AKTUALNOŚCI 2014

Jedno stare życzenie na Nowy Rok

Nowy Rok

1 stycznia 2015 r.

Mniej urzędowego „wywijania orła” — w każdej dziedzinie — by nie musiał się wstydzić.

„Przepoczwarzanie się” godła

Prof. Tomasz Nałęcz o noweli grudniowej przyjętej 29 grudnia 1989 roku

Rozmowa dnia / Sygnały dnia / Jedynka

Polskie Radio

29 grudnia 2014 r.

Z „Rozmowy dnia” w Polskim Radio: 

Krzysztof Grzesiowski: „Pewnie już tego nie pamiętamy albo nie wszyscy pamiętają, ot, choćby ze względu na wiek, jakie dyskusje toczyły się, kiedy przywracano orłu koronę i jaki to miał być wzór orła, czy to jest godło, czy to jest herb, bo to są różnice. Pan jest historykiem, zwłaszcza dwudziestolecie międzywojenne. To był wzór z 1927 roku projektu Zygmunta Kamińskiego ten orzeł, którego przywrócono. To takie ciekawe czasy, mówiąc szczerze, udało się.

Tomasz Nałęcz: Tak, heraldycznie to herb...

KG: Ten spór dotyczył zupełnie innych spraw i toczył się na zupełnie innym poziomie.

TN: Zresztą wiele też było takiej praktyczności w realizacji tego postanowienia, bo nawet przywracano... Zresztą ta nazwa, nie herb, tylko godło, jest pomyłką polityczną czy legislacyjną z roku 21, bo rzeczywiście heraldycy — wiem to, zajmuję się tym u boku prezydenta Komorowskiego — od czasu do czasu nalegają na prezydenta, żeby zmienić Konstytucję, wprowadzić terminy zgodne właśnie z tymi naukowymi...

KG: Z heraldyką.

TN: Tak, tylko że mamy do czynienia z pewnym konstytucyjnym takim nieporozumieniem, ale trwającym od blisko wieku, tak że... Ale myślę, że w 89 roku to rzeczywiście powtórzono tą pomyłkę z roku 21 i herb nazwano godłem i tak to już jest, chociaż studenci na pierwszym roku na wydziałach historii uczą się, co jest godłem, co jest herbem, to w naszej Konstytucji zapis jest inny.

Natomiast musiało potrwać, zanim wyprodukowano nowe wizerunki, no bo kopiowano te rozwiązania z lat 20., z II Rzeczypospolitej, a radzono sobie na razie w taki domowy sposób, to znaczy do tego peerelowskiego orła po prostu domalowywano czy dorabiano koronę, co heraldycznie nie pasowało, bo ta korona powinna być wkomponowana  w skrzydła, dostosowana do wielkości orła. No, do legendy przechodzą te żony czy córki milicjantów, które dohaftowywały na mundurach tego orła do peerelowskich niebieskich wtedy jeszcze mundurów.

Takie to było to przepoczwarzanie się PRL-u w Rzeczpospolitą Polską, ale ta zmiana konstytucyjna była takim właśnie ukoronowaniem tego procesu, a zarazem otwarciem nowego, bo rok następny 90., będziemy to ćwierćwiecze obchodzili właśnie w tym roku, który się rozpocznie za parę dni, był rokiem kolejnych zmian.[…]*

Komentarz: 

To tytułem uzupełnienia informacji o 25 leciu ponownego ukoronowania orła (patrz niżej: Aktualności 21 grudnia 2014) świeżym cytatem z radiowego wywiadu z prof. Tomaszem Nałęczem. Trzeba przyznać, że w wypowiedziach doradcy prezydenta ds. historii i dziedzictwa narodowego pojawiają się „smaczki” nie do pominięcia — choćby obrona wprowadzenia przez Kancelarię Prezydenta RP w 2010 roku „kotylionu narodowego” lub propozycja zakładania na Święto Niepodległości stroju zająca z czerwonymi uszami i z białym nosem, jako symbolu radosnego patriotyzmu (patrz: Aktualności listopad 2012).

Pomijając odbrązawiające legendy o przywróceniu korony rękami dobrych sejmowych komunistów, tudzież żon milicjantów, tym razem ciekawostką jest wskazanie źródła „konstytucyjnego błędu” w określeniu herbu Polski mianem godła oraz datowanie owej pomyłki na rok 1921. Trudno bowiem zlokalizować legislacyjny akt, formułujący takowy zapis, we wskazanym przez profesora Nałęcza okresie. Zachodzi uzasadnione podejrzenie, że historykowi myli się tzw. konstytucja marcowa z 1921 roku z ustawą z roku 1919.

Jedynym — i to pozalegislacyjnym — oficjalnym opracowaniem wydanym w roku 1921, dotyczącym wizerunku polskich symboli państwowych, była publikacja Ministerstwa Spraw Wojskowych RP „Godło i barwy Rzeczypospolitej Polskiej”. Zawierała ona jednak wyłącznie opis godła przedstawionego pod postacią pieczęci państwowych oraz flagi Naczelnika Państwa:

• Godło i barwy narodowe, na mocy uchwały Sejmu Ustawodawczego z dnia 1 sierpnia r. 1919 […] są następujące:

• Godło. W polu czerwonym orzeł srebrny z głową zwróconą w prawo, ze skrzydłami uniesionymi do gówy, z dziobem, szponami i koroną złotemi (fig. 1, 2, 3, 5).1

Aktualny opis godła państwowego zawarty w Konstytucji RP brzmi:

• Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego w koronie w czerwonym polu.2

natomiast odpowiedni zapis zamieszczony w obowiązującej ustawie o godle, barwach i hymnie RP nosi brzmienie:

• Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego ze złotą koroną na głowie zwróconej w prawo, z rozwiniętymi skrzydłami, z dziobem i szponami złotymi, umieszczony w czerwonym polu tarczy.3

Przez długi czas wielu specjalistów od symboli narodowych, w tym historyków i heraldyków, z projektantami włącznie, wskazywało jako źródło mylenia herbu z godłem komunistyczną konstytucję z 1952 roku stanowiącą iż:

• Godłem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej jest wizerunek orła białego w czewonym polu.4

Dopiero od niedawna publicznie „odkryto”, że określenie „godło” dla herbu pojawiło się już w 1919 roku. Przypomnijmy zatem odpowiednie zapisy:

Ustawa z dnia 1 sierpnia 1919 r.:

• Dopóki nie zostaną ustalone granice Państwa Polskiego i dopóki konstytucja nie określi godeł, barw państwowych, jak i tytułów urzędów i instytucji państwowych, urzędy Rzeczypospolitej używać winny godeł i barw według załączonych wzorów:

• Za Herb Rzeczypospolitej Polskiej uznaje się znak orła białego z głową zwróconą w prawo (dla patrzącego w lewo), ze skrzydłami wzniesionemi do góry, ze złotemi szponami, koroną i dziobem w czerwonem polu prostokątnem (wzór N° 1).5

Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r.:

• Godłami państwowemi są: 

1. herb państwowy t. j. wizerunek orła białego z głową zwróconą w prawo (dla patrzącego w lewo), ze skrzydłami rozwiniętemi, z koroną i dziobem oraz szponami złotemi (orzeł państwowy) na prostokątnej tarczy w polu czerwonem (wzór N° 1),

2. chorągiew Rzeczypospolitej, przysługująca wyłącznie Prezydentowi Rzeczypospolitej, t. j. chorągiew barwy czerwonej z wizerunkiem orła państwowego pośrodku i z obramieniem dookoła. Stosunek szerokości do długości chorągwi wynosi 5:6, wysokość wizerunku orła państwowego w stosunku do szerokości chorągwi 3:5 (wzór N° 2).6

Powtórzmy zatem ponownie — w odniesieniu do naczelnych symboli i znaków państwowych jest jak najbardziej uprawione określanie herbu mianem godła, rozumianego jako najwyższe insygnium tożsamościowe. Natomiast herb, jako określenie heraldyczne, dotyczy nierozłącznego przedstawienia wizerunku godła (symbolu heraldycznego) umieszczonego w polu tarczy. Herb Polski — przedstawiający wizerunek białego orła na czerwonej tarczy — nosi nazwę „Orzeł Biały”.

Właściwa „poprawka” zapisów konstytucji oraz ustawie o godle nie powinna dotyczyć zatem zamiany określenia godło na herb, lecz uzupełnienia jego opisu o nazwę własną „Orzeł Biały”:

• Godłem państwowym Rzeczypospolitej Polskiej jest herb „Orzeł Biały”.

• Za herb Rzeczypospolitej Polskiej uznaje się wizerunek srebrnego (białego) orła w złotej koronie i takimż orężem w czerwonym polu.

A tak przy okazji pytanie — czy Kancelaria Prezydenta RP nie mogłaby postarać się o mniej „przepoczwarzony” domowym sposobem wizerunek orła, wyświetlanego przy okolicznościowych iluminacjach Pałacu Prezydenckiego?

Orzeł Biały wraca do Wielkopolski

Powstanie Wielkopolskie

27 grudnia 1918 r.

Komentarz: 

96 rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Warto pamiętać nie tylko ze względu na historyczny sukces w postaci samodzielnie odzyskanej przez Wielkopolskę niepodległości. Wywalczona zbrojnie wolność to także efekt prawie 100 lat pracy paru pokoleń Wielkopolan — nie tylko żołnierzy, ale i kupców, ziemian, nauczycieli, księży, prawników, przemysłowców, inżynierów, rolników, robotników, księgarzy i wydawców, pisarzy, działaczy oświatowych, a przede wszystkim rodzin — kobiet, mężczyzn i dzieci — które pielęgnowały polskość w praktyce.

BBN usuwa herb Rzeczypospolitej

Biuro Bezpieczeństwa Narodowego

Oficjalna strona internetowa

Wdrożenie: 22 grudnia 2014 r.

Z zapisów ustawy: Art.11:

1. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej wykonuje zadania w zakresie bezpieczeństwa i obronności przy pomocy Biura Bezpieczeństwa Narodowego.

2. Do pracowników Biura Bezpieczeństwa Narodowego stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o pracownikach urzędów państwowych. Przewidziane w tych przepisach uprawnienia właściwych organów przysługują odpowiednio Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Biurem Bezpieczeństwa Narodowego kieruje sekretarz stanu wyznaczony przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

4. Działalność Biura Bezpieczeństwa Narodowego jest finansowana ze środków budżetowych Kancelarii Prezydenta.

5. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej określa organizację oraz zakres działania Biura Bezpieczeństwa Narodowego.[…] *

Komentarz:

Wydawałoby się, że może być tylko lepiej, gdy w sierpniu br. — z lekkim opóźnieniem w stosunku do Kancelarii Prezydenta RP — także BBN umieściło herb Rzeczypospolitej na winiecie swojej strony internetowej (patrz: Aktualności 14 sierpnia 2014 r.). Było to zgodne z właściwą interpretacją art. 2a ustawy o godle, barwach i hymnie RP w odniesieniu do urzędów państwowych. Co prawda wskazany został problematyczny sposób zestawiania znaku graficznego biura z herbem RP, ale trudno przecież oczekiwać od instytucji państwowej wszystkiego od razu (sarkazm).

Wygląda na to, że BBN postanowiło zrezygnować z dotychczas umieszczonego na winiecie strony internetowej znaku (logotypu), co wydaje się być całkiem zrozumiałe i słuszne, jeśli nie wręcz pożądane. Jednocześnie jednak — co jest zupełnie niezrozumiałe —usunęło ustawowy wzór godła państwowego — herb Rzeczypospolitej Polskiej i zastąpiło go wizerunkiem samego orła na białym tle. Winieta BBN przed zmianą (sierpień 2014) i po (grudzień 2014):

Pozostaje zatem skierować przedstawicieli BBN do Dyrektora Zespołu Szefa Kancelarii Prezydenta RP, w której to rękach jest publikacja pt. „Wprowadzenie do standaryzacji godła państwowego”. Należy wierzyć, że zawarte w niej podstawowe dane, związane z użytkowaniem symboli państwowych, zostaną udostępnione także dla potrzeb BBN, zgodnie z deklaracją ich wykorzystania przez KPRP.

Życzenia z urzędu

Boże Narodzenie

Życzenia urzędów centralnych

Oficjalne strony internetowe

24 grudnia 2014 r.

Przegląd świątecznych życzeń skierowanych do obywateli przez urzędy administracji centralnej: 

• Prezydent RP, Sejm RP*, Premier RP**, 

• Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ministerstwo Gospodarki, 

• Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, 

• Ministerstwo Obrony Narodowej, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwo Sportu i Turystyki, 

• Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, 

• Ministerstwo Sprawiedliwości, Ministerstwo Środowiska.

Na stronach Senatu RP, Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej, Ministerstwa Skarbu Państwa oraz Ministerstwa Zdrowia życzeń brak.

Komentarz: 

Większość urzędów centralnych zamieszcza życzenia na swoich oficjalnych stronach internetowych, poza Kancelarią Premiera, która użyła do tego celu konta na Facebook'u. Życzenia mają formę tekstową zilustrowaną zdjęciem lub formę graficzną — kartki świątecznej. 

W tym roku jedynie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych umieściło na życzeniach swoje urzędowe logo z wizerunkiem orła. Ciekawostką jest datowanie na 26 grudnia życzeń złożonych przez ministra Obrony Narodowej 24 grudnia.

A tak przy okazji dobra rada (gratis) dla tych urzędów, które jak diabeł święconej wody unikają wizualnych odniesień do religijnego źródła Świąt Bożego Narodzenia — nic by chyba się nie stało, gdyby choinka z urzędowych życzeń przyozdobiona była bombką z państwowym, „orlim” akcentem, choć może niekoniecznie w oparciu o wzory ogólnie dostępne.***

Świąteczne pozdrowienia dla przedstawicieli administracji państwowej.

25 lecie ukoronowania orła

„Nowela grudniowa”

Ustawa o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej LudowejSejm PRL

29 grudnia 1989 r.

Z zapisów ustawy: 

Art. 1. W Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz.U. z 1976 r. Nr 7, poz. 36, z 1980 r. Nr 22, poz. 81, z 1982 r. Nr 11, poz. 83, z 1983 r. Nr 39, poz. 175, z 1987 r. Nr 14, poz. 82, z 1988 r. Nr 19, poz. 129 i z 1989 r. Nr 19, poz. 101) wprowadza się następujące zmiany:

1) tytuł otrzymuje brzmienie:

• "Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej"; […]

19) w art. 103 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

• "1. Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego w koronie w czerwonym polu."*

Komentarz: 

Nowelizacja Konstytucji wprowadziła przede wszystkim zmianę ustrojową, przywracając władzę Narodowi, jako suwerenowi. Zmieniona też została nazwa państwa z „Polska Rzeczpospolita Ludowa” na „Rzeczpospolita Polska” oraz wizerunek godła państwowego. Po 45 latach zapisami Konstytucji przywrócono herb Rzeczypospolitej Polskiej — „Orzeł Biały” odzyskał koronę.

29 grudnia minie 25 lat od tego symbolicznego faktu. Nowy wizerunek godła państwowego wprowadzony został dopiero 9 lutego 1990 roku ustawą o zmianie przepisów o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej. 

Była to „nowelizacja” ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Wymienione zostały wzory godła państwowego (załącznik nr 1) oraz flagi państwowej z godłem RP (załącznik nr 2). 

Ciekawostką jest fakt, że wstępne projekty nowego wzoru herbu, przygotowane przez Andrzeja Heidricha, zawierały m.in. wizerunek orła z trójlistnym zwieńczeniem przepaski oraz kształt tarczy oparty na tzw. wzorze hiszpańskim.**

Warto podkreślić, że do dziś godło państwowe nie doczekało się oficjalnego opracowania użytkowego, pozwalającego na stosowanie spójnych wizualnie elementów wizerunkowych państwa oraz jego administracji.

Egzekucja logo dla Polski

Głosowanie: „Logo dla Polski”

Organizatorzy głosowania: 

Stowarzyszenie Komunikacji Marketingowej SAR

Krajowa Izba Gospodarcza

Konfederacja Lewiatan

Pracodawcy RP

14 / 28 października — 14 grudnia 2014 r.

Z informacji organizatora: 

W dniach od 14 października do 14 grudnia Polacy oddawali swoje głosy na jeden z trzech projektów logo, które wskazano jako potencjalny znak handlowy naszego kraju. Kampania wywołała bardzo ważną i szeroko zakrojoną debatę publiczną na temat ujednolicenia identyfikacji wizualnej naszego kraju. Projekt spotkał się z licznymi głosami poparcia, ale również krytyki. W opiniach Polaków przeważał pogląd o słuszności przyjęcia idei Creative Tension, z sugestią dalszej pracy nad samą egzekucją w zakresie projektów logotypów. Dlatego koncepcja Creative Tension będzie punktem wyjściowym w dalszym procesie prowadzenia dialogu społecznego oraz procesu informacyjno-edukacyjnego w obszarze brandingu narodowego. Zapraszamy wszystkie środowiska do wyrażania opinii, prowadzenia dyskusji i konsultacji wokół poszukiwania symbolu handlowego dla marki POLSKA. Wasz wkład będzie nieoceniony w procesie ujednolicenia identyfikacji wizualnej naszego kraju.*

Komentarz: 

Przedłużenie głosowanie o 2 miesiące niewiele pomogło. „Sprężyna” jako znak wizerunkowy poległa. Akcja „Logo dla Polski”, przeprowadzona przez profesjonalistów ze środowiska reklamowego, może być podręcznikowym przykładem błędu w sztuce (patrz: Aktualności 14 października 2014). 

Zgodnie z regulaminem głosowania jego wyniki są wiążące dla Organizatora, a znak z największą liczbą głosów winien być przekazany na rzecz Skarbu Państwa, jako oficjalny logotyp dla Polski (Regulamin, Wyniki Głosowania, ust. 1 i 3).

W kontrze do szeroko promowanego medialnie „oficjalnego” działania, pojawiła się kolejna inicjatywa, tym razem „oddolna”. 11 listopada firma ITRO z Białegostoku ogłosiła konkurs na… „Eksportowe logo Polski”:

• Konkurs obejmuje opracowanie projektu graficznego logo promującego Polskę na arenie międzynarodowej. Logo powinno być uniwersalne ponieważ będzie używane jako element wspólny wielu akcji promocyjnych. Powinna być również możliwość używania go jako znak graficzny na produktach „made in POLSKA” i w Internecie.**

Zamiarem organizatora jest wyłonienie 5 projektów spośród prac nadesłanych na konkurs, które zostaną poddane internetowemu głosowaniu. Zwycięzca ma otrzymać nagrodę 20.000 złotych, choć nie jest ona gwarantowana, gdyż organizator przyznaje sobie prawo do niewyłonienia zwycięzcy. Wybrany znak ma zostać przekazany nieodpłatnie Skarbowi Państwa.

Warto zauważyć, że główną ideą inicjatora konkursu jest stworzenie „pierwszej na świecie platformy informacyjnej służącej do promocji kraju POLSKIEJ Wirtualnej Wystawy Narodowej. Jednolitej platformy mającej służyć promocji Polski w Internecie.” 

Budzi to nieodparte wrażenie, że pomysł na konkurs jest bardziej sposobem na autopromocję niż na poszukiwanie wizerunkowego znaku promocyjnego dla Polski. Sama formuła konkursowa jest również podręcznikowym przykładem na darmowe pozyskiwanie wartości intelektualnych, jakimi są projekty znaków graficznych. 

Jednym słowem — duży znak zapytania…

Stan wojenny 1981

Stan wojenny w Polsce

Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego

13 grudnia 1981 r.

Proklamacja WRON: 

„Polki i Polacy! Obywatele polscy Rzeczypospolitej Ludowej! Zwraca się do was Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego. Ojczyźnie naszej grozi śmiertelne niebezpieczeństwo. Antypaństwowe, wywrotowe działania sił wrogich socjalizmowi zepchnęły społeczeństwo na krawędź wojny domowej. Bezprawie, samowola i chaos rujnują gospodarkę, obezwładniają kraj, narażają suwerenność i byt biologiczny narodu. Jawne już przygotowania reakcyjnego zamachu, groźba terroru doprowadzić może do przelewu krwi.

Wysiłki Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, rządu i organów administracji państwowej okazały się nieskuteczne. Apele o patriotyczną rozwagę i wszystkie akty dobrej woli są lekceważone. Agresywność sił antysocjalistycznych, nierzadko inspirowanych i wspieranych materialnie z zagranicy, godzi w konstytucyjne zasady ustroju, torpeduje porozumienie narodowe. Siły te pod szyldem NSZZ „Solidarność” bojkotują rozmyślnie inicjatywy mogące przyczynić się wyprowadzenia Polski z kryzysu. 

Czas zejść z drogi klęski, zapobiec narodowej zgubie. Czas na stanowcze działania w imię wyższej konieczności. Natychmiastowo zapewnione być musi wykonywanie i poszanowanie decyzji legalnych władz i organów państwowych, dyscyplina, ład i porządek. 

Powodując się nadrzędnym interesem narodowym i powagą historycznej chwili Rada Państwa na mocy art. 33 ust. 2 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wprowadziła z dniem 13 grudnia 1981 roku stan wojenny na obszarze całego kraju. […]” *

Komentarz: 

Warto pielęgnować pamięć o trudnych chwilach w historii Polski. Warto przypominać — kto, co, jak, kiedy i gdzie. Warto też korzystać z odpowiednich symboli.

Przy okazji apelu o zapalenie w oknach świec pamięci dla upamiętnienia rocznicy wprowadzenia stanu wojennego, kancelaria Prezydenta RP po raz kolejny posługuje się graficznym przedstawieniem czerwonej wstęgi.**

Po „kotylionie narodowym” na Święto Niepodległości (2010) oraz różowych barwach akcji „Orzeł może” na Dzień Flagi (2013) to kolejny przykład trudności z posługiwaniem się symbolami o właściwym znaczeniu.

— Gdzie jest orzeł?

Samolot rządowy

Wizyta zagraniczna Prezydenta RP

Spotkanie Grupy Wyszechradzkiej w Pradze

11 grudnia 2014 r.

Z informacji KPRP:

Bronisław Komorowski przebywa od czwartku z dwudniową wizytą w Pradze, gdzie bierze udział w spotkaniu przywódców państw Grupy Wyszehradzkiej oraz Austrii i Słowenii.*

Komentarz: 

Wizerunek polskiego godła państwowego na samolotach przeznaczonych do obsługi rządowych rejsów VIP umieszczony został w takim miejscu, że otwarcie drzwi powoduje jego zasłonięcie. 

Jak widać, wciąż trzeba tłumaczyć, że na całość wizerunku państwa składają się także takie „drobiazgi” jak właściwe wykorzystywanie symboli w sytuacjach i miejscach bezpośrednio związanych z jego reprezentantami.

W kontekście zapowiedzianego przez Ministerstwo Obrony Narodowej zakupu nowych maszyn, warto zaznaczyć w odpowiednim czasie i miejscu, potrzebę  zmiany w malowaniu. Może i nawet na taką:

Powtarzamy: Panie Prezydencie, ogon mu się oblepiło — temu orłu.*

Godło państwowe

Mównica prezydenta

Konferencja prasowa

10 grudnia 2014 r.

Komentarz: 

Tak, być może jest to tzw. „drobiazg”, małe przeoczenie lub tylko niedbałość, która nie ma wpływu na… Rzecz w tym, że właśnie wielość takich niedopilnowanych małych rzeczy składa się na rzeczywisty wizerunek państwa, dosadnie określony przez byłego ministra spraw wewnętrznych. 

Zamieszczony od pewnego czasu na mównicy prezydenckiej wzór graficzny herbu państwowego ma pewien mankament. Pomijając sam fakt, że nie jest to oficjalny, ustawowy wzór godła państwowego, to niestety przy jego wykonaniu niedokładnie wycięto ogon samego orła.

Gdyby w KPRP ktoś pytał, po co Prezydent RP otrzymał „Wstęp do standaryzacji godła państwowego” — odpowiedź jest prosta. Po to, aby urzędnik odpowiedzialny za stosowanie symboli miał do dyspozycji odpowiednie i pomocne narzędzie pracy. 

A może nie otrzymał? Pozdrowienia dla zaglądających tu pracowników Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Skotylionowacenie

Dyplom uznania

„Majówka z Polską”

Prezydent RP

Dzień Samorządu Terytorialnego

27 maja 2013 r.

Z informacji na portalu miejskim: 

Prezydent RP Bronisław Komorowski podczas uroczystości z okazji Dnia Samorządu Terytorialnego wręczył Katowicom dyplom uznania za najpiękniej podświetlony budynek publiczny w ramach akcji „Majówka z Polską 2013". Wyróżnienie odebrała wiceprezydent Krystyna Siejna.

Przypomnijmy, Prezydent RP Bronisław Komorowski wraz z Małżonką zachęcał Polaków do wspólnego obchodzenia świąt majowych: Dnia Flagi RP oraz rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Wśród zainicjowanych obchodów, objętych wspólnym hasłem radosnej „Majówki z Polską”, znajdowały się m.in.: akcje kotylionowe w szkołach, biało-czerwone iluminacje, do których dołączyły liczne miasta, a także atrakcje przygotowane w okolicy Pałacu Prezydenckiego.*

Komentarz: 

Nie wydaje się, aby kotylion był oficjalnym znakiem wizerunkowym, sygnującym działania Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Godło państwowe z bandery transatlantyka MS Piłsudski

Godło państwowe

Bandera cywilna 

MS Piłsudski, 1936 r.

Minister Środowiska Maciej Grabowski podarował gdańskiemu Narodowemu Muzeum Morskiemu godło wycięte z bandery transatlantyka MS Piłsudski. Bandera była własnością Władysława Milewskiego, dziadka ministra, który otrzymał ją po zakończeniu służby na MS Piłsudski w 1936 roku.*

Wyborcza promocja z orłem na czarno

wyborysamorządowe2014.pl

Portal wyborczy

Tqit.pl, Łukasz Trzeciakiewicz, Wieluń

Wdrożenie: październik 2014 r.

Z informacji na portalu:

„Plakaty wyborcze na witrynach sklepowych, przystankach, w szkołach i miejscach publicznych to powszechnie już znany powtarzający się przed wyborami obraz każdego miasta i wsi w Polsce. Teraz każdy Kandydat może wzbogacić swoją kampanię reklamową o dodatkowy innowacyjny nośnik promocji swojej osoby – portal wyborczy wyborysamorzadowe2014.pl Nie zgłosiłeś jeszcze swojej Kandydatury? Wystarczy wypełnić krótki formularz zgłoszeniowy i wysłać wiadomość mailową, a masz szansę zwiększyć swój sukces wyborczy. Przekonaj do siebie Wyborców. Pierwsza w Polsce strona internetowa wyborysamorzadowe2014.pl daje Ci szeroki wachlarz możliwości.*

Komentarz: 

Kolejny przykład tzw. kreatywnego mimetyzmu, stosowanego przez podmioty nieuprawnione do używania oficjalnego wizerunku godła państwowego. W ramach szerokiego wachlarza możliwości wykorzystywania symboli państwowych, godłopodobne wzory określane są jako „forma stylizowana lub artystycznie przetworzona”. 

Kłopot tylko w tym, że granicą prze(po)twarzania oficjalnego wizerunku Orła Białego jest jego cecha immanentna — biel. Dodatkowym kłopotem może być w pewnych przypadkach — eufemistycznie ujmując — „bezumowny transfer własności intelektualnej”, którą stanowi wzór graficzny. 

Niektórym użytkownikom internetu wydaje się bowiem, że wszystko, co pojawi się na monitorze jest do wzięcia. W „realu” przedmiot pożądania chroni szyba lub lada, a jeśli nie to sprzedawca skasuje klienta za towar pobrany z półki (do koszyka, a nie do kieszeni) przed jego wyjściem ze sklepu. 

Za „bezumowne pobranie” w sklepie batonika o wartości 0,99 zł sąd wymierzył obwinionemu grzywnę w wysokości 40,00 zł — czyli 40 krotność jego wartości — ta zaś zamieniona miała być na areszt. Utwór chroniony prawem autorskim ma odpowiednio większą wartość, a jego przywłaszczenie zagrożone jest odpowiednio boleśniejszą sankcją karną. 

Brak tej świadomości jest zadziwiający, gdyż jak się okazuje nie dotyczy to osób biednych, bezdomnych lub chorych psychicznie, lecz prowadzących komercyjną działalność gospodarczą, świadczących usługi prawne albo nawet — O tempora, o mores! — utytułowanych wykładowców akademickich renomowanych uczelni, parających się… projektowaniem.

Z czarnym orłem do Prezydenta RP?

Spotkanie Prezydenta RP z Wicepremierem

Belweder

8 września 2014 r.

Z informacji na stronie prezydent.pl: 

W Belwederze spotkanie prezydenta z prezesem PSL. Prezydent Bronisław Komorowski podczas poniedziałkowego spotkania z prezesem PSL, wicepremierem Januszem Piechocińskim uzyskał potwierdzenie, że kandydatem koalicji większościowej na premiera jest marszałek Sejmu Ewa Kopacz.*

Komentarz: 

Po długotrwałej krytyce Ministerstwo Gospodarki oficjalnie wycofało w lipcu 2014 roku wizerunek czarnego orła ze swojego Systemu Identyfikacji Wizualnej (patrz: Aktualności 15 lipca 2014 r.). 

Na potrzeby dokonania tej zmiany ogłoszono wcześniej zapytanie ofertowe na: „Modyfikację Systemu Identyfikacji Wizualnej polegająca na zmianie koloru elementu logotypu (orła) ze stalowego na biały w Księdze Systemu Identyfikacji Wizualnej oraz wszystkich jej elementów”. Za kwotę 1 227,45 złotych realizację tę wykonała firma MIXGRAF Studio Reklamy. 

Pomimo tego czarny orzeł nadal widnieje na elementach wizerunkowych ministerstwa — od ścianki prezentacyjnej widocznej podczas konferencji prasowych, przez wydawnictwa i prezentacje, aż po torby reklamowe. Zapewne zapasy wykonanych materiałów promocyjnych z czarnym orłem zalegają w ministerialnych szafach i trudno je tak po prostu wyrzucić. 

Ale… żeby torbę z czarnym orłem Prezydentowi?

— Panie Prezydencie. Ogon mu się oblepiło. Temu orłu.*

Herb RP na mównicy

„Apel o uspokojenie debaty”

Prezydent RP

19 listopada 2014 r.

Komentarz: 

Wiadomo, zrozumiałe — tyle spraw na głowie. Co chwilę kolejne wystąpienia Pana Prezydenta, karuzela zagranicznych gości — na mównicy trzeba zmieniać symbole, a to nowa flaga, a to znowu jakiś herb…

Gdyby w KPRP ktoś pytał, po co Prezydent RP otrzymał „Wstęp do standaryzacji godła państwowego” — odpowiedź jest na powyższym obrazku. Po to, aby urzędnik odpowiedzialny za stosowanie symboli nie był zmuszony do korzystania z nieautoryzowanego wzoru graficznego, ściągniętego z internetu.

Przez prawie 4 lata punktowany był krzywo zawieszony herb na mównicy prezydenckiej, co widoczne było w transmisjach telewizyjnych z największych uroczystości państwowych. W oficjalnym piśmie urzędnik Kancelarii Prezydenta RP — powołując się na własne zdjęcia — nie stwierdzał uchybienia przez odchylenie. Dopiero organoleptyczna weryfikacja ustawiła herb oraz urzędnika do pionu. Czy i tym razem będzie podobnie?

A przy okazji — jutro Pan Prezydent udaje się z wizytą do Mołdawii. Może warto, by wchodząc do samolotu sam zwrócił uwagę, gdzie znajduje się godło państwowe. A gdzie jest orzeł…? Podpowiem — odpowiedź jest w Aktualnościach 2011.

Orzeł Biały na zastawie stołowej

Porcelana Ambasady MSZ II RP

Ministerstwo Spraw Zagranicznych

17 listopada 2014 r.

Z informacji na stronie msz.gov.pl: 

[…] Konsekwencja działań i podejścia kierownictwa MSZ do problemu promocji polskiej sztuki za granicą stało się zlecanie polskim artystom projektowania elementów wyposażenia dla placówek dyplomatycznych. Jak powiedział minister August Zaleski w wystąpieniu przed Komisją Budżetową Senatu w kwietniu 1928 r. MSZ „zerwało z zadawnioną tradycją zakupu sprzętu, zwłaszcza o wartości artystycznej za granicą”. Jego zdaniem tego typu zakupy dokonywane w kraju nie tylko miały służyć „bilansowi handlowemu”, ale i rozwojowi „rodzimej twórczości szczególnie w dziedzinie sztuki stosowanej. […]*

Komentarz: 

Odzyskany z Czech ponad 100-elementowy zestaw obiadowy polskiej Ambasady w Pradze z okresu międzywojennego, wyprodukowany został przez Polską Fabrykę Porcelany w Ćmielowie. W jego skład wchodzą: półmiski owalne, salaterki kwadratowe, półmiski okrągłe, talerze płytkie, talerze głębokie, waza na zupę, „kartoflanka” (naczynie na danie ciepłe), sosjerka, naczynie na musztardę, talerze deserowe, filiżanki do herbaty i do kawy. 

Zróżnicowane wizerunki herbu Rzeczypospolitej na naczyniach wskazują, że kolekcja musi składać się ze zdekompletowanych serwisów, pochodzących z różnych okresów. Jedno jednak jest pewne — ręczne zdobienie stanowi przykład na to jak ustawowy wzór godła może zostać poddany pięknej „stylizacji formy” i prawdziwie „artystycznemu przetworzeniu”.

Wisi na ścianie orzeł z dzwonkiem na głowie…

Konferencja prasowa

Państwowa Komisja Wyborcza

16 listopada 2014 r.

— nikt go nie poratuje, nikt mu nic nie powie, tylko się każdy gapi, tylko się każdy gapi i nic…*

Komentarz: 

Trudno się dziwić, że PKW nie może dać gwarancji niezawodności systemu informatycznego, skoro nawet taki drobiazg, jak właściwe przedstawienie wizerunku godła państwowego, stanowi dla niej nie lada wyzwanie.

Pozostaje także zapytać, dlaczego najwyższy organ wyborczy w Polsce — organ władzy wykonawczej — sygnuje się na swojej oficjalnej stronie internetowej honorowym medalem „Iudices Electionis Custodes”, zamiast herbem RP ustalonym dla godła państwowego, a oficjalne informacje prasowe oznacza wizerunkiem orła niewiadomego pochodzenia?

„Znak graficzny w kształcie godła państwowego”

Legitymacja służbowa policjantów

Wzór 2015-2018

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych

Wdrożenie: 9 października 2014 r.

Z informacji MSW: „

Od 1 stycznia 2015 roku będą obowiązywały nowe legitymacje służbowe policjantów. Nowe dokumenty będą posiadały więcej zabezpieczeń, które podniosą poziom ich bezpieczeństwa. Legitymacje będą ważne przez 4 lata, czyli do 31 grudnia 2018 roku. Dokumenty, którymi aktualnie posługują się policjanci tracą ważność 31 grudnia br.*

Z opisu awersu legitymacji: 

„[…] nad wizerunkiem twarzy policjanta oraz znakiem graficznym w kształcie godła państwowego napisy w kolorze czarnym […]**

Komentarz: 

Po 3 latach wprowadzany jest nowy wzór legitymacji służbowej policjantów. Poza „niedostrzegalnymi” zmianami w obszarze zabezpieczeń dostrzec można próbę dokonania sugerowanej zmiany wizerunku herbu państwowego. 

Wygląda jednak na to, że — podobnie jak w przypadku nowego wzoru dowodu osobistego — nadal brak graficznego wzorca ustalonego dla godła państwowego. Na brak jednolitego nazewnictwa legislacyjnego wskazują natomiast formy opisu herbu RP: 

• „znak graficzny w kształcie godła państwowego” z ministerialnego rozporządzenia oraz

• „wizerunek orła według wzoru ustalonego dla godła Rzeczypospolitej Polskiej” z załącznika do projektu rozporządzenia. 

Poniżej policyjne legitymacje służbowe z lat 2009-2011 oraz 2012-2014 z nieustawowymi wizerunkami godła państwowego.

Orzeł Biały — odświętnie i na dzień powszedni

„Orzeł Biały — Herb Rzeczypospolitej Polskiej

Wprowadzenie do standaryzacji godła państwowego”

11 listopada 2014 r.

Z okazji 11 Listopada: Na ręce Pana Prezydenta, Panów Marszałków obu Izb Parlamentu oraz Pani Premier, przekazana została autorska publikacja Orzeł Biały — Herb Rzeczypospolitej Polskiej — Wprowadzenie do standaryzacji godła państwowego. Stanowi to kontynuację indywidualnych działań, dotyczących symboli państwowych. 

Podobnie jak w roku 2009, gdy pełniący najwyższe stanowiska w państwie otrzymali opracowanie Jaki Znak Twój, a w roku 2011 Kokardę Narodową, której właściwy wzór jest od tego czasu używany przy okazji świąt narodowych. 

Kolejna inicjatywa jest odpowiedzią na wieloletnie zaniedbania w zakresie sposobu użytkowania godła państwowego w przestrzeni publicznej. Celem uporządkowania panującej sytuacji przygotowany został wstęp do całościowego opracowania standaryzacji wizualnej oficjalnych symboli państwowych. 

Ustalenie wzorca obowiązującego wizerunku symboli państwowych stworzy oficjalne źródło, z którego korzystać będą mogły podmioty uprawnione. Pozwoli to wyznaczyć zasady właściwej praktyki ich użytkowania oraz służyć będzie ujednoliceniu wizualnej tożsamości wszystkich organów administracji państwowej.

Orzeł rekomendowany

„Komunikat w sprawie w sprawie obecności Orła Białego na stronach internetowych uczelni”

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego RP

3 listopada 2014 r.

Z komunikatu rzecznika ministerstwa: 

„Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przypomina o uchwale Komisji Heraldycznej, organu opiniodawczo-doradczego Ministra Administracji i Cyfryzacji, w sprawie obecności Orła Białego na stronach internetowych podmiotów uprawnionych do używania jego wizerunku (nr 8/2013 z dnia 18 stycznia 2013).

W opinii Komisji, symbole Rzeczypospolitej Polskiej nie są należycie eksponowane w przestrzeni publicznej, zwłaszcza gdy dotyczy to obszarów nieuregulowanych w przepisach prawa, a mianowicie stron internetowych. Dlatego Komisja apeluje między innymi do państwowych i niepaństwowych szkół wyższych, które z przysługującego im przywileju posługiwania się Orłem Białym jeszcze nie skorzystały, by uczyniły to bez zbędnej zwłoki. Według przyjętego stanowiska herb Rzeczypospolitej Polskiej winien widnieć na stronach internetowych wskazanych podmiotów.

Ministerstwo rekomenduje zatem korzystanie z dobrych przykładów wykorzystanie godła w serwisach internetowych innych instytucji publicznych, takich jak: Kancelaria Prezydenta, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Sejm, Senat, Prokuratura Generalna, Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji i inne.”*

Komentarz: 

Przyjrzyjmy się zatem tym rekomendowanym przez ministerstwo „dobrym przykładom” wykorzystania godła:

Wymienione w komunikacie MNiSW przykłady urzędowych stron internetowych wskazują na to, że ministerstwo nie do końca orientuje się w przedmiocie, o którym pisze. Niestety, ani ministerstwo, ani także uchwała Komisji Heraldycznej, nie wskazują właściwego źródła dla pozyskania oficjalnego wzoru użytkowego godła państwowego. 

Cóż zatem pozostało adresatom ministerialnego pisma? Przeczesać zasoby internetowe i „ściągnąć” pierwszy lepszy clip-art z banku darmowych grafik, nieustawowy plik z Wikipedii lub ze strony prezydent.pl (ten sam wzór), albo nawet projekt herbu RP z niniejszego portalu. 

Warto przy tej okazji wskazać, że samo MNiSW — podobnie jak MAiC — używa wzoru godła państwowego pobranego z zasobów internetowych.

Należy zatem ponownie zaapelować, jak przy październikowym komunikacie MEN, aby „bez zbędnej zwłoki” organ odpowiedzialny — a wedle wszelkich ustaleń jest nim obecne Ministerstwo Cyfryzacji i Administracji — dokonał odpowiednich regulacji i udostępnił podmiotom uprawnionym właściwy użytkowy wzór godła państwowego. 

Orzeł blady

„Strategia Bezpieczeństwa Narodowego RP”

Rada Ministrów RP

5 listopada 2014 r.

Z informacji na stronie prezydent.pl: 

Prezydent Bronisław Komorowski zatwierdził Strategię Bezpieczeństwa Narodowego RP. Strategia jest najważniejszym dokumentem dotyczącym bezpieczeństwa i obronności państwa.*

Komentarz:

Warto po raz kolejny przypomnieć, że wizerunkiem godła państwowego jest herb Rzeczypospolitej Polskiej. Narodowy i państwowy jednocześnie symbol składa się z nierozłącznego przedstawienia białego orła na czerwonym polu.

Poza podniesioną kwestią merytoryczną wskazać należy, że wzór orła zamieszczony na okładce „najważniejszego dokumentu” — pobrany z nieautoryzowanego źródła — obarczony jest wadą graficzną. Stanowi to widomy dowód na brak oficjalnego wzorca użytkowego w dyspozycji urzędów państwowych. 

Przykre jest to, że w tak zasadniczych kwestiach, jak dbałość o stosowanie właściwego wizerunku symboli państwowych, najwyższe organy administracji państwowej wciąż wykazują bezprzykładną ignorancję. 

Tytułem uzupełnienia — przedstawienia orła z dokumentów „Strategia Bezpieczeństwa Narodowego 2007” (z lewej) oraz „Strategia Rozwoju Systemu Bezpieczeństwa Narodowego 2013” (z prawej). Uwagę zwracają „złocona” brew oraz dolna część lewego (heraldycznie) podudzia orła.

Komu nie po drodze na przystanek „Niepodległość” z herbem RP?

Godło państwowe — herb Rzeczypospolitej Polskiej

Oficjalne witryny internetowe ministerstw RP

Stan: 3 listopada 2014 r.

Przegląd resortów: 

10 na 17 ministerstw stosuje wizerunek godła państwowego w postaci herbu RP.

Komentarz: 

Można powiedzieć, że po tzw. „aferze ze znikaniem orła ze stron internetowych ministerstw” (patrz: Aktualności luty 2013), zastępowanego resortowymi logo, wiele się zmieniło. W 2011 roku tylko 4 na 18 ówczesnych ministerstw stosowały właściwy wizerunek godła państwowego, czyli w czerwonym polu tarczy białego orła. 

W ciągu kolejnych 3 lat ministerstwa zmieniały swoje symbole razem ze zmieniającymi się ministrami. Część zamieszczała czarno-biały wzór orła zamiast herbu, a część w ogóle rezygnowała z wizerunku orła na rzecz resortowego logo. 

Dopiero zamach na orła, dokonany w 2013 roku przez — nomen omen — czerwono-zieloną muchę na stronie Ministerstwa Sportu i Turystyki, wywołał na tyle silną falę społecznej krytyki, że instytucje formalnie odpowiedzialne za nadzór nad symbolami narodowymi poczuły się wywołane do tablicy. 

Mimo początkowego oporu — artykułowanego ustami ministra kultury (sic!) — odpowiedzialni decydenci zdecydowali się na zmiany. I tak na winiety urzędowych stron zawitały ponownie orły. Rzecz w tym, że z braku dostępności jednego oficjalnego wzoru, w postaci użytkowego pliku elektronicznego, najczęściej korzystano z tego, co można wyszukać w zasobach internetu. 

Na przykładzie winiet ministerialnych stron internetowych widać najwyraźniej owe różnice. Nawet wśród 10 wzorów godła państwowego przedstawionego w postaci herbu RP, tylko 4 bazują na jego oficjalnym ustawowym wzorcu. 

Dla „niewtajemniczonych” lub niespostrzegawczych wyjaśnienie: większość używa godłopodobnego pliku z zasobów Wikipedii. Niestety wzór ten udostępnia także kancelaria Prezydenta RP mimo, że na winiecie swojej strony prezydent.pl zamieszcza właściwy wzór ustawowy. 

Pełny obraz „wywijania orła” ukazuje przegląd stron internetowych pozostałych podmiotów publicznych — od urzędów centralnych i agencji rządowych, przez sądy, uczelnie wyższe i szkoły, aż po jednostki samorządu terytorialnego.

Do Święta Niepodległości 11 Listopada został równo tydzień. Zadaję pytanie — czy w ciągu 7 dni uda się przynajmniej wszystkim pozostałym 6 ministerstwom — z Panią Premier na czele — zamieścić barwny wizerunek godła państwowego — herbu Rzeczypospolitej Polskiej „Orzeł Biały”?

Liczę, że tak. Osobiście trzymam kciuki. A w razie potrzeby — mogę pomóc :)

msport.gov.pl z herbem Rzeczypospolitej

Godło państwowe — herb RP

Oficjalna witryna internetowa

Ministerstwo Sportu i Turystyki RP

Wdrożenie: 27 października 2014 r.

Ministerstwo Sportu i Turystyki umieściło pełny wizerunek głównego godła państwowego — herbu Rzeczypospolitej Polskiej „Orzeł Biały” na witrynie swojej oficjalnej strony internetowej.

Komentarz: 

I stało się… — ministerstwa stosujące nieustawowy wizerunek godła państwowego na winietach swoich oficjalnych stron internetowych są już mniejszości. Po ostatnich zmianach na winietach stron internetowych Ministerstwa Gospodarki, Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, a wcześniej Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, Prezydenta RP, Trybunału Konstytucyjnego, Najwyższej Izby Kontroli, Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji, Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Ministerstwa Finansów, także na witrynie Ministerstwa Sportu i Turystyki zamieszczono właściwy wzór symbolu państwowego.

Wygląda na to, że faktycznie coraz większymi krokami zmierzamy w kierunku przywracania obecności właściwych wzorów symboli narodowych używanych w przestrzeni publicznej przez podmioty uprawnione, choć — powtórzmy wrześniową opinię — podejrzewać należy, że jest to bardziej wpływ przedwyborczej presji, aniżeli wynik wieloletniego wskazywania zaniedbań.

W przypadku Ministerstwa Sportu i Turystyki wypada podkreślić, że zastosowano ustawowy wzór godła państwowego, a nie po jego „clip-artowy” zamiennik, jak w przypadku części ministerstw.

A zatem — z listy „nieherbownych” ministerstw odhaczamy kolejny resort i czekamy na następnych odważnych do noszenia orła na tarczy:

• Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji

• Ministerstwo Edukacji Narodowej

• Ministerstwo Finansów

• Ministerstwo Gospodarki

• Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju

• Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

• Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

• Ministerstwo Obrony Narodowej

• Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

• Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

• Ministerstwo Skarbu Państwa

• Ministerstwo Sportu i Turystyki

• Ministerstwo Spraw Wewnętrznych

• Ministerstwo Spraw Zagranicznych

• Ministerstwo Sprawiedliwości

• Ministerstwo Środowiska

• Ministerstwo Zdrowia

Oczywiście o nowym Prezesie Rady Ministrów nie zapominamy…

Tym razem pozdrowienia dla urzędników Ministerstwa Sportu i Turystyki.

Nie wycierać gęby Orłem Białym

Logo dla Polski

„ogólnonarodowa dyskusja”

14-17 października 2014 r.

Komentarz: 

Żeby było jasne — szczególnie dla tych, którzy czytają bez zrozumienia lub czytają to, co chcą przeczytać — zaprezentowana forma znaku graficznego „Sprężyny”, jako symbolu promocyjnego Polski, zdecydowanie nie budzi mojej atencji.

 Tym bardziej nie budzi jej zaproponowana pseudodemokratyczna ścieżka wdrożenia znaku, poprzez odwołanie się do „vox populi”. Niestety obywatelom nie dano możliwości wyrażenia swojego zdania poprzez wybór opcji: „ŻADEN”. Osobiście zgłaszam swoje votum separatum. Jestem na NIE i nie jest mi PRZYKRO…

Zaistniała sytuacja — którą można określić jako klasycznie kryzysową — wskazuje na zadziwiający błąd popełniony przez, bądź co bądź, specjalistów od działań reklamowych, wizerunkowych, PR-owych itp. To dobry przykład na to, jak można spalić naprawdę ciekawą i chyba trafną koncepcję, zawartą w idei „Creative Tension”. 

Projekt stworzenia „Marki Polski”, bez wątpienia ważny i przygotowywany od lat, wprowadzany jest pod obłudnym (sic!) hasłem — „po raz pierwszy w historii, to społeczeństwo wybierze oficjalny logotyp dla kraju” — za pomocą wyborczego mechanizmu znanego z czasów PRL'u. Podsumuję to delikatnie — PRZYKRE… 

To tyle tytułem ogólnej oceny strony wdrażającej.

Natomiast z równą przykrością należy stwierdzić, że przetaczające się — szczególnie przez wirtual — komentatorskie tsunami, przypomina raczej histerię niż merytoryczną krytykę. Gros komentarzy uczestników owej ogólnonarodowej „dysputy” wskazuje na to, że nie mają zielonego pojęcia o jej przedmiocie, a pseudodyskusja odbywa się na rozmijających się płaszczyznach. 

Dominuje emotio nad ratio, brak zapoznania się z materiałem źródłowym, czytanie bez zrozumienia, niekompetencja, mylenie pojęć, nieuprawnione porównania — o żenującej wulgarności nie wspominając. Kto wie, czy nie jest to właśnie odsłona zbiorowej emanacji „twórczego napięcia”, jako polskiej cechy narodowej, przypisanej nam przez Wally'ego Olinsa. 

Usprawiedliwieniem może być „wybuchowa” reakcja społeczna na trafnie odczytaną — co tu dużo ukrywać — marketingową ściemę. Podsumuję to delikatnie — PRZYKRE… 

To tyle tytułem ogólnej oceny strony krytykującej.

Jednak najbardziej przykre jest wrażenie, że w niektórych przypadkach dokonuje się swoistej manipulacji, w imię obrony symboli narodowych. Jakiekolwiek sugerowanie „rugowania orła” poprzez zastąpienie herbu Polski w identyfikacji państwa inkryminowaną „Sprężyną”, jest zwyczajnym nadużyciem. 

Wieloletni bałagan, panujący w zakresie tożsamości wizualnej Polski, nie usprawiedliwia tego w żaden sposób. Można to tłumaczyć wyłącznie ukrywanym prywatnym interesem. A prywatne działania — nawet deklarowane jako „hobbystyczne” — są interesem. 

Podsumuję to mniej delikatnie — to zwyczajne wycieranie sobie gęby Orłem Białym.

Andrzej-Ludwik Włoszczyński: 

Mam wrażenie jakby ktoś postanowił koniecznie wyruchać orła, i nie jest to UE, ale nasi.*

Komentarz: 

Warto to upamiętnić…

Polaku — spręż się…

Głosowanie na Logo dla Polski

Fundacja „Marka dla Polski”

Organizatorzy głosowania: 

Stowarzyszenie Komunikacji Marketingowej SAR

Krajowa Izba Gospodarcza

Konfederacja Lewiatan

Pracodawcy RP

14 – 28 października 2014 r.

Z informacji na stronie głosowania: 

„Zapraszamy wszystkich Polaków, mieszkających w kraju a także za granicą, do wzięcia udziału w wyborach Logo dla Polski! Sami zadecydujmy, która sprężyna najbardziej do nas pasuje i oddaje nasz narodowy charakter! […] 

Polacy nigdy nie akceptowali zastanej i narzuconej im rzeczywistości. Dlatego w zgodzie z naszymi narodowymi cechami (twórczym napięciem), pierwszy raz w historii, to społeczeństwo wybierze oficjalny logotyp dla kraju, który po przekazaniu Skarbowi Państwa będzie miał szansę stać się znakiem oficjalnym. Chcemy by obywatele dostrzegli w sobie te cechy, które stanowią o naszej wyjątkowości i zapewniają Polsce stabilny stały rozwój. Uwierzmy w swoje możliwości!. […]

Potrzebny nam jest silny, integrujący działania promocyjne znak (który nie zastąpi GODŁA czy FLAGI będących oficjalnymi symbolami naszego państwa). Stanowić będzie wizytówkę polskich produktów, usług i naszej zdolności do zmian, kreatywnych poszukiwań i innowacyjnych rozwiązań. Posiadanie silnej, definiującej Polskę marki - to mocny fundament na drodze budowania nowoczesnego i silnego wizerunku Polski i Polaków w XXI wieku.”*

Komentarz: Głosowanie w imię wolnego wyboru na… w rzeczywistości „zastany i narzucony” projekt. Z całym szacunkiem, ale nie utożsamiam się z żadną z zaproponowanych wizualnych „logo-emanacji” — skądinąd ciekawej i trafnej idei Wally'ego Olinsa — „Creative Tension”. Pozwalam sobie zauważyć, że w głosowaniu zabrakło czwartej możliwości wyboru znaku graficznego — ŻADEN. 

Dlatego w zgodzie z wrodzoną, czy też przypisaną mi, cechą narodową «twórczego napięcia» — wierząc w swoje możliwości, mówię „logo-sprężynie” — NIE! :)

Orzeł zgłosił votum separatum

Sąd Najwyższy

Uchwała z dnia 3 sierpnia 2010 r.

III SW 370/10

w sprawie ważności wyborów Prezydenta RP

Z treści uchwały: 

[…] Na podstawie art. 129 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 76 ust. 1 i 2 ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w związku z obwieszczeniem Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 5 lipca 2010 r. o wynikach ponownego głosowania i wyniku wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 122, poz. 828) stwierdza ważność wyboru Bronisława Marii Komorowskiego na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, dokonanego dnia 4 lipca 2010 r.*

Komentarz: 

Piotr VaGla Waglowski wyłapał owo „curiosum” wśród uchwał zamieszczonych na portalu Sądu Najwyższego.** W kontekście politycznego klimatu 2010 roku, można odnieść wrażenie, że jedynie Orzeł Biały zgłosił zdanie odrębne od przedmiotowej uchwały pełnego składu sędziowskiego.

Tytułem historycznego odniesienia, w stanie wojennym paru drukarzy „Gazety Poznańskiej” — organu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej — „przyozdobiło” komunistycznego proletariusza z Orderu Sztandaru Pracy, widniejącego na gazetowej winiecie, w adekwatny męski organ.

Nasz orzeł elementarny

Ministerstwo Edukacji Narodowej

Minister Joanna Kluzik-Rostkowska

List do dyrektorów szkół

22 września 2014 r.

Z treści pisma MEN: 

[…] Uprzejmie informuję, że Komisja Heraldyczna, organ opiniodawczo-doradczy Ministra Administracji i Cyfryzacji, podjęła uchwałę w sprawie obecności Orła Białego na stronach internetowych podmiotów uprawnionych do użytkowania jego wizerunku. W opinii Komisji symbole Rzeczypospolitej Polskiej nie są należycie eksponowane w przestrzeni publicznej, a zwłaszcza, gdy dotyczy to obszarów nieuregulowanych w przepisach prawa, a mianowicie na stronach internetowych. Komisja apeluje do publicznych i niepublicznych szkół, które z przysługującego im przywileju posługiwania się Orłem Białym jeszcze nie skorzystały, by uczyniły to bez zbędnej zwłoki. Według przyjętego stanowiska herb Rzeczypospolitej Polskiej winien widnieć na stronach internetowych wskazanych podmiotów. […]*

Komentarz: 

Oczywiście cieszy, że kolejni decydenci dostrzegają problem braku stosowania przez podmioty uprawnione wizerunku godła państwowego. Rzecz w tym, że kierując stosowne pismo do dyrektorów szkół, Pani Minister nie podała źródła, z jakiego mogliby pozyskać właściwy wzór herbu Rzeczypospolitej Polskiej. Sama zresztą na winiecie urzędowego pisma stosuje nieautoryzowany wzór godła, pozyskanego z tzw. „ogólnodostępnych” clip-artów.

Niestety także uchwała Komisji Heraldycznej ze stycznia 2013 roku, nie wskazuje właściwego organu dysponującego oficjalnym wzorem użytkowym. Cóż zatem pozostało wojewódzkim kuratorom oświaty? Rozesłać odpowiedni okólnik i… — i znów każdy sobie orła skrobie, przeczesując zasoby internetowe. A to „ściągnie” plik z darmowego stocka clip-artów lub z Wikipedii, a to ze strony Prezydenta, albo nawet z niniejszego portalu.

Należy zatem ponownie zaapelować, aby „bez zbędnej zwłoki” organ odpowiedzialny — a wedle wszelkich ustaleń jest nim obecne Ministerstwo Cyfryzacji i Administracji — dokonał odpowiednich regulacji i udostępnił podmiotom uprawnionym właściwy użytkowy wzór godła państwowego.

Łubudubu… — czyli: Orzeł kontra Loew — 2:0

Eliminacje UEFA EURO 2016

Mecz Polska-Niemcy, Warszawa

11 października 2014 r.

Z informacji FIFA: 

Poland recorded a historic first win over Germany with a hard-earned 2-0 victory in their UEFA EURO 2016 Group D qualifier in Warsaw.*

Komentarz: 

Grunwald to może za dużo powiedziane, ale Płowce…

Волчье Солнце — czyli polityka historyczna po rosyjsku

Z opisu filmu: 

Rok 1924. Brytyjski wywiad planuje inwazję wojsk „Białych” na Związek Radziecki. Strategia przewiduje równoczesny atak w kilku miejscach: z Besarabii, krajów bałtyckich i Azji Środkowej. Ale główny cios ma zostać zadany z terytorium Polski. Aby zapobiec atakowi Zarząd NKWD wysyła do akcji czekistę Michaiła Ostanina, podszywającego się pod jego przyjaciela z dzieciństwa — oficera „Białych” porucznika Janusza Galeckiego, poległego w walkach z „Czerwonymi” na południu Rosji. Ostanin, jako dezerter i przemytnik, przenika na terytorium Polski, gdzie zgłasza się do dowódcy operacji i przyszłego Najwyższego Gubernatora okupowanych terytoriów radzieckiej Ukrainy i Białorusi generała Romowskiego. Wszystko idzie zgodnie z planem, ale niespodziewanie dla samego siebie bohater zakochuje się i musi wybrać między miłością a obowiązkiem.* 

Komentarz: 

W kontekście przygotowywanej w 2013 roku rosyjskiej agresji na Ukrainę, fabuła filmu oparta na fikcyjnym planie kontrrewolucyjnego ataku na Rosję Sowiecką szykowanego z terytorium Polski, stanowi przykład precyzyjnie prowadzonych działań propagandowych, w ramach tworzonej dla aktualnych potrzeb polityki historycznej Rosji. 

Po wybitnie antypolskiej produkcji „Rok 1612”, z udziałem Michała Żebrowskiego, która stała się propagandówką specjalnie ustanowionego przez Putina w 2004 roku święta Dnia Jedności Narodowej — 4 listopada — z okazji wyzwolenia Moskwy spod polskiej okupacji, tym razem uwiarygadniana jest wizja groźnej Polski jako miejsca, z którego stale nadchodzi zagrożenie dla niewinnej Rosji. 

Bezpośrednio zagrożone są oczywiście tereny radzieckiej (czytaj: od zawsze rosyjskiej) Białorusi i Ukrainy. W rolę oficera polskiego kontrwywiadu — słynnej „Dwójki” — wciela się Jan Frycz. Przyznać należy, że udział w takich produkcjach polskich aktorów stanowi przykład — delikatnie ujmując — niefrasobliwości. 

Dodatkowym „smaczkiem” jest fakt, że na potrzeby internetowej promocji serialu przygotowano plakat — w polskich krwawych barwach — na którym zamieszczono herb Rzeczypospolitej Polskiej bezumownie „zapożyczony” z niniejszego portalu. 

Ot, trofiejne — вот что значит старая привычка.

Mistrzowskie orły

Mistrzostwa Świata w Siatkówce Mężczyzn 2014

Mecz finałowy Polska-Brazylia, Katowice

21 września 2014 r.

Z informacji FIVB: 

„Poland dethroned Brazil as monarchs of men’s volleyball with an epic victory in four sets (18-25, 25-22, 25-23, 25-22) in front of a crowd of more than 12,000 spectators at Spodek Hall on Sunday.” *

Rządowa „restauracja”

Skład nowej Rady Ministrów

Kancelaria Premiera Rady Ministrów RP

Oficjalny profil KPRM / Facebook

Centrum Informacyjne Rządu

19 września 2014 r.

Z informacji na profilu KPRM: 

Oto skład nowej Rady Ministrów. Ewa Kopacz przedstawiła dziś szefów wszystkich 17 resortów.*

Komentarz: 

Trudno nie odnieść wrażenia, że dizajnerski klimat informacji kancelarii premiera — à la restauracyjne menu — o dokonanej „restauracji” rządu, utrwala zupełnie przecież nieuprawnione — bo nielegalnie podsłuchane — przekonanie, iż polityka administracji państwowej prowadzona jest przy suto zastawionych stolikach. 

W kontekście niesławnej propozycji kulinarnej „szczaw lub mirabelki”, złożonej społeczeństwu przez pewnego posła, wymowne staje się stwierdzenie — równie niesławnej pamięci rzecznika PRL'owskiego rządu — „Rząd się sam wyżywi”.

Tyle tytułem żartu — natomiast całkiem serio należy wyrazić nadzieję, że oficjalne działania rządu będą prowadzone w ramach spójnej tożsamości wizualnej z wykorzystaniem głównego godła państwowego, jakim jest herb Rzeczypospolitej Polskiej.

Pomoc zagwarantowana

17 września 1939 r.

Agresja Rosji Sowieckiej na Polskę

75 rocznica

„Bez obaw! Jestem zagwarantowaną przez Anglię pomocą sowiecką!”*

Komentarz: 

Historia uczy, że… lubi się powtarzać…

mg.gov.pl z herbem Rzeczypospolitej

Godło państwowe — herb RP

Oficjalna witryna internetowa

Ministerstwo Gospodarki RP

Wdrożenie: 2 września 2014 r.

Komentarz:

Po ostatnich zmianach na winietach oficjalnych stron internetowych Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, a wcześniej Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, Prezydenta RP, Trybunału Konstytucyjnego, Najwyższej Izby Kontroli, Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji, Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Ministerstwa Finansów, także na witrynie Ministerstwa Gospodarki zamieniono „stylizowanego orła” na pełny wizerunek głównego godła państwowego — herbu Rzeczypospolitej Polskiej „Orzeł Biały”.

Wygląda na to, że jednak coraz większymi krokami zmierzamy w kierunku przywracania obecności właściwych wzorów symboli narodowych używanych w przestrzeni publicznej przez podmioty uprawnione — choć podejrzewać należy, że jest to bardziej wpływ przedwyborczej presji, aniżeli wynik wieloletniego wskazywania zaniedbań.

W przypadku Ministerstwa Gospodarki wypada podkreślić, że zastosowano ustawowy wzór godła państwowego, a nie po jego „clip-artowy” zamiennik, jak w przypadku większości ministerstw.

A zatem — z listy „nieherbownych” ministerstw odhaczamy kolejny resort i czekamy na następnych odważnych do noszenia orła na tarczy:

• Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji

• Ministerstwo Edukacji Narodowej

• Ministerstwo Finansów

• Ministerstwo Gospodarki

• Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju

• Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

• Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

• Ministerstwo Obrony Narodowej

• Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

• Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

• Ministerstwo Skarbu Państwa

• Ministerstwo Sportu i Turystyki

• Ministerstwo Spraw Wewnętrznych

• Ministerstwo Spraw Zagranicznych

• Ministerstwo Sprawiedliwości

• Ministerstwo Środowiska

• Ministerstwo Zdrowia

Oczywiście o Prezesie Rady Ministrów nie zapominamy…

Tym razem pozdrowienia dla urzędników Ministerstwa Gospodarki.

Zamknijcie serca na litość. Bądźcie brutalni.

1 września 1939 r.

Agresja Niemiec na Polskę

75 rocznica rozpoczęcia II Wojny Światowej

Adolf Hitler: 

„Naszą siłą jest nasza szybkość i brutalność. Dżyngis Chan pognał miliony kobiet i dzieci na śmierć, świadomie i z radosnym sercem. Historia widzi w nim wyłącznie wielkiego założyciela państw. To, co sądzą o mnie słabe cywilizacje zachodnioeuropejskie, jest obojętne. 

Wydałem rozkaz — i każę rozstrzelać każdego, kto wyrazi choć jedno słowo krytyki — że celem wojny nie jest osiągnięcie jakiejś określonej linii, lecz fizyczna eliminacja przeciwnika. Dlatego umieściłem, chwilowo tylko na wschodzie, moje oddziały SS-Totenkopf z rozkazem bezwzględnego i bezlitosnego zabijania mężczyzn, kobiet i dzieci polskiego pochodzenia i języka. 

Tylko tak zyskamy przestrzeń życiową, której potrzebujemy. Kto dziś mówi jeszcze o zagładzie Ormian?”*

mon.gov.pl i mnisw.gov.pl w końcu z herbem RP

Godło państwowe — herb RP

Oficjalna witryna internetowa

Ministerstwo Obrony Narodowej RP

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego RP

Wdrożenie: sierpień 2014 r.

Po sierpniowych zmianach na winiecie oficjalnej strony internetowej Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, a wcześniej Prezydenta RP, Trybunału Konstytucyjnego, Najwyższej Izby Kontroli, Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji, Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Ministerstwa Finansów, także na witrynach Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego umieszczono pełny wizerunek głównego godła państwowego — herbu Rzeczypospolitej Polskiej „Orzeł Biały”.

Winieta przed i po zmianach:

Winieta przed i po zmianach:

Komentarz: 

Powtórzyć należy — kropla drąży skałę. Małymi krokami zmierzamy w kierunku przywracania obecności właściwych wzorów symboli narodowych używanych w przestrzeni publicznej przez podmioty uprawnione. Czego to się nie robi przed wyborami…

Gdyby tylko jeszcze zastosowano ustawowy wzór godła państwowego — a nie po jego „wikipedyjny” zamiennik — byłaby to już pełnia szczęścia. Dla niewtajemniczonych zobrazowanie różnic — wektorowy plik wikipedyjny z lewej, plik rastrowy wzoru z załącznika do ustawy o godle z prawej:

Z listy „nieherbownych” ministerstw odhaczamy zatem kolejne 2 resorty i czekamy na następnych odważnych do noszenia orła na tarczy:

• Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji

• Ministerstwo Edukacji Narodowej

• Ministerstwo Finansów

• Ministerstwo Gospodarki

• Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju

• Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

• Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

• Ministerstwo Obrony Narodowej

• Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

• Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

• Ministerstwo Skarbu Państwa

• Ministerstwo Sportu i Turystyki

• Ministerstwo Spraw Wewnętrznych

• Ministerstwo Spraw Zagranicznych

• Ministerstwo Sprawiedliwości

• Ministerstwo Środowiska

• Ministerstwo Zdrowia

Oczywiście o Premierze nie zapominamy…

Za króla Olbrachta…

27 sierpnia 1492 r.

Elekcja Jana Olbrachta na króla Polski

Sejm elekcyjny, Piotrków Trybunalski

Koronacja: Kraków, 23 września 1492 r.

Tytułem komentarza: 

Wbrew potocznej interpretacji zapisu kronikarskiego*, szlachta nie wyginęła wycięta w pień na nieudanej wyprawie mołdawskiej, podjętej przez Jana Olbrachta w 1497 roku, lecz jej przedstawiciele — decyzją królewską — tracili szlachectwo w wyniku konfiskat majątków za uchylanie się od uczestnictwa w pospolitym ruszeniu.

Dość krótkie panowanie Jana Olbrachta (1497-1501) przyniosło natomiast dwie nowości — jedną ze sfery wizerunkowej, a drugą z obszaru finansowego. Pierwszą było przedstawienie korony zamkniętej, którą władca umieścił na pieczęci wielkiej koronnej, co stanowiło wyraz manifestacji ideowej «rex est imperator in regno suo». 

Drugą natomiast było wprowadzenie uchwałą sejmu z 1496 r. określenia „złoty polski” jako jednostki obrachunkowej ustalonej na 30 groszy srebrnych.** Bite w tym czasie monety — denary i półgrosze koronne — nadal posiadały wizerunek korony otwartej.

Konicz Zielony herbu Orzeł Czarny

Ministerstwo Gospodarki

Spotkanie z przedstawicielami zagranicznych agencji inwestycyjnych

26 sierpnia 2014 r.

Z informacji ministerstwa: 

Zachęty dla inwestorów realizujących swoje projekty w Polsce to główny temat spotkania wicepremiera, ministra gospodarki Janusza Piechocińskiego z przedstawicielami zagranicznych agencji inwestycyjnych. Rozmowy odbyły się 26 sierpnia 2014 r. w MG.*

Komentarz: 

Trudno nie odnieść wrażenia, że wicepremier polskiego rządu, występując w kontaktach międzynarodowych z koniczynką w klapie, wizerunkowo nie jest oficjalnym reprezentantem RP, lecz PSL. Utwierdza to niestety powszechne przekonanie o rządowym „partiotyzmie”.

Dodatkowo warto zauważyć, że mimo wdrożonej w lipcu modyfikacji Systemu Identyfikacji Wizualnej ministerstwa — polegającej na „zmianie koloru elementu logotypu (orła) ze stalowego na biały” (patrz Aktualności — 15 lipca 2014 r.) — konferencje prasowe odbywają się nadal na tle czarnego orła, natomiast filmowe materiały informacyjne Ministerstwa Gospodarki sygnowane są znakiem PSL.*

Dzień Czarnej Wstążki — Europejski Dzień Ofiar Stalinizmu i Nazizmu

23 sierpnia

Europejski Dzień Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu (Black Ribbon Day)

Parlament Europejski, Bruksela

Uchwalenie: 23 września 2008 r.

Oświadczenie Parlamentu Europejskiego w sprawie ogłoszenia dnia 23 sierpnia Europejskim Dniem Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu: 

„Parlament Europejski,

• uwzględniając Konwencję ONZ o niestosowaniu przedawnienia wobec zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości,

• uwzględniając następujące artykuły Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności Rady Europy: artykuł 1 - Konieczność przestrzegania praw człowieka, artykuł 2 - Prawo do życia, artykuł 3 - Zakaz tortur i artykuł 4 - Zakaz niewolnictwa i pracy przymusowej,

• uwzględniając rezolucję 1481 (2006) Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy w sprawie potrzeby międzynarodowego potępienia zbrodni totalitarnych reżimów komunistycznych,

• uwzględniając art. 116 Regulaminu,

• mając na uwadze podpisany między Związkiem Radzieckim a Niemcami pakt Ribbentrop-Mołotow z dnia 23 sierpnia 1939 r., który za sprawą tajnych protokołów dodatkowych podzielił Europę na dwie strefy interesów,

• mając na uwadze, że masowe deportacje, morderstwa i zniewolenie, popełnione w ramach aktów agresji stalinizmu i nazizmu, kwalifikują się do kategorii zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości,

• mając na uwadze, że w rozumieniu prawa międzynarodowego przedawnienie nie ma zastosowania do zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości,

• mając na uwadze, że Europa słabo orientuje się w tym, jaki wpływ wywarł reżim radziecki na byłe komunistyczne republiki, oraz jakie było znaczenia jego okupacji dla obywateli tych krajów,

• mając na uwadze, że art. 3 decyzji 1904/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. ustanawiającej na okres 2007-2013 program "Europa dla obywateli" w celu promowania aktywnego obywatelstwa europejskiego wzywa do wsparcia działania "Aktywna pamięć europejska", którego celem jest zapobieżenie powtórzeniu się zbrodni nazizmu i stalinizmu w jakiejkolwiek formie,

  1. proponuje, by dzień 23 sierpnia ogłosić Europejskim Dniem Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu celem upamiętnienia ofiar masowych deportacji i eksterminacji, a jednocześnie ściślejszego zakorzenienia demokracji i wzmocnienia pokoju i stabilizacji naszego kontynentu;

  2. zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszego oświadczenia wraz z nazwiskami sygnatariuszy parlamentom państw członkowskich.*

Komentarz: 

Warto wskazać, że wynikiem działań reżimu stalinowskiego była także utrata mienia. Honorowanie do dziś przez niepodległe od 25 lat państwo Polskie dekretów wprowadzonych przed 70 laty przez niekonstytucyjne przedstawicielstwo komunistycznego reżimu, pozbawiających obywateli polskich ich własności, jest nie tylko skandalem, ale przede wszystkim ewidentnym łamaniem praw człowieka.

Dowód na „wywijanie orła”

„Co jest nie tak z orłem na nowym dowodzie? «Zapanowała mała konsternacja»”

Tomasz Żółciak

dziennik.pl

22 sierpnia 2014 r.

Z artykułu prasowego: 

„MSW szykuje nowe dowody osobiste. Resort ma jednak drobny problem z orłem. Ten z przygotowanego dokumentu różni się od ustawowego godła. […] Ale chip to nie jedyny problem, jaki resort Bartłomieja Sienkiewicza może mieć z nowym blankietem. Naszych informatorów zdziwił zawarty tam wizerunek orła białego, jednego z symboli RP. Twierdzą, że różni się on od tego, o którym mówi ustawa o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych z 31 stycznia 1980 roku (wzór zawarto w załączniku nr 1 do ustawy).”*

Komentarz: 

Po ponad dwóch tygodniach od opublikowania przeze mnie notki «Nowy dowód — „nowsze” godło» (6.08.2014) pojawia się w „Dzienniku” artykuł o nowym dowodzie osobistym, powołujący się na… anonimowych „informatorów”, których — cytuję:

• „[…] zdziwił zawarty tam wizerunek orła białego, jednego z symboli RP. Twierdzą, że różni się on od tego, o którym mówi ustawa o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych z 31 stycznia 1980 roku (wzór zawarto w załączniku nr 1 do ustawy).

W sumie cieszy, że zawodowi dziennikarze zaglądają na portal jakiznaktwoj.pl, ale osobiście nie miałbym nic przeciw, gdyby pozyskując informację, cytowali je z podaniem źródła — bynajmniej nie anonimowego.

Wczoraj minęło 14 dni ustawowego terminu odpowiedzi Ministerstwa Spraw Wewnętrznych na wniosek o udzielenie informacji publicznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w kwestii wzoru godła państwowego na projekcie nowego dowodu osobistego. Należy mieć nadzieję, że urzędowe pismo „idzie” pocztą…

Dowód na „wywijanie orła” przy projektowaniu nowego dowodu osobistego przedstawiony został poniżej w Aktualnościach z 6 sierpnia 2014 r., łącznie z zaprezentowaną „wizualną rozbieżnością” przedstawienia wzoru godła państwowego na projekcie nowego dowodu osobistego (z lewej) oraz ustawowego wzoru (z prawej).

Intrygujące są w tym kontekście cytowane w artykule wypowiedzi ministerialnych urzędników, szczególnie w kwestii samego przedstawienia godła państwowego. Według urzędnika MSW jest to ustawowy wzór, a zauważane różnice w reprodukcji mają wynikać z braku cyfrowych parametrów wizerunku godła w załączniku do ustawy. 

Dodatkowo „rozbieżność” pomiędzy użytym wzorem w wizualizacji a wzorem ustawowym mają być konsekwencją… niskiej rozdzielczości udostępnionego publicznie projektu dowodu osobistego. Rozwiązaniem tego „problemu” będzie zastosowanie w druku dokumentu zaawansowanych technologii m.in. mikrodruku i farb optycznie zmiennych.

Kuriozalność tej argumentacji staje się widoczna gołym okiem przy porównaniu zastosowania odpowiednich wzorów godła na przykładzie udostępnionego publicznie projektu w rozdzielczości zaprezentowanej przez ministerstwo:

Dobra rada dla ministerstwa — nie kombinujcie, ale użyjcie po prostu ustawowego wzoru.

A tak nawiasem: żaden — powtórzmy — ŻADEN z wyprodukowanych plastikowych dowodów osobistych (wersje z lat 2000 i 2009) łącznie z projektem z 2011 roku, nie zawierał przedstawienia ustawowego wzoru godła państwowego (patrz: Aktualności 6 sierpnia).

50% krwi — 150% patriotyzmu

Katy Carr

„Paszport”

MJM Music PL

Rok wydania: 2012 r.

Z informacji na autorskiej stronie piosenkarki: 

„Urodziła się w Nottingham ze związku Polki oraz Brytyjczyka szkockiego pochodzenia. Katy śpiewała już w szkole podstawowej i wygrała wiele nagród jeszcze przed pójściem do szkoły średniej. W dzieciństwie zafascynowało ją lotnictwo i bardzo chciała zostać pilotem oraz latać samolotem. Bardzo poważnie zaangażowała się w organizację Air Training Corps szkolący kadetów do lotnictwa w Anglii i już jako nastolatka uzyskała licencję “warrant officer”. Jej inspiracją była Amelia Earhart oraz Amy Johnson. Chciała jak one latać samolotem oraz zostać pilotem w brytyjskich siłach powietrznych Royal Air Force. Wkrótce zrobiła licencję pilota w RAFie, a później także licencję prywatnego pilota (PPL). Jej fascynacja do muzyki stała się jednak silniejsza i Katy postanowiła zająć się nią poważniej.

[…] czwarty album, Paszport, został nagrany w 2012 w 70. rocznicę ucieczki Kazimierza Piechowskiego z Auschwitz. Cały album zainspirowany jest losem członków polskiego ruchu oporu z okresu II wojny światowej. Na płycie znajduje się m.in. utwór dedykowany Piechowskiemu “Kommander’s Car”, utwór “Wojtek”, którego bohaterem jest syryjski niedźwiedź brunatny oraz szeregowiec służący w 2 Korpusie Polskim – Wojtek oraz utwór pt. “Mała little Flower” poświęcony Irenie Opdyke (pseudonim “Mała”) jednej z 6 339 Polskich Sprawiedliwych wśród Narodów Świata oraz jej narzeczonemu Jankowi Ridlowi (pseudonim ‘Mercedes Benz’), który zginął w czasie akcji bojowej w maju 1944 roku, na dzień przed zaplanowanym ślubem. Utwór dnia 9. listopada 2012 roku zadebiutował na Liście przebojów Trójki docierając w styczniu 2013 roku na 17. miejsce listy. Album został wydany w Polsce 17 września 2012 przez wydawnictwo MJM Music PL.” *

Komentarz: Posłuchać warto…

Wojsku Polskiemu świątecznie — po żołniersku…

15 sierpnia — Święto Wojska Polskiego

Rocznica Bitwy Warszawskiej 1920 roku

Znak promocyjny Wojska Polskiego

Wdrożenie: 4 maja 2009 r.

Z rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dn. 4.05.2009 r.: 

Znak promocyjny Wojska Polskiego może być używany w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w działalności promocyjnej.*

Komentarz: 

Od 5 lat Wojsko Polskie „promuje się” czymś, co uzurpuje sobie prawo do bycia jego wizerunkowym symbolem. W założeniach Departamentu wychowania i promocji obronności Ministerstwa Obrony Narodowej miał to być znak rozpoznawalny w przyszłości jak… Coca-Cola czy Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy. Twórca logo — Andrzej Pągowski — tak tłumaczył swoją kreację: 

• „Chciałem stworzyć łagodne i przyjazne dla oka logo, które nie kojarzyłoby się z militarnymi zadaniami armii. To ma być znak firmy, w której warto pracować: dynamiczny, ale nie agresywny.” **

Pomijając mankamenty warsztatowe, znak wygląda tak, jakby jedna z głów rosyjskiego orła zaglądała Polsce w… tzn. przez wschodnią granicę. W kontekście agresywnych działań politycznych i militarnych, od lat podejmowanych przez Rosję, można śmiało zanegować słuszność założeń budowania wizerunku polskiej armii w oparciu o łagodność i przyjazność, nie kojarzącą się z militarną specyfiką.

Święto świętem, ale chyba najwyższy czas, by — wzorem Marszałka — powiedzieć w prostych, żołnierskich słowach: Panowie Żołnierze — wyp… to logo!

mir.gov.pl także z herbem RP

Godło państwowe — herb RP

Oficjalna witryna internetowa

Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju RP

Wdrożenie: 14 sierpnia 2014 r.

Po 25 dniach od złożenia wniosku o udostępnienie informacji publicznej na winiecie oficjalnej strony internetowej Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju umieszczono pełny wizerunek głównego godła państwowego — herbu Rzeczypospolitej Polskiej „Orzeł Biały”.

Komentarz: 

Co tu powiedzieć…  — kropla drąży skałę. Małymi krokami zmierzamy w kierunku przywracania obecności właściwych wzorów symboli narodowych używanych w przestrzeni publicznej przez podmioty uprawnione. 

Gdyby tylko jeszcze sięgnięto po ustawowy wizerunek godła państwowego — a nie po jego wikipedyjny „ersatz” — byłaby to już pełnia szczęścia. Dobrze by też było zrobić coś z „herbopodobnym” wizerunkiem godła na ministerialnej stronie BIP. 

Tym razem pozdrowienia dla urzędników Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju.

Z listy „nieherbownych” ministerstw odhaczamy zatem kolejny resort i czekamy na następnych odważnych do noszenia orła na tarczy.

• Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji

• Ministerstwo Edukacji Narodowej

• Ministerstwo Finansów

• Ministerstwo Gospodarki

• Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju

• Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

• Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

• Ministerstwo Obrony Narodowej

• Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

• Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

• Ministerstwo Skarbu Państwa

• Ministerstwo Sportu i Turystyki

• Ministerstwo Spraw Wewnętrznych

• Ministerstwo Spraw Zagranicznych

• Ministerstwo Sprawiedliwości

• Ministerstwo Środowiska

• Ministerstwo Zdrowia

Oczywiście o Prezesie Rady Ministrów nie zapominamy…

bbn.gov.pl z herbem RP

Godło państwowe — herb RP

Oficjalna witryna internetowa

Biuro Bezpieczeństwa Narodowego RP

Wdrożenie: 14 sierpnia 2014 r.

Status prawny BBN: 

„Biuro Bezpieczeństwa Narodowego jest urzędem państwowym, utworzonym na mocy przepisu art. 11 Ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.*

Komentarz: 

Z lekkim opóźnieniem w stosunku do Kancelarii Prezydenta RP, ale w końcu jednak także BBN umieściło państwowy symbol w jego ustawowym wydaniu, do którego użytkowania jest nie tylko uprawnione, ale i uprzywilejowane. 

Problemem nadal pozostaje umiejętność zestawiania godła państwowego z innymi znakami i symbolami, co — jak widać — stanowi dużą trudność.

men.gov.pl i mf.gov.pl wreszcie z herbem RP

Godło państwowe — herb RP

Oficjalna witryna internetowa

Ministerstwo Edukacji Narodowej RP

Ministerstwo Finansów RP

Wdrożenie: 5 sierpnia 2014 r.

Na winietach oficjalnych stron internetowych Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Ministerstwa Finansów umieszczono główne godło państwowe — herb Rzeczypospolitej Polskiej „Orzeł Biały” — w jego pełnym wizerunku.

Komentarz: 

A jednak słowo ma moc… Konstruktywna krytyka poparta odpowiednim wnioskiem odnosi właściwy skutek. Wygląda na to, że można jednak wykonać kolejny „mały krok” w kierunku przywracania obecności właściwych wzorów symboli narodowych używanych w przestrzeni publicznej przez podmioty uprawnione. 

Warto zauważyć, że szczególnie małymi kroczkami przeprowadzało zmiany Ministerstwo Finansów. Wizerunek orła „pieczętnego”, zamieszczonego w lutym 2013 roku, zmieniono na „linearny” przy okazji 70 rocznicy Powstania Warszawskiego, a ten ostatecznie wymieniono 5 sierpnia na wizerunek herbu. 

Drobiazgiem w kontekście całościowego problemu stosowania wizerunku godła państwowego wydają się zatem takie kwestie jak zestawianie herbu państwowego ze znakiem graficznym (logo) ministerstwa (szczególnie MEN w jego różowym wydaniu) oraz to, że w Ministerstwo Finansów odróżnieniu od Ministerstwa Edukacji Narodowej zamieściło nie wzór ustawowy herbu RP, lecz plik wikipedyjny.

Przypomnijmy, że po zgłoszonych uwagach umieściły w tym roku herb państwowy na swoich oficjalnych witrynach internetowych Trybunał Konstytucyjny, Najwyższa Izba Kontroli, Prezydent RP oraz Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji.

Na bardzo długiej liście głównych urzędów i ministerstw pozostają jeszcze m.in.:

• Premier RP

• Minister Infrastruktury i Rozwoju

• Minister Gospodarki

• Minister Zdrowia

• Minister Sprawiedliwości

• Minister Sportu i Turystyki

• Minister Skarbu Państwa

• Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego

• Minister Pracy i Polityki Społecznej

• Minister Obrony Narodowej

• Minister Spraw Wewnętrznych

• Minister Spraw Zagranicznych

— no i oczywiście Sąd Najwyższy — o Trybunale Stanu nie wspominając…

Powtórzmy zatem: jeden orzeł wiosny nie czyni — choć mamy już połowę lata za sobą i wyborcza jesień nadciąga — ale być może oznacza to podjęcie właściwych zmian w zakresie urzędowej dbałości o tożsamość wizerunkową państwa. Pozdrowienia dla urzędników Ministerstwa Edukacji Narodowej i Ministerstwa Finansów.

Nowy dowód — „nowsze” godło

Nowy wzór dowodu osobistego

Projekt rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych RP

Planowane wdrożenie: 1 stycznia 2015 r.

Z informacji ministerstwa z dnia 6 sierpnia 2014 r.: 

Od 1 stycznia 2015 będzie obowiązywał nowy wzór dowodu osobistego. Nowy dowód nie będzie zawierał już informacji o adresie zameldowania, kolorze oczu i wzroście. Nie będzie też zeskanowanego podpisu posiadacza dowodu osobistego.

Format i wymiary dowodu osobistego pozostaną takie same jak dotychczas. Natomiast fotografia, która będzie wykorzystywana w dowodzie osobistym będzie taka sama jak ta, która obowiązuje w paszportach.*

Komentarz: 

Format i wymiary te same, ale godło państwowe jakieś takie… „nowe” — a w każdym razie na pewno nie będące ustawowym wzorem polskiego herbu. Co więcej — wygląda na to, że zakładając użytkowe zmniejszenie nie zadbano o detale zastosowanej grafiki. 

Widać to w obrębie dzioba oraz ogona, gdzie pozostały białe przestrzenie, zakrywające barwę pola tarczy. Samego orła natomiast wrzucono niejako „luzem” w tarczę, której kształt także został zmieniony.

Każdorazowo wprowadzany wzór dowodu osobistego przynosi nowy wizerunek graficzny godła państwowego (2000, 2009, 2011) i za każdym razem żaden z nich nie jest wzorem ustawowym. Przy okazji warto przypomnieć, że z projektu nowego prawa jazdy orzeł „wyfrunął” na dobre. 

Logicznie uzasadnionym jest przekonanie, że gdyby ustawodawca przewidywał dowolność przedstawiania wizerunku godła państwowego dla potrzeb identyfikacji państwa, właściwych podmiotów administracji rządowej oraz indywidualnych dokumentów tożsamości obywateli to by nie zamieszczał odpowiedniego wzoru w załączniku do ustawy. 

Wzór ustawowy ma zatem rangę obligatoryjnie obowiązującego przedstawienia godła państwowego. Brak oficjalnej wersji elektronicznego pliku nie upoważnia żadnego organu do uprawiania „radosnej twórczości” w stosowaniu jego wizerunku.

Wygląda na to, że na ścieżce legislacyjnej nowego rozporządzenia w fazie konsultacji znowu zabrakło Komisji Heraldycznej, jako uprawnionego organu opiniodawczo-doradczego, do którego obowiązków należy także opiniowanie projektów wzorcowych aktów prawnych.

mac.gov.pl wreszcie z herbem RP

Godło państwowe — herb RP

Oficjalna witryna internetowa

Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji RP

Wdrożenie: 4 sierpnia 2014 r.

4 sierpnia 2014 r.: Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji umieściło na winiecie swojej oficjalnej strony internetowej mac.gov.pl pełen wizerunek głównego godła państwowego — herbu Rzeczypospolitej Polskiej „Orzeł Biały”.

Komentarz: 

A jednak słowo ma moc… — po uprzednich 3 wzorach orła wreszcie właściwy herb Polski. Kolejny z „małych kroków” w kierunku przywracania obecności właściwych wzorów symboli narodowych używanych w przestrzeni publicznej przez podmioty uprawnione. 

Dotychczas, w wyniku błędnej interpretacji zapisów ustawy o godle, na winiecie strony MAiC umieszczony był wizerunek samego orła na nieheraldycznym tle. O historii „cyfryzacji orła” przez ministerstwo można przeczytać poniżej.

3 lata konsekwentnego wskazywania na stosowanie niewłaściwych wzorów orła przyniosło skutek. Drobnostką w tym kontekście wydaje się zatem użycie elektronicznego pliku graficznego herbu RP, pobranego z Wikipedii, zamiast oryginalnego wzoru z załącznika do ustawy o godle. Ci co nie znają niuansów, nie widzą różnicy — szczególnie przy zmniejszeniu grafiki.

Warto przypomnieć, że w tym roku na podobną zmianę — choć z zastosowaniem właściwego wzoru ustawowego — zdecydowała się Kancelaria Prezydenta oraz Najwyższa Izba Kontroli. Herb zamieściły wcześniej także Ministerstwo Środowiska, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, przy czym te dwa ostatnie użyły wzoru wikipedyjnego.

Byłoby zatem właściwe wezwać pozostałe ministerstwa oraz inne główne (choć nie tylko) urzędy administracji państwowej, do podjęcia właściwych działań. Z bardzo długiej listy można wywołać do tablicy jako pierwszych:

• Premiera RP

• Ministra Infrastruktury i Rozwoju

• Ministra Gospodarki

• Ministra Zdrowia

• Ministra Sprawiedliwości

• Ministra Sportu i Turystyki

• Ministra Skarbu Państwa

• Ministra Edukacji Narodowej

• Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego

• Ministra Pracy i Polityki Społecznej

• Ministra Obrony Narodowej

• Ministra Spraw Wewnętrznych

• Minstra Spraw Zagranicznych

• Ministra Finansów

no i oczywiście Sąd Najwyższy — o Trybunale Stanu nie wspominając…

Parafrazując: jeden orzeł wiosny nie czyni — choć mamy już środek lata i wyborcza jesień nadciąga — ale być może oznacza to podjęcie właściwych zmian w zakresie urzędowej dbałości o tożsamość wizerunkową państwa. Pozdrowienia dla urzędników Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji.

Histœrykom ku pamięci…

Powstanie Warszawskie

1 sierpnia — 3 października 1944 r.

Narodowy Dzień Pamięci Powstania Warszawskiego

1 sierpnia

Komentarz: 

Tym, którzy dziś, pod sztandarami chłodnej, naukowej prawdy historycznej, stawiają zarzut „obłędu” gorączce przeszłości, do przeczytania — ze zrozumieniem — trzy współczesne artykuły kodeksu karnego: 

• art. 25 — obrona konieczna;

• art. 148 — zabójstwo;

• art. 162 — nieudzielenie pomocy w niebezpieczeństwie.

„Kotwica” prawnie chroniona

Ustawa o ochronie Znaku Polski Walczącej

z dnia 10 czerwca 2014 r.

Z informacji Kancelarii Prezydenta: 

„Prezydent Bronisław Komorowski podpisał w środę podczas uroczystości 70. rocznicy Powstania Warszawskiego ustawę o ochronie Znaku Polski Walczącej. Podpisanie miało miejsce w Parku Wolności przy Muzeum Powstania Warszawskiego.” *

Z treści ustawy: 

„Art. 1.

1. Znak Polski Walczącej, będący symbolem walki polskiego narodu z niemieckim agresorem i okupantem podczas II wojny światowej, stanowi dobro ogólnonarodowe i podlega ochronie należnej historycznej spuściźnie Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Znakiem Polski Walczącej jest symbol w kształcie kotwicy składającej się z połączonych ze sobą liter „P” i „W”, w taki sposób, że litera „P” umieszczona jest nad środkiem litery „W”.

Art. 2.

Otaczanie Znaku Polski Walczącej czcią i szacunkiem jest prawem i obowiązkiem każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 3.

1. Kto publicznie znieważa Znak Polski Walczącej, podlega karze grzywny.

2. Do postępowania w sprawach, o których mowa w ust. 1, stosuje się przepisy ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2013 r. poz. 395, 765 i 1247 oraz z 2014 r. poz. 486 i 579).

Art. 4.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.” **

Komentarz: 

Najgorsze prawo to martwe prawo — to tak w kontekście ustawowo chronionego wizerunku godła państwowego. 

Krótka historia ministerialnej „cyfryzacji” orła

Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji RP

Oficjalna strona internetowa

mac.gov.pl

Wdrożenie: grudzień 2011 r.

Z informacji MSWiA z dn. 18.11.2011 r.: 

Zgodnie z zapowiedziami premiera Donalda Tuska o podziale dotychczasowego resortu spraw wewnętrznych i administracji na Ministerstwo Spraw Wewnętrznych oraz Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji powołano dwóch nowych ministrów. Prezydent RP Bronisław Komorowski wręczył dzisiaj (18 listopada br.) nominację Jackowi Cichockiemu na stanowisko ministra spraw wewnętrznych. Szefem Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji został Michał Boni.*

Komentarz: 

Powołane w listopadzie 2011 roku Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji przyjęło wizerunek zielonego orła dla swojej identyfikacji na oficjalnej stronie internetowej. Poza oczywistym złamaniem ustawowej barwy godła państwowego, ministerstwo dokonało „zapożyczenia” wzoru orła z logotypu Ministerstwa Gospodarki (patrz: Aktualności 2011). 

Po wskazaniu uchybień ministerstwo w styczniu 2012 roku zmieniło wizerunek orła na „ustawowy”, kierując się błędną interpretacją treści artykułu 2a ustawy o godle, wskazującego podmiotom uprawionym używanie „wizerunku orła ustalonego dla godła”.

• „Krytykowali Państwo wizerunek orła na naszej stronie – że nie jest zgodny z ustawą o godle. Poprawiamy to. Od dziś na stronie jest ustawowy orzeł. Dzięki Państwa licznym głosom zrozumieliśmy, że administracja powinna posługiwać się uporządkowanym i spójnym językiem wizualnym – będziemy na to zwracać uwagę. Dziękujemy.”

Warto przypomnieć brzmienie artykułu 2 ustawy o godle:

1. Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego ze złotą koroną na głowie zwróconej w prawo, z rozwiniętymi skrzydłami, z dziobem i szponami złotymi, umieszczony w czerwonym polu tarczy.

2. Wzór godła Rzeczypospolitej Polskiej zawiera załącznik nr 1.

Pomijając nieprecyzyjność zapisów ustawowych, zauważyć należy, że zastosowanie pełnej wersji herbu — czyli wizerunku orła na czerwonej tarczy — pozwoliłoby ministerstwu uniknąć problemów z „zanikaniem” rysunku białego orła na białym tle winiety internetowej witryny.

Po upływie kolejnych 12 miesięcy, w styczniu 2013 roku, ministerstwo zafundowało sobie kolejną zmianę wizerunku orła — tym razem bazującego na wzorze dostępnym w internetowych bankach grafik wektorowych — tzw. „clip artach”.

Zastosowanie przedmiotowego wzoru ministerstwo uzasadniło następująco: 

• […] Źródłem godła na stronie mac.gov.pl, oraz na facebook.com i twitter.com jest Ustawa z dnia 9 lutego 1990 r. o zmianie przepisów o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej (http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19900100060). W załączniku do niej przedstawiony jest herb RP, czyli godło na tarczy herbowej. Cyfrowy wizerunek orła wykonany został przez Wydawnictwo Bookmark S.A. w celu personalizacji albumu „Polska od Bałtyku do Tatr”. Wydawnictwo poinformowało, iż nie posiada praw autorskich ani nie rości sobie takich praw w stosunku do ww. logo, tym samym MAC ma pełne prawo do wykorzystania wizerunku orła na dowolnych polach eksploatacji.**

Co skłoniło ministerstwo do zmiany wzoru orła — trudno powiedzieć. Być może właśnie kwestia wzmocnienia grafiki poprzez użycie konturowego obrysu orła. A to możliwe było tylko przy zastosowaniu pliku wektorowego. Jak wiadomo, oficjalny wizerunek godła państwowego takiej wersji nie posiada, toteż sięgnięto do nieautoryzowanych wzorów obecnych w zasobach internetu.

W tym kontekście intrygującym, z prawnego punktu widzenia, wydaje się przekonanie ministerstwa o posiadaniu pełni praw do wzoru graficznego znaku orła — bazującego na udostępnionym w internecie pliku clip art — na podstawie oświadczenia wydawnictwa o braku praw autorskich do przedmiotowej grafiki. Trudno byłoby oczekiwać, aby wydawnictwo rościło sobie jakiekolwiek prawa do logo ministerstwa, gdy samo nie posiadało autorskich praw do grafiki, która posłużyła do „personalizacji” urzędowej publikacji.

Dopełnieniem kuriozalności całej sytuacji związanej z wizerunkiem ministerstwa oraz stosowaniem symboli państwowych — poza osobną kwestią związaną z rozumieniem praw autorskich, ich posiadania, odsprzedaży, nabywania i wykorzystania — jest fakt, iż przy Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji działa Komisja Heraldyczna, jako organ opiniodawczo-doradczy.

Do zadań Komisji Heraldycznej należy m.in.: opiniowanie symboli jednostek samorządu terytorialnego, opiniowanie i przygotowywanie projektów wzorcowych aktów prawnych związanych z ustanawianiem insygniów władzy państwowej, herbów, flag, emblematów i innych znaków i symboli związanych z heraldyką i weksylologią, udzielanie konsultacji władzom i organom administracji publicznej w dziedzinie właściwego używania insygniów władzy państwowej, herbów, flag, emblematów i innych znaków i symboli związanych z heraldyką i weksylologią. 

Utrzymywanie do dziś na oficjalnej stronie MAiC „cyfrowego wizerunku orła”, niezgodnego z ustawowym wzorem — na który ministerstwo się powołuje — wydaje się być dowodem na to, że Komisja Heraldyczna nie dość efektywnie wywiązuje się ze swoich ustawowych obowiązków.

Dodatkowo warto też wskazać, że Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji w swoich działaniach informacyjnych posługuje się odrębnym znakiem graficznym — logo MAC:

Uchwała Komisji Heraldycznej z dn. 18.01.2013 r.: „Działając na podstawie art. 2a ust. 3 pkt. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 1978 r. o odznakach i mundurach (Dz. U. Nr 31, poz. 130 z późn. zm.) Komisja Heraldyczna postanawia:

• § 1 Przyjąć stanowisko w sprawie obecności Orła Białego na stronach internetowych podmiotów uprawnionych do używania jego wizerunku, w brzmieniu jak w załączniku.

• § 2 Przekazać uchwałę ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej do stosownego wykorzystania.” *

Stanowisko Komisji Heraldycznej: „Komisja Heraldyczna z ubolewaniem stwierdza, że symbole Rzeczypospolitej Polskiej nie są należycie eksponowane w przestrzeni publicznej. Na szereg nieprawidłowości w tym zakresie wskazywały wyniki kontroli przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli w latach 2003-2004, dotyczącej używania symboli państwowych przez organy administracji publicznej. Wyniki i wnioski pokontrolne opublikowane zostały w roku 2005.

Kontrola ta dotyczyła jednak — inaczej bowiem być nie mogło — przede wszystkim stosowania obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa, w szczególności ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych.

Kontrola nie objęła  natomiast kwestii nieuregulowanych w przepisach prawa, w szczególności nowych dziedzinach życia społecznego, nie obejmując na przykład zagadnienia stosowania symboli Rzeczypospolitej Polskiej na stronach internetowych podmiotów, które są uprawnione do stosowania wizerunku orła ustalonego dla godła.

Wydaje się, że przepisy prawa nie regulują powyższej tematyki w wyczerpujący i satysfakcjonujący sposób. Zdziwienie może budzić fakt, że choć ustawa, dodanym niedawno art. 3a, przesądza o obecności godła państwowego [recte: herbu] na strojach polskich sportowców, to brak w niej zobowiązania, by Orzeł Biały pojawił się na stronach urzędów państwowych.

Należy jednak pamiętać, że choć ustawa nie zawiera takiego zobowiązania, to stosownie do jej art. 3 ust. 2, godło Rzeczypospolitej Polskiej umieszczać można w innych miejscach niż wymienione w ust. 1, a więc także na stronach internetowych podmiotów uprawnionych do używania wizerunku godła ustalonego dla godła.

Niezależnie od tego czy kwestia symboli Rzeczypospolitej Polskiej doczeka się nowej, kompleksowej regulacji w randze ustawy, Komisja Heraldyczna stoi na stanowisku, że herb Rzeczypospolitej Polskiej — Jej i wszystkich Polakow naczelny i najważniejszy symbol — winien widnieć na stronach internetowych ministerstw i innych instytucji państwowych, tak jak winien widnieć na tablicach urzędowych umieszczonych na budynkach siedzib tych podmiotów, w pomieszczeniach urzędowych, salach obrad, salach wykładowych i lekcyjnych.

Komisja Heraldyczna zwraca się z apelem do tych podmiotów — w tym przede wszystkim organów władzy państwowej i administracji rządowej, samorządu terytorialnego, władzy sądowniczej, Wojska Polskiego i innych służb mundurowych, szkół publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych oraz państwowych i niepaństwowych szkół wyższych — które z przysługującego im przywileju posługiwania się Orłem Białym jeszcze nie skorzystały, by uczyniły to bez zbędnej zwłoki.” **

Przewodniczący Komisji Heraldycznej

Paweł Dudziński

Komentarz: 

To, że Andrzej-Ludwik Włoszczyński może czegoś nie wiedzieć — nie dziwi, ale…, że Alfred Znamierowski, jako członek Komisji Heraldycznej nic nie wie o jej oficjalnym stanowisku — to już musi budzić uzasadnione zdziwienie.

Informacja o uchwale Komisji Heraldycznej, podjętej w kontekście „znikania” wizerunku godła państwowego z oficjalnych witryn internetowych organów państwowych oraz cytaty wypowiedzi odpowiedzialnych ten za stan rzeczy ministrów, zamieszczona została w zeszłorocznych Aktualnościach — sierpień 2013.