państwo”
Kampania promocyjno-wolnościowa
Stowarzyszenie „Agro Biznes Klub”
czerwiec-grudzień 2014 r.
Z informacji medialnej:
„Kampania „Dobry Produkt — Silne Państwo” pod Patronatem Prezydenta RP. Z okazji 25-lecia Wolności RP Stowarzyszenie AgroBiznesKlub, chcąc uczcić 25-lecie ustroju demokratycznego w Polsce, organizuje ogólnopolską społeczną kampanię promocyjno-wolnościową pn. 25 Lat Wolności Rynkowej "Dobry Produkt — Silne Państwo", adresowaną do czołowych firm polskich z szeroko rozumianej branży spożywczej.
Jej celem jest nobilitacja i wzmocnienie promocji produktów rolno-spożywczych, cieszących się uznaniem u konsumentów krajowych i zagranicznych na przestrzeni ostatnich 25 lat. Zakwalifikowane do tego przedsięwzięcia produkty spożywcze będą na swych opakowaniach oznakowane, udostępnionym przez AgroBiznesKlub, specjalnym logo 25 Lat Wolności Rynkowej „Dobry Produkt — Silne Państwo”. Kampania ma charakter ogólnopolski i prowadzona będzie w okresie: 1 czerwca — 31 grudnia 2014 r.” *
Komentarz:
Wątpliwym wydaje się „nobilitowanie” uznanych produktów tak marnej jakości znakiem promocyjnym. Ponadto kuriozalnie wygląda sygnowanie odzyskanej „wolności” polskiego produktu w tradycyjnie PRL-owskiej konwencji graficznej. Propagandowa teza o odwiecznym umiejscowieniu Polski pomiędzy Bugiem a Odrą i Nysą, została wbita narodowi do głowy na tyle głęboko, że cieszący się od 25 lat wolnością decydenci różnych szczebli i branż, wciąż z uporem powielają kalkę symboli poprzedniej epoki.
Winieta witryny internetowej
Najwyższa Izba Kontroli
Z informacji na stronie NIK:
Misją Najwyższej Izby Kontroli jest dbałość o gospodarność i skuteczność w służbie publicznej dla Rzeczypospolitej Polskiej. Wizją Najwyższej Izby Kontroli jest cieszący się powszechnym autorytetem najwyższy organ kontroli państwowej, którego raporty będą oczekiwanym i poszukiwanym źródłem informacji dla organów władzy i społeczeństwa.*
Komentarz:
Znany raport NIK z 2005 roku wskazał na duże zaniedbania w zakresie używania symboli państwowych przez organy administracji publicznej. Na własnej stronie internetowej Najwyższa Izba Kontroli od 1999 roku używała jako znaku wizerunkowego stylizowanego anagramu NIK z wpisaną w nim głową koronowanego orła.
Najwyraźniej po latach NIK doszedł do wniosku, że wskazania wspomnianego raportu dotyczą także jego samego i właściwym znakiem naczelnego i niezależnego organu kontroli państwowej jest najwyższe godło państwowe — herb Rzeczypospolitej Polskiej.
Niestety na oficjalnej stronie NIK w wersji językowej dla cudzoziemców nadal figuruje poprzednie logo. Podobnie prezentuje się urzędowy Facebook, Twitter, YouTube i Google+.
Wzór mundurów i oznak leśnika
Rozporządzenie Ministra Środowiska RP
Projekt: 6 czerwca 2014 r.
Z treści projektu rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2014 r.:
„Na podstawie art. 35a ust. 4 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2011 r. Nr 12, poz. 59 z późn. zm.) zarządza się, co następuje:
§ 1. Wzory munduru:
1) wyjściowego leśnika określa załącznik nr 1 do rozporządzenia;
2) codziennego leśnika określa załącznik nr 2 do rozporządzenia;
3) terenowego leśnika określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.
§ 2. Wzory oznak służbowych określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.
§ 3. Mundury leśnika i oznaki, których wzory zostały określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 12 marca 2007 r. w sprawie wzoru mundurów leśnika i oznak dla osób uprawnionych do ich noszenia (Dz. U. Nr 51, poz. 342), mogą być noszone przez osoby uprawnione do ich noszenia do dnia 31 grudnia 2016 r.
§ 4. Traci moc rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 marca 2007 r. w sprawie wzorów mundurów leśnika i oznak dla osób uprawnionych do ich noszenia.
§ 5. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2015 r.” *
Z uzasadnienia do rozporządzenia:
„Obecnie obowiązujące rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 marca 2007 r. w sprawie wzoru mundurów leśnika i oznak dla osób uprawnionych do ich noszenia (Dz. U. Nr 51, poz. 342) zawiera niższe standardy sortów mundurowych i wymaga podwyższenia jakości i funkcjonalności umundurowania leśników. […]
Zmiany we wzorach mundurów leśnika dotyczą w szczególności: […] rezygnacji z dotychczasowego nakrycia głowy do munduru wyjściowego w postaci czapki.” *
Z treści § 6 uchylanego rozporządzenia z dnia 12 marca 2007 r.:
1. Na czapkach wchodzących w skład munduru leśnika umieszczony jest stylizowany wizerunek orła w kolorze srebrnym, wykonany z metalu.
2. Stylizowany wizerunek orła i jego rozmieszczenie na czapce określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.
3. Na guzikach zewnętrznych munduru leśnika, wykonanych z tworzywa sztucznego w kolorze zielonym, umieszczony jest wizerunek orła.
Komentarz:
Z treści czerwcowego projektu rozporządzenia nie wynika jednoznacznie jakim symbolem identyfikować się będą leśnicy. W założeniu pierwotnego projektu, z listopada 2013 r., głównym znakiem identyfikacyjnym miało być logo Lasów Państwowych umiejscowione m.in. na guzikach mundurów oraz kapeluszu.
Po protestach środowiska leśników przywrócono wizerunek orła na guziki. Nadal jednak nie ma informacji dotyczącej przywrócenia czapki wyjściowej oraz precyzyjnego opisu oznakowania kapelusza (dotychczas przybranego stylizowaną gałązką modrzewia) i czapki do munduru codziennego.
Uchwała w sprawie koncepcji znaku i hasła promującego Polskę
Rada Promocji Polski
Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP
5 czerwca 2014 r.
Z informacji MSZ z dnia 5 czerwca 2014 r.:
Polska sprężyną zmian. Rada Promocji Polski przyjęła koncepcję logotypu. Członkowie Rady Promocji Polski, reprezentujący różne resorty, przyjęli uchwałę w sprawie koncepcji znaku i hasła promującego Polskę. To motyw sprężyny z kampanii „Polska. Spring into new” autorstwa Wally’ego Olinsa.*
Komentarz:
I kto mówi, że Polacy nie mają poczucia humoru?
Domeny Polska.pl / Poland.pl
Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP
Przejęcie: 28 maja 2014 r.
Z informacji MSZ:
„Dwie atrakcyjne domeny internetowe - Polska.pl i Poland.pl - dzięki porozumieniu Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej (NASK) i Ministerstwa Spraw Zagranicznych będą służyły promocji Polski. […] W ciągu kilku miesięcy pod adresem Polska.pl, który 28 maja Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa dysponująca obiema domenami internetowymi przekazała w użytkowanie MSZ RP, internauci zobaczą nowy oficjalny portal promujący Polskę. Zastąpi on obecny, widoczny pod adresami Polska.gov.pl i Poland.gov.pl. Nowy serwis internetowy, dostępny także pod adresem Poland.pl, będzie pełnił funkcję promocyjną. […]”*
Komentarz:
Przypomnieć warto, że w 2011 roku NASK przekazał użytkowanie domen polska.pl oraz poland.pl w ręce spółki Agora S.A. Warunki umowy objęte zostały klauzulą tajemnicy handlowej. Swoją dezaprobatę wyraził wtedy minister Radosław Sikorski.
Po przekazaniu domen utracony został dostęp do wielu informacji i plików, zgromadzonych przez lata pod tymi adresami.
Logo promocyjne Polski
Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP
Autor: Wally Olins
Saffron Brand Consultants, Londyn
Spot kampanii promocyjnej
„Polska. Spring into new”
Autor: Saatchi&Saatchi
Wdrożenie: 3 czerwca 2014 r.
Z informacji oficjalnego portalu Ministerstwa Spraw Zagranicznych: „Kampania telewizyjna promująca Polskę za granicą rozpoczęła się 3 czerwca pod hasłem „Polska. Spring into new”. W roku trzech radosnych dla Polski rocznic – 25-lecia wolności, 15-lecia członkostwa w NATO i 10-lecia przystąpienia do Unii Europejskiej – akcja promocyjna koordynowana przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych przypomina zmiany, jakie zaszły w Polsce od 1989 roku.” *
Zamiast komentarza cytat z wywiadu z Wally Olins'em w «Poland Today»:
Dobrze byłoby skojarzyć markę narodową z jednym słowem — POLSKA. Nie Poland, nie Pologne. Chciałbym używać słowa „Polska” na polskich produktach wysokiej jakości. Chciałbym używać go na wyrobach spożywczych, w filmach, na produktach technicznych, w edukacji, i należy robić to wszystko z determinacją. Oczywiście to musi być zobrazowane i my mamy na to pomysł. […]”**
Uzupełniająco — trzy oficjalne znaki graficzne używane dotychczas w promocji Polski: marka polskiej gospodarki — Ministerstwo Gospodarki, marka turystyczna — Polska Organizacja Turystyczna, polskie logo promocyjne — Ministerstwo Spraw Zagranicznych.
Akcja: „25 lat Wolności”
Logo do pobrania
Prezydent RP
4 czerwca 2014 r.
Z instrukcji wyświetlania logo „25 lat Wolności” umieszczonej na portalu prezydent.pl:
[…] Dopuszcza się wyświetlanie logo „25 LAT WOLNOŚCI” w dwóch wariantach:
wersja oryginalna – białe tło elewacji i czerwony napis „25 LAT WOLNOŚCI” - białe tło elewacji budynku można uzyskać z lamp zalewowych, natomiast napis „25 LAT WOLNOŚCI” w kolorze czerwonym z rzutnika multimedialnego lub architektonicznego.
wersja biała – czerwone tło elewacji i biały napis „25 LAT WOLNOŚCI” - Czerwone tło elewacji budynku można uzyskać z lamp zalewowych, natomiast napis „25 LAT WOLNOŚCI” w kolorze białym z rzutnika multimedialnego lub architektonicznego.”*
Komentarz: Logo „25 lat Wolności” przewiduje dwie wersje barwne: kolorową i monochromatyczną do zastosowań na różnych tłach w pozytywie i negatywie. Należy zauważyć, że wariant negatywowy znaku — biały — w mechaniczny sposób odwraca barwy flagi narodowej na czerwono-białe.
Niestety „Księga znaku 25 Lat Wolności” w aplikacjach znaku na różnych tłach, nie przewiduje właściwej wizualizacji polskiej flagi w zaprojektowanym logo.
Warto na przyszłość zapamiętać — wariant barwny znaku graficznego w kontrze to nie zawsze to samo co negatyw. Pozostaje żywić nadzieję, że Kancelaria Prezydenta wdroży przesłaną propozycję modyfikacji znaku, uwzględniając zgłoszone zastrzeżenia.
Akcja: „25 lat Wolności”
Prezydent RP
Akcje ogólnopolskie
Coca-Cola „Smak wolności”
4 czerwca 2014 r.
Z informacji na oficjalnym portalu Prezydenta RP:
Coca-Cola, która w czasach PRL-u była dla wielu była symbolem lepszego świata, radości i kolorytu na tle otaczającej szarości, również włącza się w obchody 25-lecia Wolności. Specjalnie na tę okazję firma Coca-Cola wyprodukowała kilka tysięcy sztuk limitowanej edycji butelki 0,2l „Smak Wolności”. Szata graficzna butelki w symboliczny sposób nawiązuje do kolorystyki polskiej flagi, czerpiąc inspirację z wydarzeń historycznych, których ćwierćwiecze świętujemy w tym roku.*
Komentarz:
Nieumiejętne korzystanie z symboli może odbić się wizerunkową czkawką. Wystarczy wspomnieć zeszłoroczną akcję „Orzeł może” i Wedla, którego czekoladowy „Morzeł” patronował różowym barwom w Dniu Flagi 2 maja.
Podobną niestrawność wzbudzić może „coca-colizacja” 25 lecia czerwcowych wyborów 1989 roku. W kontekście okrągłostołowych kantów, użycie opakowania Coca-Coli dla fetowania „Wolności”, zdawać się może nad wyraz przekonującym symbolem nabicia w butelkę pozanomenklaturowej części społeczeństwa.
A swoją drogą — czy w duchu „nowoczesnego patriotyzmu” oczekiwać teraz należy, że Narodowe Święto Niepodległości 11 Listopada będzie promował np. „ABSOLUT Freedom”?
Godło państwowe
Oficjalne witryny internetowe ministerstw RP
Stan: 28 maja 2014 r.
Z zapisów ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych:
Art. 2.
Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego ze złotą koroną na głowie zwróconej w prawo, z rozwiniętymi skrzydłami, z dziobem i szponami złotymi, umieszczony w czerwonym polu tarczy.
Wzór godła Rzeczypospolitej Polskiej zawiera załącznik nr 1.
Art. 2a. Wizerunku orła ustalonego dla godła używają:
organy władzy państwowej;
organy administracji rządowej;
gminy, związki międzygminne oraz ich organy;
powiaty, związki powiatów oraz ich organy;
samorządy województw oraz ich organy;
sądy, prokuratury i komornicy sądowi;
samorządowe kolegia odwoławcze;
regionalne izby obrachunkowe;
jednostki organizacyjne Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
jednostki organizacyjne Policji, Straży Granicznej, Służby Celnej, Państwowej Straży Pożarnej i Obrony Cywilnej Kraju;
jednostki organizacyjne Służby Więziennej;
szkoły publiczne, szkoły niepubliczne o uprawnieniach szkół publicznych, państwowe szkoły wyższe, niepaństwowe szkoły wyższe;
inne podmioty, jeżeli przepisy szczególne uprawniają je do używania wizerunku orła.
Znak Ministerstwa Skarbu Państwa RP
Autor: CAM Media S.A., Warszawa
Projekt: listopad 2013 r.
Wdrożenie: maj 2014 r.
Komentarz:
Kolejne ministerstwo — poprzednio Ministerstwo Zdrowia — niezrażone krytyką wizualnej resortowości, dominującej w tożsamości wizerunkowej polskich urzędów centralnych, wdraża swój własny znak graficzny.
Co więcej, rezygnując z uprzednio zamieszczonego godła państwowego w pełnej herbowej formie — bazującej co prawda na nieoficjalnym pliku dostępnym w internecie — wprowadziło obecnie jego czarno-białą wersję pieczętną.
„Czas na patriotyzm gospodarczy”
Minister Gospodarki
20 maja 2014 r.
Z informacji Ministerstwa Gospodarki:
Polska gospodarka 25 lat po transformacji — wyzwania i zagrożenia — to główny temat debaty „Czas na patriotyzm gospodarczy”, w której udział wziął wicepremier, minister gospodarki Janusz Piechociński. Spotkanie, zorganizowane przez redakcję „Pulsu Biznesu”, odbyło się 20 maja 2014 r. w Warszawie.*
Komentarz:
Zważając na PSLowski znaczek wpięty w klapie marynarki wicepremiera i ministra resortu gospodarki, można sądzić, że patriotyzm przedstawicieli rządu RP nosi jednak dość określone barwy — partyjne.
Żeby jednak krytyka nie była odebrana jako jednostronnie „antyzielona” warto zauważyć, że swój barwny ślad polityczny pozostawiają także inni urzędnicy.
Przykładowo, po przejęciu urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich przez Irenę Lipowicz, barwy logo RPO oraz portalu biura rzecznika — i nie tylko — zmieniły się na pomarańczowy kolor Platformy Obywatelskiej.
Należy też zauważyć, że wizerunek godła państwowego, zamieszczony na witrynie portalu RPO, nie odpowiada ustawowemu wzorowi.
Trudno też nie dostrzec osobistych preferencji barwnych Joanny Kluzik-Rostkowskiej, które objawiły się po objęciu przez nią Ministerstwa Edukacji Narodowej — logo MEN na urzędowym portalu zmieniło kolorystykę z oranżowej na różową.
Natomiast towarzyszący logo wizerunek zastępczego „logorła”, tyleż wątpliwej jakości, co niewiadomej proweniencji, również nie odpowiada jego ustawowemu wzorowi.
Odpowiedź na koniec tygodnia:
Zapożyczonym” od Ministerstwa Gospodarki orłem w niebieskim polu sygnuje się Politechnika Krakowska.
Pytanie na początek tygodnia:
Jaki podmiot ustawowo uprawniony do używania wizerunku orła ustalonego dla godła, sygnuje się „zapożyczonym” orłem w niebieskim polu?
8 maja 1945 r.
Z wykładu Jurija Aleksandrowicza Biezmienowa z 1983 r.:
„Dywersja w sowieckiej terminologii oznacza odwracanie uwagi od wrogiej działalności podjętej w celu zniszczenia wrogiego kraju, narodu lub wrogiego terytorium. […]
Przewrót ideologiczny jest działaniem jawnym, legalnym, które każdy może obserwować na własne oczy. Działanie to jest zgodne z prawem, zgodne z systemem prawnym cywilizacji zachodniej. Dlatego nie można go określić jako przestępstwo.
Jego główną bronią jest bowiem manipulacja znaczeniami słów.” *
„Powstanie Warszawskie”
Premiera filmu
Teatr Wielki Opera Narodowa w Warszawie
7 maja 2014 r.
Z oficjalnego opisu:
„Powstanie Warszawskie” to pierwszy na świecie film fabularny zmontowany w całości z materiałów dokumentalnych. Opowiada historię Powstania Warszawskiego z 1944 roku oczami dwóch młodych braci, realizatorów Powstańczych Kronik Filmowych, wykonujących rozkazy dla Biura Informacji i Propagandy Armii Krajowej. Bohaterowie są bezpośrednimi świadkami walki powstańczej i marzą o sfilmowaniu „prawdziwej” wojny.*
prezydent.pl
Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
winieta z herbem RP
5 maja 2014 r.
Na winiecie oficjalnej strony Prezydenta RP www.prezydent.pl umieszczony został poprawny wizerunek głównego godła państwowego — herbu Rzeczypospolitej Polskiej „Orzeł Biały”.
Komentarz:
A jednak słowo ma moc… Kolejny z „małych kroków” w kierunku przywracania obecności właściwych wzorów symboli narodowych używanych w przestrzeni publicznej przez podmioty uprawnione.
Dotychczas, w wyniku błędnej interpretacji zapisów ustawy o godle, na winiecie strony Prezydenta RP umieszczony był wizerunek samego orła na nieheraldycznym tle — od sierpnia 2009 do lipca 2011 roku na tle „pruskobłękitnym”, a następnie na tle „oflagowanym” polsko-unijnie.
Parafrazując — jeden orzeł wiosny nie czyni, ale… być może oznacza to początek właściwych zmian w zakresie urzędowej dbałości o tożsamość wizerunkową państwa. Pozdrowienia dla Kancelarii Prezydenta RP.
„Jaki Znak Twój — Panie Prezydencie, Premierze, Senatorze, Pośle, Ministrze…?”
2008-2014 r.
Małe, a cieszy:
Kokarda Narodowa przestała być nazywana kotylionem.
Prezydent RP nosi właściwy wzór Kokardy Narodowej.
Herb RP na mównicy prezydenckiej został wyprostowany.
Komentarz:
Wieloletnie drążenie skały kroplą słowa przynosi efekty. Na ile trwałe — zobaczymy. Grunt, że — mimo oporu materii — nie okazało się to rzucaniem grochu o ścianę, waleniem głową w mur, czy też gadaniem dziada do obrazu. A że obraz milczy — no, cóż — taki klimat.
Cierpliwość przynosi efekty. Teraz czekać należy na spełnienie znacznie poważniejszych postulatów oraz wdrożenie prac legislacyjnych, związanych z wizerunkiem symboli narodowych. Zapewniam, że wytrwałości starczy — nawet gdyby trzeba było doczekać… nowego klimatu politycznego. Rzeczpospolita Polska jest tego warta.
3 majowe pozdrowienia dla wiernych czytelników z Kancelarii Prezydenta RP, Kancelarii Premiera RP i poszczególnych ministerstw oraz tych wszystkich, którzy czytają uważnie i ze zrozumieniem.
„Święto Narodowe Trzeciego Maja”
Rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja 1791
Towarzystwo Szkoły Ludowej, Kraków
3 maja 1920 r.
Buiay długo Orle biały,
A zawżdy bądź iakoś był śmiały,
Zdarzyć Pan Bóg wszytko po myśli twey,
Że nie zelżysz ni w czym zacności swey.
Mikołay Rey
Komentarz:
„Towarzystwo Szkoły Ludowej” założone zostało w 100 rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja w 1891 roku w Krakowie. Było organizacją oświatową, która nawiązywała do narodowych, postępowych tradycji i postaw patriotycznych.
Fundusze towarzystwa gromadzone były ze składek członków oraz ze zbiórek publicznych — „Dar Narodowy” i „ Dar Grunwaldzki”. Działalność skoncentrowana była na kształceniu i wychowaniu młodzieży oraz upowszechnianiu oświaty i kultury narodowej wśród dorosłych.*
„Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej”
Polskie Radio
Winieta internetowa
2 maja 2014 r.
Stan na godzinę: 10:45
Komentarz:
Dziś o 16:30 w radiowej „Jedynce” Janusz Weiss zada pytania o miejsca godne i niegodne dla polskiego godła państwowego. Nie zawadziłoby zadać także pytania o umiejętność właściwego stosowania polskich barw…
2 Maja — Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej
3 Maja — Święto Narodowe Trzeciego Maja
9 Maja — Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności
Wzór kokardy: opracowanie własne Aleksander Bąk
Polska Kokarda Narodowa w 3 krokach.
Przedstawiony opis przygotowania polskiej Kokardy Narodowej dotyczy jej właściwego tradycyjnego wzoru, w barwach ułożonych zgodnie z heraldycznym porządkiem. Barwa biała stanowi środek kokardy, a czerwona jej otok.
Uwaga: Nie należy korzystać z rozpowszechnianego w internecie błędnego wzorca tzw. „kotylionu narodowego”.
Opis: Do wykonania Kokardy Narodowej potrzebne są:
biało-czerwona wstążka szerokości 3 cm i długości 25 cm (taśma rypsowa dostępna w sklepach pasmanteryjnych);
igła i biała nitka;
agrafka.
1. Wzdłuż białej krawędzi wstążki przewlekamy nitkę luźną fastrygą co 5 mm.
2. Ściągamy nitkę i marszczymy wstążkę, aż ułoży się w krąg.
3. Końce wstążki zszywamy krawędziami ułożonymi w jedną stronę.
Formujemy ostateczny kształt kokardy i od spodu przypinamy agrafkę. Kokarda jest gotowa.
Przypnij Kokardę Narodową na piersi nad sercem i noś dumnie!
„10 lat świetlnych”
Spot promocyjny
10 rocznica wejścia Polski do Unii Europejskiej
Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju
22 kwietnia 2014 r.
Z informacji serwisu Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju:
„Film promocyjny „10 lat świetlnych” pokazuje skok cywilizacyjny, który dokonał się na przestrzeni lat 2004-2014, w znaczącym stopniu dzięki wykorzystaniu Funduszy Europejskich. Celem filmu jest zobrazowanie wymiernych korzyści związanych z obecnością Polski w Unii Europejskiej oraz unaocznienie skali skoku cywilizacyjnego, który dzięki naszej akcesji do Unii Europejskiej, dokonał się w tym stosunkowo krótkim okresie.”*
Komentarz:
Promocje rocznic — 10 lat Polski w Unii Europejskiej, 25 lat Wolności — mają unaocznić społeczeństwu skok cywilizacyjny, jaki Polska dokonała po 1989 roku. Bezdyskusyjnym jest fakt, że krok taki został dokonany. Dyskusyjna pozostaje polityczna, ekonomiczna i społeczna otoczka tych zmian.
Poza dyskusją pozostaje jednak to, że przez 25 lat nie zadbano o główny znak polskiej tożsamości, jakim jest herb Rzeczypospolitej Polskiej „Orzeł Biały”. Zaniedbania legislacyjne i użytkowe skutkują niejednokrotnie skandalicznym sposobem użytkowania godła państwowego przez podmioty do tego uprawnione wszelkiego szczebla. Wstyd!
„Dyngus Day”
Buffalo, New York, USA
Cleveland, Ohio, USA
21 kwietnia 2014 r.
Z informacji na stronie dyngusday.com:
„Welcome to Dyngus Day USA and Dyngus Day Buffalo. The Dyngus Day Capitol of the World!! Dyngus Day, the annual post-Lenten bash, attracts tens of thousands to Buffalo, New York to celebrate spring, show Polish pride, flirt with pussy willows and listen to the best polka bands in the nation.” **
Z informacji na stronie clevelanddyngus.com:
„Dyngus Day, or Wet Monday (Polish Śmigus-Dingus or lany poniedziałek) is the name for Easter Monday. Historically a Polish tradition, Dyngus Day celebrates the end of the observance of Lent and the joy of Easter. Over the decades, Dyngus Day has become a wonderful holiday to celebrate Polish-American culture, heritage and traditions. In Cleveland specifically, our goal is to not only make this a Polish Cultural festival; we also want to celebrate our Polka Heritage as well as the other Eastern European cultures still thriving in Cleveland.” ***
Komentarz:
„Dyngus Day” to jedna z polskich imprez wpisana już na stałe w wielokulturową mapę Stanów Zjednoczonych Ameryki. Cieszy, że polonijna społeczność potrafi patriotycznie akcentować swoją obecność w oparciu o dawną tradycję i… poczucie humoru.
Odnieść jednak można nieodparte wrażenie, że radość z manifestowania swojej tożsamości — w tym przywiązania do własnych symboli narodowych — nie idzie w parze z wyczuciem właściwego sposobu ich wykorzystania. Dotyczy to w szczególności przetwarzania wzoru godła państwowego.
Trudno bowiem zrozumieć, dlaczego Orzeł Biały bywa czerwony, czarny lub żółty. Czy jest to specyficzne poczucie humoru, czy „oszczędność” w druku? Niedbalstwo wynikające z pośpiechu, czy brak umiejętności „tfurcy” lub wręcz jego ignorancja?
Chciałoby się wierzyć, że są to tzw. wypadki przy pracy, ale ich wieloletnie powielanie sugeruje raczej trwały brak świadomości statusu głównego symbolu narodowego i dbałości o jego wizerunek.
Wpisuje się to niestety w złą praktykę użytkowania wizerunku Orła Białego na polach eksploatacji do tego nieprzeznaczonych. Zdecydowanie poza dobrym zwyczajem są bowiem przykłady umieszczania polskiego symbolu narodowego na przedmiotach zbyt pospolitego użytku.
Od etykiet piwnych, przez piłki golfowe, szlafroki — o przysłowiowych „gaciach” nie wspominając. Zdecydowanie brakiem dobrego smaku — żeby nie powiedzieć mocniej — jest umieszczanie wizerunku Orła Białego w rynsztokowym kontekście. Są granice żartów.
Dlatego pozostając w klimacie wielkanocnym można sformułować apel: Polaku, nie rób sobie jaj z orła!
Życzenia Wielkanocne
Prezydent RP
Stan z 19 kwietnia 2014 r. — godz. 15:20
Z informacji na stronie prezydent.pl:
„Z okazji Świąt Wielkanocnych Para Prezydencka składa wszystkim Rodakom w kraju i poza granicami najserdeczniejsze życzenia zdrowia, spokoju i pomyślności.” *
Życzenia Wielkanocne
Premier RP
Prezydent RP
Stan z 19 kwietnia 2014 r. — godz. 11:20
Z informacji na stronie premier.gov.pl:
„— Na te Święta wszyscy czekamy z utęsknieniem, aby usiąść przy stole ze wszystkimi bliskimi. – premier Donald Tusk złożył w piątek życzenia z okazji Świąt Wielkiej Nocy. Zobaczcie film prosto z ogrodów Kancelarii Premiera!” *
Z oficjalnego profilu Prezydenta RP na Facebook'u:
„Wesołych Świąt Facebook'owicze!!” **
Życzenia Wielkanocne
Ministerstwa RP
Stan z 18 kwietnia 2014 r. — godz. 18:20
Wielkanoc 2014. Przegląd oficjalnych stron internetowych głównych urzędów administracji państwowej RP.
Komentarz:
Jako pierwsze — 17 kwietnia — złożyły życzenia obywatelom
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Ministerstwo Edukacji Narodowej
oraz Ministerstwo Zdrowia
18 kwietnia życzenia opublikowały:
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (znikające życzenia „pop-up”),
Ministerstwo Gospodarki (spot video ministra sygnowany PSL'owską koniczynką)
Ministerstwo Sportu i Turystyki (pisanki, kraszanki…)
Ministerstwo Sprawiedliwości (jajkolorowo)
Ministerstwo Środowiska (wiosenny krokusik)
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (jajka wzorzyste)
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (baran — bo bynajmniej nie Baranek Wielkanocny — i to zeszłoroczny)
Na stronie Ministerstwa Obrony Narodowej jedynym „świątecznym” akcentem są militarnozielone jajka.
Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji również nie używa strony oficjalnej dla życzeń, posługując się do tego celu wyłącznie komercyjnym portalem Facebook.
Na winiecie strony Premiera RP pojawiło się znów okolicznościowe biało-czerwone jajko — życzeń domyślni obywatele muszą poszukać sobie sami także na portalu Facebook.
Na stronie sejmowej, przy koszyczku przepiórczych jajek, życzenia składa Prezydium Sejmu VII kadencji.
Brak opublikowanych życzeń na stronach:
Ministerstwa Finansów (tu „szeryfuje” Szybki Pit)
Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju (tu już świętują 1 maja — 10 rocznicę przystąpienia Polski do UE)
Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej (tu też najświeższą wiadomością jest unijna rocznica)
Ministerstwa Skarbu Państwa (minister bawi zagranicą)
Ministerstwa Spraw Zagranicznych (wiadomo — Wielkanoc to obyczaj tubylczy, a ministerstwo przecież zagraniczne)
rodzi uzasadnione domniemanie, że w kalendarzach tych instytucji święta nie figurują.
Także na stronie internetowej Senatu, jak co roku, panuje cisza Wielkanocna.
Podsumowanie:
Powtarzając zeszłoroczne spostrzeżenie, należy zauważyć zastanawiającą infantylność wizualną urzędowego „folk-laicyzowania” chrześcijańskiego święta Zmartwychwstania Pańskiego. Jedynym urzędem, który na „kartce życzeń” wprost odwołał się do religijnego źródła świętowania jest Urząd Lotnictwa Cywilnego.
Jedynym ministerstwem, które sygnowało życzenia wizerunkiem orła jest Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. Co prawda prawie niewidocznym, z racji jego formy niedostosowanej do użytkowania na niejednorodnych tłach, ale jednak.
Natomiast na „szczególne” wyróżnienie zasłużyły życzenia od tajnych zajączków Centralnego Biura Antykorupcyjnego oraz różowych gożdzików Rzecznika Praw Obywatelskich.
„Nasz Elementarz”
Podręcznik dla pierwszoklasistów
Autorki: Maria Lorek, Lidia Wollman
Wydawca: Ministerstwo Edukacji Narodowej
Centrum Informatyczne Edukacji
Wydanie I, 2014
kwiecień 2014 r.
Z informacji ministerstwa:
„Ma 96 stron. Jest mądrze i ciekawie napisany, kolorowy i na wiele lat. Przedstawiam Państwu „Nasz elementarz”, pierwszą część darmowego podręcznika dla pierwszoklasistów. Jego twórcami są ekspertki w zakresie edukacji wczesnoszkolnej, Panie Maria Lorek - główna autorka, i Lidia Wollman, która odpowiada za część poświęconą edukacji przyrodniczej.” *
Od autorek:
„Drodzy rodzice, opiekunowie, nauczyciele. Kochane dzieci! Macie przed sobą pierwszą z czterech części naszego Elementarza - podręcznika, z którym, jak wierzę, zaprzyjaźnicie się w swoich szkołach. Oddajemy go Wam do konsultacji, by dzięki Waszym uwagom był jak najlepszy. Autorzy włożyli w jego przygotowanie bardzo wiele serca i pracy - gorąco pragną, byście czuli się dobrze z koleżankami i kolegami z elementarzowej klasy - mimo, że występują w książce, to takie same dzieci jak Wy. Przez prawie rok będziecie wspólnie uczyć się i bawić, przeżywać radości i smuteczki szkolne. Będziecie czytać, liczyć, badać, dociekać, eksperymentować. A gdy nadejdzie czas zasłużonych wakacji, z pewnością staniecie się już dobrymi przyjaciółmi.” *
Komentarz:
Podobno dar(m)owanemu koniowi nie zagląda się w zęby, ale… — skoro autorki zachęcają do konsultacji to należy spełnić ich życzenie. Drogie Panie, publikując podręcznik pierwszoklasisty — a więc pierwszy oficjalny kontakt dziecka z wiedzą — warto zadbać o materiały z właściwego źródła.
Na przedostatniej (sic!) stronie elementarza zamieszczono obrazkową informację o Polsce. Ilustracja, opatrzona tytułem „Rzeczpospolita Polska”, zawiera m.in. przedstawienie godła państwowego — herbu Rzeczypospolitej Polskiej „Orzeł Biały”.
Niestety przedstawienie to nie jest właściwe. Według wszelkiego prawdopodobieństwa, autorzy podręcznika skorzystali ze wzoru umieszczonego na oficjalnej stronie Prezydenta RP. Z przykrością należy jednak stwierdzić, że strona prezydent.pl nie jest odpowiednim źródłem dla pozyskania oficjalnego wizerunku godła państwowego.
Zamieszczony tam plik elektroniczny (godlo.eps) nie jest zgodny z ustawowym wzorem zamieszczonym w załączniku do ustawy o godle. Dotyczy to rysunku orła, jego położenia na tarczy oraz samego kształtu tarczy herbowej.**
Drobnostką jest już fakt, że zarówno flaga Polski, jak i Unii Europejskiej, mają złe proporcje.
A wracając do „darmowości” — to, że podręcznik będzie rozdawany bezpłatnie, nie oznacza, że ktokolwiek przy tym projekcie pracował za darmo. Praca autorek, grafików i składaczy oraz drukarza — nie pomijając urzędników na etatach Ministerstwa Edukacji Narodowej — opłacona została z kieszeni każdego podatnika.
Monety powszechnego obiegu
Narodowy Bank Polski
Realizacja: The Royal Mint, UK
Wdrożenie marzec/kwiecień 2014 r.
Z informacji NBP:
„3 marca 2014 r. Narodowy Bank Polski wprowadza do obiegu nowe monety powszechnego obiegu o nominałach 1 gr, 2 gr i 5 gr, wykonane ze stali powlekanej mosiądzem i ze zmienionym wizerunkiem awersu. Wprowadzone do obiegu w 1995 r. monety o nominałach 1 gr, 2 gr i 5 gr pozostają prawnym środkiem płatniczym i będą funkcjonowały w obiegu równolegle z nowymi monetami. Parametry techniczne i wizerunki pozostałych monet nie ulegają zmianie. […]
Awers: Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej. Poniżej orła, półkolem, od lewej strony ku prawej napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA. W otoku stylizowane pierścienie, w górnej części przecinające się, u dołu rozdzielone oznaczeniem roku emisji. Pod orłem, po prawej stronie, znak mennicy. […]
Od 7 kwietnia 2014 roku Narodowy Bank Polski wprowadza do obiegu banknoty 10, 20, 50, 100 złotych ze zmodernizowanymi zabezpieczeniami. Banknot o nominale 200 zł obecnie pozostaje bez zmian. Wszystkie dotychczasowe banknoty pozostają ważne bezterminowo.” *
Komentarz:
W celu obniżenia kosztów emisji NBP zdecydował o zmianie stopu monet 1, 2 i 5 groszy z mosiądzu manganowego na stal powlekaną mosiądzem. Producentem nowych monet od kwietnia 2014 do końca 2016 roku będzie The Royal Mint z Wielkiej Brytanii.
Zmiany awersu dotknęły także wizerunku samego orła. Różnice widoczne są szczególnie w obrębie korony oraz „orlego fisis”. Trudno nie odnieść wrażenia, że orzeł wygląda co najmniej na… zdziwionego.
Zważając na różnice w stosowanych na potrzeby państwowe wzorach orła, całkiem uprawnione staje się pytanie — coż oznacza często stosowany z urzędu zapis: „Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej”?
Urzędowe tablice z godłem Rzeczypospolitej Polskiej
Projekt wzoru — Aleksander Bąk 2013
Wzór oficjalny — BRAK
Stan na dzień 1 kwietnia 2014 r.
Dla potrzeb legislacyjnych, dotyczących określenia wizerunku urzędowych tablic z godłem Rzeczypospolitej Polskiej, przygotowane zostało opracowanie ich oficjalnego wzoru graficznego.
Z zapisów ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych:
„1a. Na budynkach siedzib podmiotów, o których mowa w art. 2a, umieszcza się urzędowe tablice z godłem Rzeczypospolitej Polskiej oraz urzędowe tablice z napisem nazwy tego podmiotu.
1b. Urzędowa tablica z godłem ma kształt owalny w układzie pionowym, obwódkę biało-czerwoną i tło szare, na którym znajduje się godło Rzeczypospolitej Polskiej. Urzędowa tablica z napisem jest prostokątna w układzie poziomym, ma tło czerwone, a litery napisu białe. […]
4. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wzory oraz wymiary urzędowych tablic z godłem Rzeczypospolitej Polskiej i napisem, a także sposób ich umieszczania na budynkach siedzib podmiotów, o których mowa w art. 2a, biorąc pod uwagę czytelność i estetykę tablic oraz funkcjonalność ich umieszczania.” *
Komentarz:
Do dziś tablice urzędowe nie doczekały się właściwego rozporządzenia z publikacją ich obowiązującego wzoru graficznego, zawierającego — zgodnie z nowelizacją ustawy o godle z 2005 roku — aktualny wizerunek herbu państwowego Rzeczypospolitej Polskiej.
Dla potrzeb użytkowych wykonawcy posługują się ogólnymi wytycznymi Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 1955 r. w sprawie tablic i pieczęci urzędowych:
„Rozdział 1. Tablice urzędowe.
§. 1. Na budynku siedziby jednostki organizacyjnej uprawnionej do używania wizerunku orła umieszcza się tablicę z godłem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz tablicę z napisem - zależnie od warunków miejscowych - nad wejściem do budynku lub z boku od tego wejścia w ten sposób, by tablica z·godłem znajdowała się bezpośrednio nad tablicą z napisem.
§ 2. Jeżeli szczególne warunki miejscowe nie pozwalają na łączne umieszczenie obu tablic w sposób określony w § 1, umieszcza się tablicę z godłem nad wejściem do budynku, tablicę zaś z napisem z boku od wejścia.
§ 3. Jeżeli przy wejściu do budynku mają być umieszczone tablice urzędowe kilku jednostek organizacyjnych, umieszcza się tylko jedną tablicę z godłem i po jednej tablicy z wypisaną nazwą każdej z tych jednostek.
§ 4. Wymiary tablic z godłem wynoszą:
1) dla organów naczelnych, Sądu Najwyższego, Generalnej Prokuratury Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i urzędów centralnych — 60 cm na 48 cm,
2) dla wszystkich innych jednostek organizacyjnych — 50 cm na 40 cm.” **
Wzór urzędowych tablic II RP określało Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 29 marca 1930 r. W sprawie oznak władz, urzędów, zakładów, instytucyj i przedsiębiorstw państwowych:
„Na podstawie art. 24 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach ( Dz. U. R.P. poz. 980) zarządzam co następuje:
§ 1. Oznaka na budynku, w którym mieści się władza, urząd, zakład, instytucja lub przedsiębiorstwo państwowe, składa się z tablicy z herbem państwowym i z tablicy z napisem, odpowiadającym nazwie władzy (urzędu, zakładu, instytucji, przedsiębiorstwa).
Tablica z herbem państwowym ma kształt owalny, obwódkę białoczerwoną i tło szare, na którem jest wyobrażony herb państwowy (Wzór Nr. 1). […]
§ 2. Wymiary tablicy z herbem państwowym wynoszą dla oznak władz naczelnych (oznaki I wielkości) 60 cm na 48 cm, dla władz, urzędów, zakładów, instytucyj i przedsiębiorstw państwowych, podległych bezpośrednio władzom naczelnym (oznaki II wielkości) — 55 cm na 44 cm, dla wszystkich innych władz, urzędów, zakładów, instytucyj i przedsiębiorstw państwowych (oznaki III wielkości) — 50 cm na 40 cm.” ***
Warto zauważyć, że zamieszczone w załączniku do rozporządzenia monochromatyczne przedstawienie graficznego wzoru tablicy, wykonanego metodą szrafowania, odwzorowywało barwy w niewłaściwy heraldycznie sposób — poziomie kreskowanie tła tarczy herbowej oraz zewnętrznej obwódki sugerują barwę błękitną zamiast czerwonej, a kreskowanie pionowe pola tablicy — barwę czerwoną.
Nowa strona internetowa
Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji RP
Wdrożenie: marzec/kwiecień 2014 r.
Komentarz:
„Logorzeł” Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji zmienił towarzyszącą mu typografię, ale nadal został tym, czym był — clip-art'owym „ersatzem”. Zastanawiająca jest niechęć ministerstwa do zastosowania ustawowego wzoru godła państwowego na oficjalnej stronie internetowej organu rządowego.
Trzeba jednak przyznać, że favicon bazuje na właściwym wzorze.
Nowa strona internetowa
Ministerstwo Edukacji Narodowej
Wdrożenie: marzec 2014 r.
Komentarz:
Nowa Pani Minister — nowe kolory urzędowe. Dotychczasowe „oranżowości” zmienione zostały na „róż”. To tak zgodnie z zasadą — dziewczynki w różyku, a chłopcy w błękiciku (Ministerstwo Zdrowia) — tylko co na to genderolodzy?
Dziwi ta pseudoestetyczna dbałość o szczególiki przy jednoczesnym stosowaniu zastępczego „logorła” tyleż wątpliwej jakości, co nieustawowej proweniencji.
Polska waluta wirtualna
Polish-Coin.org Projekt
plncoin.org
Z informacji na stronie polishcoin.org:
„[…] PolishCoin niesie za sobą innowacje, wyznacza nowe cele i trendy a także pokazuje nowe i świeże spojrzenie na dotychczas ściśle zamknięty świat BitCoina. Mocą sprawczą, która powołała PolishCoin’a do istnienia jest cześć dla polskich tradycji, naturalnego piękna i samych korzeni naszego ojczystego kraju. Tę monetę stworzyliśmy dla Was i dla nas samych, powołaliśmy ją do życia z myślą o Polsce i jej obywatelach. Wiążemy z nią wielkie plany i nadzieje. Uczynimy z monety metodę płatności w polskim Internecie. […]
Stwórzmy razem Polskie Imperium w świecie kryptowalut, niech świat zobaczy jaką mamy moc.” *
Z informacji na stronie plncoin.org: „PLNcoin ma być alternatywnym środkiem płatności w Polsce. Stworzyliśmy go po to, żeby mieć możliwość płacenia w wirtualnym świecie za co chcemy i komu chcemy, bez kontroli rządu czy instytucji bankowych. PLNcoin jest nieopodatkowaną, w pełni bezpieczną i transparentną kryptowalutą. […]
Pokażmy, że PLNcoin może być alternatywnym środkiem płatności w Polsce. To może się udać tylko dzięki Wam!” **
Komentarz:
W kontekście wielkich słów o tradycji, naturalnym pięknie i ojczystych korzeniach dość fałszywie wygląda wizerunek wirtualnej monety polishcoin z „kradzioną” koroną z państwowego godła.
W dawnych czasach bicie własnej monety służyło interesom udzielnych władców. Do częstych praktyk należało wpuszczanie w obieg „podłej” monety — czyli z obniżoną wartością kruszcu.
„Polacy skarżyli się, że w Szlązku doznawają krzywd, zniewag, że od tamecznych ociętnych dłużników odbierać niemogą należności, u szląskiej zwierzchności nie podobna im dochodzić sprawiedliwości, że kupcy szląscy przywożą do Polski monetę podłą w Szlązku wybijaną pod stęplem polskim” ***
220 rocznica Insurekcji Kościuszkowskiej
Akt Powstania Obywatelów Mieszkanców Woiewództwa Krakowskiego
Kraków
24 marca 1794 r.
Z treści aktu:
„Wiadomy jest Swiatu Stan teraźnieyszy niesczęśliwey Polski, niegodziwość dwoch Sąsiedzkich Mocarstw, y zbrodnia zdrayców Oyczyzny pogrążyły Ją w tę przepaść. Uwzięta na zniesienie Jmienia Polskiego, Katarzyna II. w zmowie z wiarołomnym Fryderykiem Gwilhelmem, dokonała zamiaru nieprawości swojey. Nie masz rodzaju zbrodni, fałszu, obłudy, y podstępu, któremiby się te dwa Rządy nie splamiły, dla dogodzenia swoiey zemście y chciwości, ogłaszając się wezwstydnie Carowa za Gwarantkę całości, niepodległości, y szczęścia Polski, rozrywała y dzieliła Jey Kraie, znieważała Jey niepodległość, trapiła bezustannie wszelkiego rodzaju klęskami.
Gdy zaś Polska zbrzydziwszy sobie iey obelżywe iarzmo, odzyskała Prawo Samowładności swoiey, używała przeciw Jey Zdrayców Oyczyzny, bezbożny ich Spisek wsparła, całą swoją mocą zbroyną, a chytrze od Obrony Kraiu odwiodłszy Króla, któremu Seym prawy y Naród wszystkie Siły swoie powierzył, wkrótce samychże Zdrajców haniebnie zdradziła. […]
Zdraycy tylko Oyczyzny maią od niey pobłażanie, aby się bezkarnie wszelkich dopuszczali zbrodni. Rozszarpali oni Maiątek y Dochody Publiczne, wydarto Obywatelom własność, podzielili między siebie Urzędy Kraiowe, iak gdyby łupy na pokonaney Oyczyźnie zdobyte, a przybrawszy sobie Swiętokradzko Jmię Narodowego Rządu, wszystko gwoli Obcey Tyranii, y na pierwsze Jey skinienie niewolniczo dopełniają. […]” *
Komentarz:
Historia uczy, że… lubi się powtarzać.
Spotkanie ministrów obrony państw Grupy Wyszechradzkiej
Wyszechrad
14 marca 2014 r.
Z informacji na stronie ministerstwa:
„W piątek szef resortu obrony Tomasz Siemoniak uczestniczył w spotkaniu ministrów obrony Polski, Czech, Słowacji i Węgier w Wyszehardzie.” *
Komentarz:
Za plecami ministrów obrony umieszczono ilustracje odnoszące się do sił zbrojnych poszczególnych państw — Czech, Węgier, Polski i Słowacji. Uwagę zwraca zestawienie znaków. Wyraźną zasadą było przedstawienie znaku ministerstwa obrony (z lewej) ze znakiem sił zbrojnych (z prawej).
Jedynie w przypadku Polski posłużono się tzw. „logo promocyjnym” Wojska Polskiego.
Z przykrością trzeba stwierdzić, że posługiwanie się w działaniach oficjalnych MON znakiem nieadekwatnym do roli jaką mu przypisano — nie wspominając o jego wątpliwej jakości graficznej — przynosi wstyd Siłom Zbrojnym RP.
15 rocznica wstąpienia Polski do NATO
Uroczystość przed Grobem Nieznanego Żołnierza
12 marca 2014 r.
Z informacji na stronie prezydent.pl:
Przed Grobem Nieznanego Żołnierza z udziałem prezydenta Bronisława Komorowskiego odbyła się w środę wieczorem uroczystość z okazji 15. rocznicy członkostwa Polski w NATO.*
Komentarz:
Wygląda na to, że wydarzenia na Ukrainie postawiły do pionu nie tylko odpowiedzialnych za bezpieczeństwo kraju, ale także herb Polski na mównicy prezydenta. Po 5 latach krzywo umieszczony wizerunek herbu został wreszcie wyprostowany — jeśli dać wiarę zdjęciu.
Pozdrowienia dla zaglądających tu 10 marca przedstawicieli Kancelarii Prezydenta RP.
Radosław Sikorski — minister spraw zagranicznych RP
Wizyta w Iranie
28 lutego 2014 r.
Wizyta w Wielkiej Brytanii
10 marca 2014 r.
Z informacji prasowej MSZ:
„W Teheranie minister Sikorski spotkał się ze swoim irańskim kolegą Mohammadem Dżawadem Zarifem. Obaj wyrazili zadowolenie ze wznowienia dialogu politycznego na wysokim szczeblu po prawie 10 latach przerwy. Minister Sikorski przypomniał, że stosunki polsko-irańskie liczą 540 lat.[…]”*
„[…] Minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski spotkał się dzisiaj w Londynie z szefem brytyjskiej dyplomacji Williamem Hague’iem, by rozmawiać o rozwiązaniu kryzysu na Ukrainie. Wcześniej minister mówił o polityce wschodniej Warszawy w wystąpieniu na Uniwersytecie Oxfordzkim. […]” **
Komentarz:
Wygląda na to, że nie można mówić o przypadkowym ułożeniu biało-czerwonej szachownicy na klapie marynarki ministra Sikorskiego. Po pierwszym wystąpieniu w Mediolanie, nastąpiły kolejne w zmienionej marynarce.
Powtórzmy zatem — zgodnie z heraldyczną zasadą opisywania symboli „czytanie” barwy biało-czerwonej w znaku rozpoczyna się od tzw. strony honorowej, czyli od górnego pola lewej strony (heraldycznie prawej — tj. widzianej od strony noszącego znak).
Skoro znak, jako symbol polski, jest biało-czerwony, zatem pierwszym polem właściwego układu szachownicy winno być pole białe.
„Prawdziwy. Prawdziwszy. Trup.”
Violetta Rymszewicz
Blog autorski „Chłodnym okiem rekrutera”
Portal „Na Temat”
9 marca 2014 r.
Violetta Rymszewicz:
Prawdziwy. Prawdziwszy. Trup. W PWN-owskim podręczniku dla ośmiolatków znalazłam wierszyk: „Katechizm polskiego dziecka”: Kto Ty jesteś? Polak mały (...) Coś jej winien? Oddać życie. I tak dalej …. Wierszydło zostało napisane około roku 1900 przez Władysława Bełzę. Drugorzędnego poetę, mocno na wyrost nazywanego piewcą polskości. Naiwny, drażniący ucho tekścik od ponad stu lat jest narzędziem indoktrynacji i prania małych mózgów. Bo, jak inaczej nazwać (w XXI wieku) przekonywanie, że ośmioletnie dziecko rośnie po to, by oddać życie za kawałek ziemi? […]**
Komentarz:
Zdziwienie budzi nawoływanie do budowania podstaw nowoczesnego patiotyzmu w oparciu o naukę, lojalność wobec kraju, płacenie podatków, uczestnictwo w wyborach, budowę potężnej armii, dbałość o środowisko naturalne i kulturowe dziedzictwo, przy jednoczesnej negacji wartości najwyższego poświęcenia, jakim jest oddanie własnego życia za kraj i współrodaków.
Autorce, mieszkającej i pracującej w Brukseli, do pamięci: Dzięki tym dzieciom z początku XX wieku, wychowanym na „wierszydle drugorzędnego poety” pod knutem rosyjskim, pruskim i austriackim, które to później oddały życie za ten „kawałek ziemi”, może Pani robić karierę w Eurolandzie jako Polka oraz od czasu do czasu nawiedzać ten przeorany cudzymi buciorami i nasiąknięty krwią jego obrońców „Katoland”.
Więcej szacunku — o logice nie wspominając.
Tytułem uzupełnienia, wierszyk Bełzy z 1897 roku:***
Hej! wy małe swywolniki!
Do książeczki, do książeczki!
Oto niosę wam wierszyki,
I obrazki i bajeczki!
Tu literka po literce,
Umysł w główce wam rozświeci,
Miłość bratnią wszczepi w serce,
I cel zacny wskaże — dzieci!
Lecz niech każde z was pamięta,
Że nie próżno główkę trudzi,
Że ta ojców ziemia święta,
Pożytecznych czeka ludzi!
Że nie tylko wciąż bojowo,
Nie przy szabli, nie przy zbroi,
Ale sercem, ale głową,
Przyjdzie służyć ziemi swojej!
A więc ucz się polska młodzi!
W pracy siły hartuj młode!
Może w tobie Bóg odrodzi,
Dawną wielkość i swobodę!
Nowy komplet strójów polskiej reprezentacji w piłce nożnej
Producent: Nike
4 marca 2014 r.
Z informacji Nike, Inc.:
„Reprezentacja Polski zaprezentowała nowy komplet strojów przed międzynarodowym towarzyskim meczem ze Szkocją. Projekt strojów jest inspirowany polską flagą i słynnym Orłem — najbardziej uniwersalnymi i zaszczytnymi symbolami narodowymi. […] Poza zapewnieniem szczególnych korzyści z wykonanej odzieży, naszym celem jest uczczenie ducha i dumy każdego kraju. Wiemy, jak wiele znaczy Orzeł dla polskich graczy i widzimy niesamowite wsparcie fanów przez lata. Dla odzwierciedlenia więzi między zespołem i narodem wizerunek Orła umieszczono na koszulce i dyskretnie wewnątrz kołnierza. […] ”*
Komentarz:
Styczniowy „przeciek” medialny okazał się zgodny z faktami — PZPN'owski „Wąrzeł” zniknął z koszulek. Na sercu zawodników widniał będzie pełen herb Polski. Niestety wzór orła oraz kształt tarczy na aplikacji ma wyraźnie clip-art'owe pochodzenie.
Purystom zastosowany kolorystyczny trójpodział stroju wyjazdowego przypomina raczej nawiązanie do barw peruwiańskich, austriackich lub — w wersji domowej — nieoficjalnych białoruskich.
VIII posiedzenie Komitetu Strategii Współpracy Polski i Rosji
Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP
19 grudnia 2013 r.
Z informacji ministerstwa:
„Pod przewodnictwem ministrów spraw zagranicznych obu państw Radosława Sikorskiego i Siergieja Ławrowa obradował w czwartek w Warszawie Komitet Strategii Współpracy Polski i Rosji. Spotkanie było okazją do podsumowania stanu polsko-rosyjskich relacji dwustronnych i dyskusji o programie współpracy na kolejne lata. Do spotkania doszło w Pałacu na Wyspie w Łazienkach Królewskich w Warszawie. […] Na koniec szefowie dyplomacji Polski i Rosji wręczyli dyplomy ministrów spraw zagranicznych Polski i Rosji «Za wybitne zasługi w dziele wzajemnego zbliżenia i porozumienia społeczeństw Polski i Rosji» dwojgu laureatom, którymi w tym roku byli aktorka Joanna Moro, odtwórczyni głównej roli w serialu telewizyjnym poświęconym Annie German oraz znany rosyjski reżyser i dramatopisarz Iwan Wyrypajew, który jest od lata związany z Polską. — Te dyplomy otrzymują osoby, które tworzą markę Polski w Rosji i Rosji w Polsce — zaznaczył minister Sikorski. […]”*
Komentarz:
Oficjalne dyplomy państwowe winny być przykładami dbałości o symbole narodowe. Kuriozalne jest zatem stosowanie w ich graficznej oprawie nieoficjalnego wzoru godła państwowego RP — zarówno herbu (wzorzec „wikipedyjny”) jak i samego orła (internetowy clip-art).
Z informacji o portalu:
Z uwagi na miliony (TAK, MILIONY!) Polaków zamieszkujących bądź przebywających czasowo na terenie Republiki Federalnej Niemiec i Europy oraz Cudzoziemców poszukujących kontaktów z polskimi firmami działającymi poza granicami Polski postanowiliśmy stworzyć ten internetowy serwis!*
Komentarz:
Intencje dobre — portal ma służyć wymianie informacji ułatwiającej działalność gospodarczą. Pytanie jednak, czy wdrożona wizualna forma portalu prywatnej firmy komercyjnej, szczególnie w obrębie winiety i znaku graficznego, nie nosi znamion tzw. „łudzącego podobieństwa” do symboli oficjalnych agend rządowych. Termin ten znany jest w prawodawstwie niemieckim z ustawy o przekroczeniach porządkowych RFN — § 124 „Stosowanie herbu lub flagi urzędowej:
Wykroczenie administracyjne popełnia ten, kto bez zezwolenia używa
herbu federalnego lub kraju związkowego lub wizerunku orła federalnego, albo odpowiedniej części herbu kraju związkowego lub
wykorzystuje federalną flagę urzędową lub kraju związkowego.
Wymienionym w ust 1 herbom, flagom i godłom odpowiadają także te, które są łudząco do nich podobne.
Wykroczenie jest zagrożone karą grzywny.” **
Niestety polskie prawodawstwo nie dość precyzyjnie zabezpiecza wizerunek oficjalnych symboli państwowych, a furtka w postaci ustawowego zapisu o „formie stylizowanej lub artystycznym przetworzeniu” wizerunku godła, pozwala na nieograniczoną dowolność w jego użytkowaniu przez podmioty do tego nie uprawnione.
Smaczkiem tego przypadku jest fakt, że ta sama agencja zaprojektowała także stronę dla kancelarii adwokackiej, w której stopce zamieszczone zostały herby Niemiec i Polski. Ten ostatni ze zmienioną tarczą — zapewne w ramach „stylizacji lub artystycznego przetworzenia”.
I na koniec, dla pełni obrazu — mając na względzie szczególnie tych, którzy nie są obeznani w kontekście wizualnej tożsamości rządowej — warto wskazać źródło inspiracji wykreowanego logo portalu panoramafirm.de:
Ukraińska Socjalistyczna Republika Sowiecka
Rosyjska Socjalistyczna Federacyjna Republika Sowiecka
Plakaty propagandowe z lat 1919-1922
Radosław Sikorski — minister spraw zagranicznych RP
Wywiad dla programu telewizji CNN
Fareed Zakaria „GPS” CNN
23 lutego 2014 r.
Z zapisu wywiadu:
ZAKARIA: „[…] Do you think Russia would ever allow Ukraine to be a fully independent country with an association with the European Union?
SIKORSKI: Ukraine is a fully independent country and her sovereignty and her borders are actually guaranteed by the Budapest Declaration of the United States, United Kingdom and Russia. Remember, Ukraine gave up voluntarily its nuclear weapons and in return she received those guarantees. And I think we should hold Russia to those guarantees. And Ukrayina (ph), Eastern Ukraine, these are large areas. Ukraine is a country of over 40 million people. This is no Transnistria, no Georgia. And playing with separatism would be a very dangerous game.[…]” *
Komentarz:
Znamienne użycie polskiego symbolu militarnego przez ministra spraw zagranicznych w wywiadzie na temat sytuacji na Ukrainie. W kontekście oceny rosyjskich działań drobiazgiem wydaje się być błędne ustawienie barw znaczka. Warto jednak zwracać uwagę na szczegóły, by nie popełniać błędów na przyszłość.
Naszywki z kombinezonu kosmicznego
ppłk. Mirosław Hermaszewski
Lot kosmiczny — Sojuz 30
28 czerwca — 5 lipca 1978 r.
Sąd Rejonowy Poznań Grunwald-Jeżyce
Sędzia Magdalena Adamiec
Sygnatura akt: VIII W 2145/13
19 lutego 2014 r.
Z ogłoszenia wyroku:
[…] Sąd w składzie tu obecnym po rozpoznaniu akt w sprawie J.N., obwinionej o to, że
w dniu 16-17 lutego 2013 roku na stronie internetowej umieściła w ofercie sprzedaży czarnego orła na brązowym tle, podpisanego jako „Godło Polski”, czym okazała demonstracyjne lekceważenie Narodowi Polskiemu Rzeczypospolitej Polskiej
jest to czyn z art. 49 § 2 kodeksu wykroczeń
orzeka:
obwinioną J.N. uniewinnia od zarzutu czynu wyżej wymienionego tj. wykroczenia z art. 49 § 2 kodeksu wykroczeń. […]”
Z przedstawienia ustnych motywów wyroku: „Symbole Rzeczypospolitej Polskiej, takie jak godło, herb, czy barwy narodowe, są naszym wspólnym dobrem niezależnie od wieku, od wykształcenia, czy od wyznania. Są to elementy naszej wspólnej tożsamości, historii i tradycji, które zawsze łączyły i będą łączyć wszystkie pokolenia Polaków.
Dlatego też na pochwałę zasługuje postawa obywatelska, którą zaprezentował Pan, który zawiadomił o popełnieniu czynu zabronionego, ponieważ należy wierzyć, że działał on w trosce o poszanowanie symboli narodowych. Nie przeszedł on obojętnie wobec umieszczenia wizerunku orła, stylizowanego na godło państwowe, na produktach przeznaczonych do obrotu handlowego.
Niemniej w tej sytuacji nie możemy mówić o naruszeniu prawa. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej stanowi, że godłem państwowym jest wizerunek orła białego w koronie na czerwonym polu. Według ustawy zasadniczej ten wizerunek orła podlega ochronie, co uzasadnia ustawa o godle, barwach i pieczęciach.
Wprawdzie umieszczony na naszywkach oferowanych do sprzedaży przez obwinioną wizerunek orła różni się od wzoru godła państwowego umieszczonego jako załącznik do wskazanej ustawy, to jednak należy wyraźnie wskazać, że ustawa, o której tu sąd mówi, zezwala na umieszczanie barw narodowych, czy godła, w formie stylizowanej, czy artystycznie przetworzonej, na produktach przeznaczonych do obrotu handlowego.
Ma to służyć przede wszystkim, tak jak i w omawianej sytuacji, popularyzacji naszych symboli narodowych. Dlatego też po stronie J.N. sąd w żaden sposób nie dopatrzył się realizacji znamion wykroczenia i uniewinnił obwinioną od zarzucanego jej czynu. […]”
Komentarz:
Wyrok zgodny z przewidywaniem. Uzasadnienie także. Treść pisemnego uzasadnienia dostępna będzie po formalnym wystąpieniu stron z wnioskiem o pisemne sporządzenie uzasadnienie wyroku. Wyrok jest nieprawomocny.
Komentarz do przedstawionych ustnych motywów wyroku w przygotowaniu. Warto jednak już teraz wskazać, że art. 49 § 2 kodeksu wykroczeń brzmi:
„Tej samej karze podlega, kto narusza przepisy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej.”
a nie:
„Kto w miejscu publicznym demonstracyjnie okazuje lekceważenie Narodowi Polskiemu, Rzeczypospolitej Polskiej lub jej konstytucyjnym organom, podlega karze aresztu albo grzywny.” (art. 49 § 1 kw)
A tak nawiasem — chyba za złośliwość przedmiotów martwych uznać należy fakt, że w kolejnej już sali rozpraw Sądu Rejonowego — tym razem nr 10 — godło państwowe zawieszone na ścianie za stołem sędziowskim, także miało wyraźne odchylenie od pionu.
Plakat Towarzystwa Patriotycznego
Fundacja Jana Pietrzaka
Autor: Wojciech Korkuć, 2013 r.
W przeddzień kolejnej odsłony rozprawy odwoławczej w sprawie o wykroczenie: okazanie demonstracyjnego lekceważenia Narodowi Polskiemu, Rzeczypospolitej Polskiej poprzez umieszczenie w ofercie sprzedaży czarnego orła na brązowym tle, podpisanego jako Godło Polski, warto przedstawić powyższy plakat jako wizualny przykład właściwego rozumienia artystycznego przetworzenia wizerunku orła z godła państwowego RP.
Oczekiwać należy, że sąd poza ustaleniem czy udostępnienie w sprzedaży naszywki z wizerunkiem czarnego orła na oliwkowym tle, podpisanej Godło Polski, jest naruszeniem art. 49 kodeksu wykroczeń, podejmie także próbę rozstrzygnięcia kwestii rozumienia „formy stylizowanej lub artystycznie przetworzonej” w odniesieniu do wizerunku godła umieszczanego na przedmiotach w obrocie handlowym.
Komentarz:
Dla przykładu warto przypomnieć, że w odpowiedzi Ministerstwa Gospodarki na zapytanie o możliwość naruszenia ustawy o godle i barwach narodowych wizerunkiem czarnego orła stosowanym w logo ministerstwa, Departament Komunikacji Społecznej poinformował, że:
logotyp Ministerstwa Gospodarki został przygotowany w duchu poszanowania symboli narodowych;
znak ten nie jest sprzeczny z regulacjami o godle i barwach narodowych oraz Konstytucją RP. Ustawa o godle, barwach i hymnie Rzeczpospolitej Polskiej nie reguluje kwestii graficznego przetwarzania symboli państwowych oraz zasad i sposobu ich wykorzystywania przez organy administracji publicznej;
symbol orła w logotypie MG stanowi wierne odwzorowanie znaku orła z godła państwowego. Jego kontrastowy, stalowoszary kolor służy lepszemu uwidocznieniu znaku na jasnych tłach. Istnieje oczywiście także wersja logotypu z białym orłem, którą stosuje się na tłach ciemnych.*
W opinii ministerstwa uwagę zwraca kuriozalność sformułowania „wierne odwzorowanie”. Dokonana podmiana znaku na oficjalnej stronie ministerstwa dowodzi, że deklarowany brak sprzeczności z regulacjami prawnymi obowiązującymi urzędy administracji centralnej, wcale nie jest taki oczywisty.
Warto też zauważyć, że wersja znaku, zastosowana w winiecie witryny ministerstwa, nie istnieje w wytycznych „Systemu identyfikacji wizualnej Ministerstwa Gospodarki”. Na pozostałych polach komunikacji informacyjnej oraz promocyjnej ministerstwo nadal stosuje wizerunek „czarnego logOrła”.
Kampania „Szanuj życie! Bezpieczna praca w gospodarstwie rolnym”
Państwowa Inspekcja Pracy
Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego
Wdrożenie: lipiec 2013 r.
Z listu Głównego Inspektora Pracy i Prezesa KRUS:
Szanowni Państwo, rozpoczynamy trzyletnią kampanię informacyjną pod hasłem „Szanuj życie! Bezpieczna praca w gospodarstwie rolnym”. Celem kampanii jest upowszechnienie wiedzy o zagrożeniach zawodowych rolników i przeciwdziałanie ryzyku ich wystąpienia. […] Inicjując kolejne przedsięwzięcie Państwowej Inspekcji Pracy i Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, pragniemy zachęcić Państwa do powszechnego stosowania zasad ochrony zdrowia i życia w gospodarstwie rolnym. Przestrzeganie podstawowych zaleceń bhp służy zwiększeniu bezpieczeństwa pracy, ale również wpływa na wzrost jej efektywności.*
Komentarz:
Odsłona kampanii sygnowanej znajomo wyglądającym znakiem nastąpiła w mediach latem 2013 roku. Półroczny okres uznać można za swego rodzaju test na spostrzegawczość społeczeństwa egzystującego w „globalnej wiosce”.
Wszystko wskazuje na to, że kampania trafiła idealnie do grupy celowej, która nie zna się — bo nie ma takiego obowiązku — na kontekście wizerunkowym. Dowodem na to jest brak reakcji pozarolniczego świata na „łudzące podobieństwo” znaku kampanii PIP/KRUS do logo wyborczej kampanii kandydata na prezydenta USA z 2008 roku.
Tożsamość wizualna Rządu Republiki Estonii
Projekt znaku: Asko Künnap, 2011
Opracowanie tożsamości wizualnej: Velvet Creative Alliance, 2013
Wdrożenie: 11 lutego 2014 r.
Z informacji Rządowego Biura Komunikacji:
Rząd wdraża wspólną tożsamość wizualną. Od dziś organy rządowe przyjmują wspólną tożsamość wizualną, która bazuje na herbie państwowym oraz wywiedzionym z niego znaku graficznym w postaci trzech lwów. Wprowadzenie wspólnej tożsamości wizualnej pomaga uczynić komunikację rządu bardziej łączną, zgodnie z założeniem, że władze rządowe pracują jako spójny zespół w służbie obywateli.*
Komentarz:
Projekt znaku graficznego dla organów państwowych Estonii wyłoniony został w ramach konkursu zorganizowanego przez kancelarię stanu rządu Estonii w 2011 roku. Dla laureata przewidziano nagrodę 3000 Euro. Spośród 39 projektów zgłoszonych na konkurs komisja konkursowa nie wyłoniła zwycięzcy. Podjęto decyzję o wyróżnieniu 3 opracowań autorstwa:
Asko Künnap — nagroda 2000 Euro za klarowność, prostotę i elegancję;
Markko Karu — nagroda 1000 Euro za innowacyjne podejście;
Marko Kekishev i Mart Anderson — wyróżnienie.
Projekt Asko Künnap'a został przewidziany do dalszego rozwinięcia. Warto zauważyć, że zaproponowanemu projektowi rządowego znaku zarzucono „nieheraldyczność” w postaci wyodrębienia samego godła ze złotego pola tarczy herbu państwowego. Wdrażane obecnie opracowanie przewiduje równoległe stosowanie pełnego wzoru herbu państwowego.
Kolejny rząd dochodzi do wniosku, że spójny wizerunek służy nie tylko właściwej komunikacji, ale przede wszystkim jest oznaką właściwego nastawienia: „My z Waszych podatków dla Was”, a nie „wy i wasze podatki dla Nas”.
Mnożone znaki, tworzone dla poszczególnych agend rządowych, są ewidentnym przykładem dominacji myślenia resortowego wewnątrz rządu, a także — co tu ukrywać — przejawem „władczej udzielności” urzędnika na zajmowanym stołku.
Zestawienie dotychczasowego „bałaganu” wizualnego Estonii i aktualnego Polski:
W przypadku polskiego rządu trwa w najlepsze wylęg nowych logo (patrz: Ministerstwo Zdrowia) oraz „wywijanie orła”, czyli dowolność stosowania głównego symbolu państwowego. Wygląda na to, że „Orzeł Biały” musi poczekać na właściwy czas i… lepszy rząd.
Olimpijskie orły i orlica
Kamil Stoch — złoty medal —skoki narciarskie — skocznia duża
15 lutego 2014 r.
Zbigniew Bródka — złoty medal — łyżwiarstwo szybkie — 1500 m
15 lutego 2014 r.
Justyna Kowalczyk — złoty medal — bieg stylem klasycznym — 10 km
13 lutego 2014 r.
Kamil Stoch — złoty medal — skoki narciarskie — skocznia normalna
9 lutego 2014 r.
Zimowe Igrzyska Olimpijskie Soczi 2014
Brawo!
--
Foto: TVP © 2014
[P] 15.02.2014
Klimczok 1117 m n.p.m.
Beskid Śląski
4 lutego 2014 r.
Komentarz:
„— bo ja — mówi — jestem z lasu i już…” *
Recydywa czarnego „logOrła”
Polsko-Szwajcarskie Forum Gospodarcze
Ministerstwo Gospodarki
Warszawa
27 stycznia 2014 r.
Z informacji na stronie ministerstwa:
Będziemy korzystać z wzajemnych doświadczeń w przepływie technologii z nauki do przemysłu oraz kształcenia zawodowego młodzieży. To pomoże zwiększyć innowacyjność i konkurencyjność naszych gospodarek - powiedział wicepremier, minister gospodarki Janusz Piechociński otwierając Polsko-Szwajcarskiego Forum Gospodarczego z udziałem prezydentów obu krajów. Debata odbyła się 27 stycznia 2014 r. w Warszawie.*
Komentarz:
Wygląda na to, że bez sądowego wyroku Ministerstwo Gospodarki nie zaprzestanie sygnować czarnym „logOrłem” działań reprezentujących Polskę na arenie międzynarodowej.
A przy okazji — czy Wicepremier RP, reprezentując polski rząd na spotkaniu z udziałem prezydentów Szwajcarii i Polski, koniecznie musi nosić w klapie marynarki partyjny znaczek?
Puchar Świata 2014
FIS Cross-Country World Cup
Szklarska Poręba
18/19 stycznia 2014 r.
Z bloga na portalu salon24.pl:
Zwycięstwo J. Kowalczyk. Czy wszystko już musimy sprzedać? […] Cóż, wypadałoby się nam cieszyć z sukcesu reprezentantki... No właśnie! - Jakiego kraju? Napis DOLNY ŚLĄSK na piersi wskazywałby na Polskę, ale obok napisu widzimy godło niemieckie (bodajże) z czasów Bismarcka. Czy już wszystko musimy sprzedać? Można zwątpić i już nie wykluczać, że kiedyś po zwycięstwie polskiego sportowca usłyszymy "Deutschland, Deutschland über alles" zamiast naszego "Mazurka Dąbrowskiego".*
Komentarz:
Mylenie orła piastowskiego z herbu województwa dolnośląskiego z orłem rzeszy niemieckiej Bismarcka, wynika z prostej asocjacji: czarne = niemieckie. Obecność wizerunku orła w średniowiecznej kulturze europejskiej oraz historii poszczególnych państw ma swoje wspólne źródła.
Jednakże podobna symbolika nie oznaczała wcale wspólnej tożsamości. Znakami czarnego orła sygnowały się rody panujące Niemiec, Śląska, a także Czech (choć w tym przypadku była to… orlica). W ich wizerunkach zawarte są jednak specyficzne wyróżniki — warto je poznawać, by poszerzać ułomną wiedzę.
Dla przykładu znaki heraldyczne niemieckiego cesarza Henryka VI Hohenstaufa (1165-1197) oraz piastowskiego księcia wrocławskiego Henryka IV Probusa (1253-1290).**
Przeglądając publikacje na różnych portalach tematycznych, prywatnych blogach, czy też komentarze na forach dyskusyjnych, nie sposób nie zauważyć przewagi „świętego oburzenia” nad rzetelną wiedzą. I choć jak najbardziej słusznym jest punktowanie rzeczywistych uchybień w zakresie symboli narodowych — szczególnie tych popełnianych z urzędu — to nic nie usprawiedliwia ignorancji w dowodzeniu urojonego „przestępstwa”.
Z przykrością trzeba bowiem przyznać, że stan wiedzy sporej części społeczeństwa na temat symboli narodowych, ich właściwego wizerunku oraz obowiązujących norm w zakresie stosowania, a także źródeł historycznych, czy też ponadczasowych zasad heraldyki, jest niedostateczny.
Niestety niewiedza i błędy — powielane z siłą broni masowego rażenia przez „tubę” internetową — stają się wiedzą ogólnie obowiązującą. Prowadzi to w efekcie do formułowania nieszczęsnych tez i zarzutów.
Nowe logo ministerstwa
Ministerstwo Zdrowia RP
Wdrożenie: 24 grudnia 2013 r.
Autor: Peppermint
Z informacji na stronie internetowej ministerstwa:
Witamy w nowym serwisie Ministerstwa Zdrowia! Jeśli chcecie się podzielić z nami swoimi sugestiami lub zauważyliście błąd w wersji beta, prześlijcie nam maila na adres betamz@mz.gov.pl. Będziemy wdzięczni za Waszą pomoc w udoskonalaniu serwisu, bo tworzymy go z myślą o Was.*
Komentarz:
Trzeba przyznać, że orzeł wciśnięty w logo raczej na zdrowego nie wygląda…
Dowód osobisty
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych RP
Wykonawca: Państwowa Wytwórnia Papierów Wartościowych
13 stycznia 2014 r.
Z informacji na stronie internetowej ministerstwa:
„Nowe zabezpieczenia dowodu osobistego. Usunięto nitkę znajdującą się na rewersie karty, nad polem odczytu maszynowego. W zmodyfikowanym wzorze nitkę zastąpiono wielobarwnym paskiem, świecącym pod wpływem działania światła ultrafioletowego, niewidocznym w świetle dziennym. Pasek zawiera mikrodruk pozytywowy treści „RZECZPOSPOLITAPOLSKAREPUBLICOFPOLAND" i przejście kolorystyczne widzialne w UV według następującej sekwencji kolorów: zielony-czerwony-zielony.
Na awersie wprowadzono przezroczyste wypukłe elementy wyczuwalne dotykiem na powierzchni karty.
Zmodyfikowano zabezpieczenie CLI znajdujące się w prawym górnym rogu na rewersie karty. Modyfikacja poprawiła wyrazistość poszczególnych obrazów znajdujących się w tym elemencie (PESEL, data). Dodatkowo element graficzny w postaci czerwonych liter POL uzupełniający obraz w polu CLI zmienia się z pozytywowego w negatywowy. Oznacza to, że ten sam obraz w zależności od kąta obserwacji może być jasny lub ciemny.
Nieznacznie zmienił się hologram umiejscowiony w prawym dolnym rogu na awersie dokumentu. Zachowano główne elementy znaku: reliefowy kontur Polski oraz stylizowane litery RP. W dalszym ciągu jest to element o metaliczno-srebrnym połysku.”*
Komentarz:
W 2011 roku, po podpisaniu nowelizacji ustawy o dowodach osobistych, pojawił się nowy wzór dowodu osobistego (patrz zakładka: Obywatel) anonsowany jako nowoczesny dokument — E-dowód wyposażony w chip elektroniczny — pozwalający na dokonywanie czynności prawnych.
Jego wydawanie zaplanowano na lipiec 2013 roku. Dokładnie rok temu poinformowano o przesunięciu terminu przetargu na wykonanie dokumentów. Wdrożenie nowego dokumentu miało być sfinansowane ze środków unijnych. Po kolejnym roku okazało się, że „nowy dowód” będzie bazował jednak na starym — a więc nadal dokument plastikowy bez chipu, za to dodatkowymi zabezpieczeniami.
Zarówno przy wdrożeniu plastikowego dowodu osobistego w 2000 roku, jak i przy jego modyfikacjach w 2009 oraz 2011, tak i teraz nikt nie zauważył, że zamieszczony wizerunek herbu jest niezgodny z obowiązującym wzorem z załącznika do ustawy o godle. Dotyczy to zarówno kształtu tarczy jak i wizerunku graficznego orła. Clip-art króluje.
A tak przy okazji, także równo rok temu (patrz poniżej wpis: „Z Orłem Białym państwu nie po drodze”) opisany został nowy wzór wprowadzanego prawa jazdy, nie posiadającego w głównej warstwie graficznej oficjalnego symbolu państwowego — herbu RP.
Projektanci zabezpieczeń umieścili grafikę obrotomierza i prędkościomierza, ale na wizerunek godła państwowego już miejsca nie znaleźli. Najwyraźniej polscy urzędnicy chcą być bardziej „brukselscy” niż Bruksela i nie biorą pod uwagę faktu, że unijne wytyczne dopuszczają możliwość zastosowania na dokumencie symboli narodowych.
Kalendarze na rok 2014
Ambasada RP w Astanie
Wydział Promocji, Handlu i Inwestycji w Ałmaty
31 grudnia 2013 r.
Z informacji na stronie internetowej ambasady RP:
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji w Ałmaty opracował i wydał kalendarz biurowy na 2014 rok ze zdjęciami i krótkimi opisami polskich specjalności eksportowych w języku rosyjskim.*
Komentarz:
Ministerstwo Gospodarki jest wdzięcznym obiektem monitoringu stosowania wizerunku polskich symboli państwowych. Poczynając od czarnego orła w logo samego ministerstwa, przez „wikipedyjny” wzór herbu RP, używany dla potrzeb Wydziałów Promocji, Handlu i Inwestycji, działających przy polskich ambasadach i konsulatach, aż po detaliczne wydawnictwa promocyjne.
Tym razem clipart'owa wersja herbu RP„uszlachetniona” białą bordiurą.
Nowy strój polskiej reprezentacji w piłce nożnej
Wersja „wyjazdowa”
Producent: Nike
8 stycznia 2014 r.
Footy Headlines:
W przeciwieństwie do strojów Euro 2012, na których rozpoznawalnego orła dodano miesiąc po udostępnieniu pierwszego kompletu, nowy strój wyjazdowy Polska 2014 nie posiada logo PZPN. Orzeł jest umieszczony po lewej stronie klatki piersiowej.
Komentarz:
Jak powiedział — tak zrobił. Wygląda na to, że — według opublikowanego „przecieku” — zgodnie z zapowiedziami prezesa Bońka, logo PZPN zniknie z koszulek piłkarskiej reprezentacji. Zamiast herbu państwowego pojawi się sam orzeł.
Niestety — najwyraźniej z braku odpowiedniego wzorca — zamieszczony na wizualizacji orzeł ma clip-art'owe pochodzenie. Liczyć należy, że finalnie będzie to odpowiedniej jakości aplikacja.
Na koszulce dotychczasowy poziomy biały pas zastąpiony zostanie pionowym, co w całości tworzy wrażenie nawiązania do barw austriackich.
Nike nie komentuje medialnego „przecieku” — oficjalna prezentacja strojów w marcu. A ponieważ PZPN zapomniał o bieżącym kalendarzu rozgrywek polskiej reprezentacji, zatem w styczniu Wąrzeł będzie jeszcze na koszulkach po staremu.
Nowy Rok
1 stycznia 2014 r.
Mniej „wywijania orła” z urzędu.